104
Ryszard Winiarski | "Obszar 145", 1973
Estymacja:
600,000 zł - 900,000 zł
Sprzedane
600,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Abstrakcja Geometryczna i Op-Art
Artysta
Ryszard Winiarski (1936 - 2006)
Wymiary
100 x 100 x 10 cm
Kategoria
Opis
akryl, ołówek, relief/drewno, 100 x 100 x 10 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'WINIARSKI 1973 | OBSZAR 145 | AREA 145', opisany na odwrociu: 'Penetracja przestrzeni realnej z różnym podobieństwem pojawienia się koloru czarnego. Zmienna losowa - tabela losowania w "New York Post" 5.6.1973'
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
„WSPÓŁDZIAŁANIE PROGRAMU I PRZYPADKU”
„Winiarski był rewelacyjny. Stworzył nowy sposób myślenia i tworzenia w malarstwie” – takimi słowami podsumowała twórczość artysty Bożena Kowalska w eseju napisanym z okazji otwarcia wystawy towarzyszącej wydarzeniom otwarcia 57. Biennale Sztuki w Wenecji w 2017. „Koncepcja twórcza Winiarskiego – nowatorska, burząca zastane reguły i kryteria w sztuce, oparta na niezawodnym i sprawdzalnym fundamencie matematyki – doskonale spełniała postulaty epoki. A równocześnie wyprzedzała swój czas: zawierała bowiem istotne pierwiastki konceptualizmu. Dla Winiarskiego bowiem, co wielokrotnie podkreślał, ważny był nie rezultat pracy, czyli dokonany już zapis przeprowadzonych czynności aleatorycznych, ale sam proces owych działań. Obiekty materialne, które dzięki nim powstały, były traktowane przez artystę jako uboczny produkt jego koncepcji, niejako więc zdeprecjonowane. Stąd unikanie przez autora określania tych prac obrazami. Nazywał je ‘Próbami wizualnej prezentacji rozkładów statystycznych’ (Bożena Kowalska, Artysta, matematyk, filozof [w:] Ryszard Winiarski, Event, Information, Image, katalog wystawy podczas 57. Biennale Sztuki w Wenecji, Warszawa 2017, s. 15)”. Cała twórczość Winiarskiego, tak różna od dotychczas znanych działań artystycznych na polskiej scenie, została bezsprzecznie rozpoznana i uznana nie tylko na arenie rodzimej, ale i międzynarodowej. Nowe podejście do sztuki i jej rozumienie wyprzedzało w Polsce działania konceptualistów, niejako je zapowiadając.
Sam Ryszard Winiarski, choć uznawany za twórcę niszowego skądinąd kierunku, jakim jest indeterminizm, nie chciał się identyfikować z żadnym z istniejących nurtów. Twierdził, że nie czuje przynależności do konstruktywizmu, z którym jego sztuka była niekiedy porównywana. Podkreślał, że jego twórczość nie ma analogii ani w historii sztuki, ani w sztuce aktualnej. Odnajdywał pokrewieństwo raczej w nauce – przede wszystkim w nowoczesnych technologiach informacyjnych. Mimo to sztuka Winiarskiego nie czerpie jedynie z naukowości. Równie ważnym aspektem jest jej przypadkowość, którą artysta zazwyczaj wprowadza w najprostszej, obywającej się bez technologii formie. Rzut monetą czy kostką to przecież gry losowe znane od wieków.
Ryszard Winiarski, głównie za sprawą swojego wykształcenia, stał się jednym z najbardziej awangardowych artystów. W połowie lat 50. XX wieku studiował na Wydziale Mechanicznym Politechniki Łódzkiej, a w 1959 uzyskał dyplom magistra inżyniera na Wydziale Mechaniki Precyzyjnej Politechniki Warszawskiej. W ostatnich latach edukacji na wyższej uczelni zaczął interesować się działalnością artystyczną: początkowo uczęszczając na zajęcia w ognisku prowadzonym przez Zofię Matuszczyk-Cygańską, później kontynuując jako wolny słuchacz w pracowni Aleksandra Kobzdeja w stołecznej akademii. W 1960 podjął tam regularne studia, jednocześnie będąc słuchaczem na Wydziale Scenografii. Już od ostatnich lat działalności twórcy można zauważyć konsekwentne budowanie własnego programu artystycznego. „(…) dla Winiarskiego tą główną zasadą rzeczywistości było współdziałanie programu i przypadku; przy czym ten ostatni raz wspomaga, a kiedy indziej uniemożliwia realizację tego (jak, egzemplifikując – przypadkowe zdarzenie w życiu ludzkim, które skutkuje czasem przyśpieszeniem urzeczywistnienia jakichś planów, a kiedy indziej radykalnie je niweczy). To założenie filozoficzne, implikujące podstawowe pytanie o determinizm czy indeterminizm, i stanowiące punkt wyjścia i inspirację do działania artysty, stanowiło dla Winiarskiego sprawę najistotniejszą. Było źródłem rozważań i niewyczerpanej przygody, w której niebłahą rolę odgrywał ludyczny element gry” (Bożena Kowalska, dz.cyt.).
