159 x 90 cm

olej/płótno, 159 x 90 cm, sygnowany p.d.: 'Vasarely-', sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Vasarely - "YABLA" - 1961'"
na odwrociu nalepki z opisem pracy oraz nalepka wystawowa z Galerii Quadrat (Josef Albers Museum) w Bottrop

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


Victor Vasarely był przykładem artysty o naukowym podejściu do sztuki. Na początku lat 60. XX wieku zaproponował nowy, uniwersalny język wizualny, który nazwał „planetarnym folklorem”. Twórca wierzył, że reprodukowane mechanicznie kolory i formy mogą nieść za sobą znaczenie. Według niego codzienne obcowanie z estetyką powinno być częścią zwykłego życia każdego z nas. Artysta proklamował połączenie różnych dziedzin sztuki, które miałoby objawiać się architekturze miast przyszłości. Jednym z pierwszych przykładów takiego zastosowania plastyki przez Vasarelyego miała być realizacja kampusu uniwersytetu w Caracas z 1954. Później zaczęły powstawać instalacje artystyczne w Essen, Paryżu i Grenoble. „Romantyczny astronauta”, jak nazwali go krytycy, był nie tylko jednym z najważniejszych twórców op-artu, ale również jedną z najbarwniejszych postaci związanych z XX-wieczną sztuką abstrakcyjną. W biografii Victora Vasarelyego splata się typowy dla awangardy utopijny optymizm i oryginalne poszukiwania artystycznej perfekcji. Artysta zaczynał swoją edukację, studiując klasyczne, akademickie formy w konserwatywnej Akademii Podolini-Volkmann. Szybko jego horyzont zaczął się jednak zbliżać do poszukiwań awangardowych. Tożsamość Vasarelyego uformowała się w budapesztańskich warsztatach Műhely – prowadzonych przez Sandora Bortnika szkole wzorującej się na rewolucyjnych zasadach Bauhausu. Tam też zapoznał się z teorią interakcji kolorów Josefa Albersa. W pierwszym okresie swojej twórczości, kiedy Victor Vasarely przeniósł się do Paryża, projektował tkaniny oraz druki reklamowe. Sztuka użytkowa stanowiła laboratorium dla jego przyszłej twórczości artystycznej. To wtedy, w latach 30., zarysowały się główne kierunki artystycznych poszukiwań Vasarelyego: dynamika, geometria i złudzenia optyczne. Artysta daleki był jednak od dogmatyzmu i eksperymentował również z figuracją, surrealizmem, kubizmem oraz ekspresjonizmem. Zaczął malować w 1943, a rok później odbyła się pierwsza indywidualna ekspozycja jego prac. Styl Vasarelyego wykrystalizował się pod koniec lat 40. Od tej pory malarz operował ostrymi, geometrycznymi formami, które przyniosły mu późniejszą sławę. Podobnie jak wszyscy wielcy moderniści, Vasarely widział rzeczywistość jako jednię, którą można pojąć w naukowy, doświadczalny sposób. Język abstrakcyjnych form, którym się posługiwał, wywodził się od studium przyrody i jej empirycznych form. Rytm i porządek przyrody stanowił archetyp dla geometrycznego schematu kompozycji Vasarelyego. Abstrakcyjne kształty oddawały naturę wszechświata kosmicznego porządku opisywanego przez matematykę i geometrię. Zainteresowanie astronomią oddawały tytuły prac, m.in. „Vega” od Wegi, czyli najjaśniejsza gwiazda Lutni.

Pierwsze poszukiwania artysty w kierunku optical art widać świetnie na przykładzie „Zeber”, które powstały ponad 20 lat wcześniej niż prezentowane tu dzieło. Również wykonane przy pomocy bardzo ograniczonych środków artystycznych: regularnych plam czerni i bieli, są jednymi z najciekawszych dokumentów, eksperymentów artystycznych w tej dziedzinie. Na koniec lat 50. i początek 60. w twórczości malarza wyznacza się tak zwany okres czarno-biały. Lata 1954-60 to czas poszukiwań kinetycznych Vasarelyego. Jego prace stają się bardziej graficzne, oparte na równomiernie budowanych siatkach. Poprzez tę pracę powraca do lekcji wyniesionych ze szkoły Bauhausu oraz nauk konstruktywistów. Bada zagadnienia kompozycji, stawiając na czystość rozwiązań. W latach 50. powstaje symptomatyczne „l’Hommage à Malevitch”, w którym młody artysta podejmuje dialog z autorem „Czarnego kwadratu na białym tle”. Wówczas odkrywa też kształt rombu, dynamizującego kompozycję – na którym skupi swoje artystyczne poszukiwania w zakresie sztuki kinetycznej.

Prezentowana w katalogu praca „Yabla” powstała na chwilę po słynnym czarno-białym okresie, jednak wciąż nosi jego silne znamiona. Dzieło zostało oparte na bardzo ograniczonej gamie barwnej czerni, bieli i granatu. Różne zagęszczenie poszczególnych pól obrazu, przeciwstawiane sobie kierunki oraz obecność falujących linii wprowadzają dynamikę do przedstawienia. Mistrzowsko poprowadzona za pomocą oszczędnych środków kompozycja jest jednym z najlepszych przykładów sztuki optycznej w wykonaniu Vasarelyego.
Z pochodzenia był Węgrem. Dorastał w Budapeszcie. Od 1930 roku działał w Paryżu. Jeden z czołowych przedstawicieli abstrakcji geometrycznej, prekursor op-artu czyli sztuki operującej złudzeniami optycznymi. Od lat 50. starał się określić ją formułując szereg manifestów. Swoją twórczość abstrakcyjną określał mianem plastyki kinetycznej, starając się poprzez stosowane w niej efekty stwarzać wrażenie ruchu. Od roku 1960 artysta w manifestach teoretycznych rozwija koncepcję alfabetu plastycznego zatytułowanego "Folklor planetarny". Swoje pomysły plastyczne chciał wykorzystać do dekoracji budynków.

Description:
"Yabla", 1961
oil/canvas, 159 x 90 cm; signed lower right: 'Vasarely-', signed, dated and described on the reverse: 'Vasarely - "YABLA" - 1961'"
labels with the work's description and an exhibition label from Quadrat Gallery (Josef Albers Museum) in Bottrop on the reverse

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.

olej/płótno

sygnowany p.d.: 'Vasarely-'