137
Jan Chwałczyk | "Kompozycja X" z serii "Ten fantastyczny cień", 2015
Estymacja:
50,000 zł - 70,000 zł
Pominięte
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Abstrakcja Geometryczna i Op-Art
Artysta
Jan Chwałczyk (1924)
Wymiary
60 x 60 x 14 cm
Kategoria
Opis
akryl/PCV, 60 x 60 x 14 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'N 2 | "Kompozycja X" | P. C. F. akryl | 2015 | [podpis]'
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
W latach 50. Jan Chwałczyk współtworzył grupę Poszukiwania Formy i Koloru z żoną, Wandą Gołkowską. Wówczas jego twórczość była zbliżona do działań informelowych. Kreślone przez niego linie układały się w organiczne kształty. W kolejnych latach artysta zaczął do powierzchni płócien przytwierdzać przestrzenne elementy organiczne. Była to zapowiedź działania twórcy z formami przestrzennymi. W 2 połowie lat 60. Chwałczyk zaczął eksperymentować z kolorem i jego zastosowaniem w sztuce kinetycznej.
W 1969 odbyła się wystawa indywidualna Chwałczyka w Galerii pod Moną Lisą. Na pokazie można było zobaczyć jedne z pierwszych prac artysty opartych na badaniach interakcji koloru i światła. O wydarzeniu Jerzy Ludwiński pisał: „Obserwujemy powolną, ale stałą degradację pracowni z górnym światłem, nawet wystawy urządza się w zaciemnionych szczelnie przestrzeniach rozjaśnionych blaskiem reflektorów. Każdy, kogo interesuje światło jako czynnik kreacyjny, stara się wybrać inny jego wariant od tego, który już został gdzieś zastosowany i od tego, który dała mu natura. Każda przygoda ze światłem musi zatem być przynajmniej częściowo nowa, żeby mogły być spełnione podstawowe warunki eksperymentu.
Taką nową próbę ujarzmienia światła proponuje od trzech lat Jan Chwałczyk. Aktualny pokaz tego artysty pod wspólnym tytułem ‘Portrety i autoportrety’ nie dostarczy satysfakcji miłośnikom portretów, choć nazwa jest dosłowna. Są to najzupełniej realistyczne portrety światła. Poszczególne portrety artysta nazywa ‘Reproduktorami’. Ale ta nazwa nie jest jednoznaczna. Są to bowiem reprodukcje światła na białych ekranach, ale również reprodukcje form nakładających się na inne formy, i wreszcie reprodukcje specyficznej myślenia plastycznego” (Jerzy Ludwiński, Portret zbiorowy, „Odra”, styczeń 1969).
Działania na formach przestrzennych były dla artysty narzędziami do uzyskania fizycznych zjawisk kolorystycznych. Jego prace opierały się na precyzyjnych obliczeniach matematycznych i były niemal wyzute z indywidualnego gestu twórcy, nosiły w sobie jednak romantyczne dążenie do „poznania niewidzialnego”. W późniejszych latach twórczości artysta rozwijał swoją koncepcję, od lat 80. tworząc „Reproduktory cienia”. Były to trójwymiarowe formy, w których dzięki odbiciu intensywnie pomalowanych ścian na kontrastowo białych płaszczyznach pojawiały się kolorowe refleksy. Przykładem takiej realizacji jest reprodukowana tu „Kompozycja X” z 2015. Zamknięte w białym oknie geometryczne formy ujawniają przed widzem wnętrze, które łagodnie wypełnia gradient zieleni i czerwieni. Warto zwrócić uwagę na fakt, że nasze postrzeganie kompozycji zmienia się w zależności od położenia oglądającego względem pracy, jak również sposobu jej oświetlenia.
Na dziełach Chwałczyka odgrywa się magiczny wręcz teatr światła i cienia, otulanych barwą bijącą od płaszczyzn ścian konstrukcji. Z pozoru prosta metoda obrana przez artystę – zamykanie kompozycji w przestrzennych strukturach, których części otwierają się i zamykają przed widzem, daje niesamowite wręcz efekty wizualne. Odpowiednie oświetlenie zewnętrznej strony kompozycji sprawia, że zaczyna ona świecić własnym blaskiem. O pracach Chwałczyka Bożena Kowalska pisała: „Wywoływał artysta w tych obiektach zjawisko podwójnego lub potrójnego odbicia światła i nieuchwytnych cieni, przemieszania form materialnych z iluzyjnymi tworami blasku. Przekornie podsuwał dwojaką interpretację swoich działań: deprecjonowania ich przez użyte tytułowo określenie ‘reprodukcji’, bądź też podnoszenia do rangi sztuki eksperymentu z dziedziny optyki” (Bożena Kowalska, Polska awangarda malarska, Warszawa 1975, s. 146-147).
Urodził się w roku 1924 w Krośnie nad Wisłokiem, w latach 1946-51 studiował malarstwo na wrocławskiej PWSSP. Pod koniec lat 50. współtworzył Grupę Funkcji Formy i Koloru, należał również do tzw. Szkoły Wrocławskiej, której twórczość charakteryzowało malarstwo strukturalne. W latach 60. Chwalczyk zaczął interesować się optyką i światłem; stąd jego "trójwymiarowe" malarstwo, w którym łączy światło, barwę i formę.
Description:
"Composition X" z serii "This fatastic shadow", 2015
acrylic/PVC, 60 x 60 x 14 cm; signed, dated and described on the reverse: 'N 2 | "Kompozycja X" | P. C. F. akryl | 2015 | [signature]',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
W latach 50. Jan Chwałczyk współtworzył grupę Poszukiwania Formy i Koloru z żoną, Wandą Gołkowską. Wówczas jego twórczość była zbliżona do działań informelowych. Kreślone przez niego linie układały się w organiczne kształty. W kolejnych latach artysta zaczął do powierzchni płócien przytwierdzać przestrzenne elementy organiczne. Była to zapowiedź działania twórcy z formami przestrzennymi. W 2 połowie lat 60. Chwałczyk zaczął eksperymentować z kolorem i jego zastosowaniem w sztuce kinetycznej.
W 1969 odbyła się wystawa indywidualna Chwałczyka w Galerii pod Moną Lisą. Na pokazie można było zobaczyć jedne z pierwszych prac artysty opartych na badaniach interakcji koloru i światła. O wydarzeniu Jerzy Ludwiński pisał: „Obserwujemy powolną, ale stałą degradację pracowni z górnym światłem, nawet wystawy urządza się w zaciemnionych szczelnie przestrzeniach rozjaśnionych blaskiem reflektorów. Każdy, kogo interesuje światło jako czynnik kreacyjny, stara się wybrać inny jego wariant od tego, który już został gdzieś zastosowany i od tego, który dała mu natura. Każda przygoda ze światłem musi zatem być przynajmniej częściowo nowa, żeby mogły być spełnione podstawowe warunki eksperymentu.
Taką nową próbę ujarzmienia światła proponuje od trzech lat Jan Chwałczyk. Aktualny pokaz tego artysty pod wspólnym tytułem ‘Portrety i autoportrety’ nie dostarczy satysfakcji miłośnikom portretów, choć nazwa jest dosłowna. Są to najzupełniej realistyczne portrety światła. Poszczególne portrety artysta nazywa ‘Reproduktorami’. Ale ta nazwa nie jest jednoznaczna. Są to bowiem reprodukcje światła na białych ekranach, ale również reprodukcje form nakładających się na inne formy, i wreszcie reprodukcje specyficznej myślenia plastycznego” (Jerzy Ludwiński, Portret zbiorowy, „Odra”, styczeń 1969).
Działania na formach przestrzennych były dla artysty narzędziami do uzyskania fizycznych zjawisk kolorystycznych. Jego prace opierały się na precyzyjnych obliczeniach matematycznych i były niemal wyzute z indywidualnego gestu twórcy, nosiły w sobie jednak romantyczne dążenie do „poznania niewidzialnego”. W późniejszych latach twórczości artysta rozwijał swoją koncepcję, od lat 80. tworząc „Reproduktory cienia”. Były to trójwymiarowe formy, w których dzięki odbiciu intensywnie pomalowanych ścian na kontrastowo białych płaszczyznach pojawiały się kolorowe refleksy. Przykładem takiej realizacji jest reprodukowana tu „Kompozycja X” z 2015. Zamknięte w białym oknie geometryczne formy ujawniają przed widzem wnętrze, które łagodnie wypełnia gradient zieleni i czerwieni. Warto zwrócić uwagę na fakt, że nasze postrzeganie kompozycji zmienia się w zależności od położenia oglądającego względem pracy, jak również sposobu jej oświetlenia.
Na dziełach Chwałczyka odgrywa się magiczny wręcz teatr światła i cienia, otulanych barwą bijącą od płaszczyzn ścian konstrukcji. Z pozoru prosta metoda obrana przez artystę – zamykanie kompozycji w przestrzennych strukturach, których części otwierają się i zamykają przed widzem, daje niesamowite wręcz efekty wizualne. Odpowiednie oświetlenie zewnętrznej strony kompozycji sprawia, że zaczyna ona świecić własnym blaskiem. O pracach Chwałczyka Bożena Kowalska pisała: „Wywoływał artysta w tych obiektach zjawisko podwójnego lub potrójnego odbicia światła i nieuchwytnych cieni, przemieszania form materialnych z iluzyjnymi tworami blasku. Przekornie podsuwał dwojaką interpretację swoich działań: deprecjonowania ich przez użyte tytułowo określenie ‘reprodukcji’, bądź też podnoszenia do rangi sztuki eksperymentu z dziedziny optyki” (Bożena Kowalska, Polska awangarda malarska, Warszawa 1975, s. 146-147).
Urodził się w roku 1924 w Krośnie nad Wisłokiem, w latach 1946-51 studiował malarstwo na wrocławskiej PWSSP. Pod koniec lat 50. współtworzył Grupę Funkcji Formy i Koloru, należał również do tzw. Szkoły Wrocławskiej, której twórczość charakteryzowało malarstwo strukturalne. W latach 60. Chwalczyk zaczął interesować się optyką i światłem; stąd jego "trójwymiarowe" malarstwo, w którym łączy światło, barwę i formę.
Description:
"Composition X" z serii "This fatastic shadow", 2015
acrylic/PVC, 60 x 60 x 14 cm; signed, dated and described on the reverse: 'N 2 | "Kompozycja X" | P. C. F. akryl | 2015 | [signature]',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Technika
akryl/PCV
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'N 2 | "Kompozycja X" | P. C. F. akryl | 2015 | [podpis]'
Literatura
Jan Chwałczyk, Monograficzne ślady przekazów rzeczywistości, Fundacja dla Sztuki Niezidentyfikowanej, Wrocław 2016 (il.)