Studiował na Politechnice i w ASP w Warszawie. W 1965 roku powstały pierwsze obrazy z serii "Próby wizualnej prezentacji rozkładów statystycznych", gdzie użył jako podstawowej jednostki struktury czarny i biały kwadrat, a ich układ wynikał z przypadku. W 1966 otrzymał nagrodę na Sympozjum Artystów i Naukowców w Puławach. W latach 1967-77 tworzył scenografie m. in. w Teatrze Polskim w Warszawie. Od 1976 rozpoczął działalność w "Salonach Gry", do których wprowadzał przypadkowych uczestników. Po 1980 powstały formy przestrzenne - tzw. geometria w stanie napięcia. Ważniejsze realizacje przestrzenne to: Goriucken 1976, projekt dla Hamburga z 1980, udział w Kunststrasse Rhon w 1986. Miał ok. 50 wystaw indywidualnych; ważniejsze wystawy zbiorowe to: Biennale w Sao Paulo (1969), Biennale Konstruktywizmu w Norymberdze (1969 i 1971).
Description:
"Area 145", 1973
acrylic, pencil, relief/wood, 100 x 100 x 10 cm; signed, dated and described on the reverse: 'WINIARSKI 1973 | OBSZAR 145 | AREA 145', described on the reverse: 'Penetracja przestrzeni realnej z roznym podobienstwem pojawienia sie koloru czarnego. Zmienna losowa - tabela losowania w "New York Post" 5.6.1973'
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
„WSPÓŁDZIAŁANIE PROGRAMU I PRZYPADKU”
„Winiarski był rewelacyjny. Stworzył nowy sposób myślenia i tworzenia w malarstwie” – takimi słowami podsumowała twórczość artysty Bożena Kowalska w eseju napisanym z okazji otwarcia wystawy towarzyszącej wydarzeniom otwarcia 57. Biennale Sztuki w Wenecji w 2017. „Koncepcja twórcza Winiarskiego – nowatorska, burząca zastane reguły i kryteria w sztuce, oparta na niezawodnym i sprawdzalnym fundamencie matematyki – doskonale spełniała postulaty epoki. A równocześnie wyprzedzała swój czas: zawierała bowiem istotne pierwiastki konceptualizmu. Dla Winiarskiego bowiem, co wielokrotnie podkreślał, ważny był nie rezultat pracy, czyli dokonany już zapis przeprowadzonych czynności aleatorycznych, ale sam proces owych działań. Obiekty materialne, które dzięki nim powstały, były traktowane przez artystę jako uboczny produkt jego koncepcji, niejako więc zdeprecjonowane. Stąd unikanie przez autora określania tych prac obrazami. Nazywał je ‘Próbami wizualnej prezentacji rozkładów statystycznych’ (Bożena Kowalska, Artysta, matematyk, filozof [w:] Ryszard Winiarski, Event, Information, Image, katalog wystawy podczas 57. Biennale Sztuki w Wenecji, Warszawa 2017, s. 15)”. Cała twórczość Winiarskiego, tak różna od dotychczas znanych działań artystycznych na polskiej scenie, została bezsprzecznie rozpoznana i uznana nie tylko na arenie rodzimej, ale i międzynarodowej. Nowe podejście do sztuki i jej rozumienie wyprzedzało w Polsce działania konceptualistów, niejako je zapowiadając.
Sam Ryszard Winiarski, choć uznawany za twórcę niszowego skądinąd kierunku, jakim jest indeterminizm, nie chciał się identyfikować z żadnym z istniejących nurtów. Twierdził, że nie czuje przynależności do konstruktywizmu, z którym jego sztuka była niekiedy porównywana. Podkreślał, że jego twórczość nie ma analogii ani w historii sztuki, ani w sztuce aktualnej. Odnajdywał pokrewieństwo raczej w nauce – przede wszystkim w nowoczesnych technologiach informacyjnych. Mimo to sztuka Winiarskiego nie czerpie jedynie z naukowości. Równie ważnym aspektem jest jej przypadkowość, którą artysta zazwyczaj wprowadza w najprostszej, obywającej się bez technologii formie. Rzut monetą czy kostką to przecież gry losowe znane od wieków.
Ryszard Winiarski, głównie za sprawą swojego wykształcenia, stał się jednym z najbardziej awangardowych artystów. W połowie lat 50. XX wieku studiował na Wydziale Mechanicznym Politechniki Łódzkiej, a w 1959 uzyskał dyplom magistra inżyniera na Wydziale Mechaniki Precyzyjnej Politechniki Warszawskiej. W ostatnich latach edukacji na wyższej uczelni zaczął interesować się działalnością artystyczną: początkowo uczęszczając na zajęcia w ognisku prowadzonym przez Zofię Matuszczyk-Cygańską, później kontynuując jako wolny słuchacz w pracowni Aleksandra Kobzdeja w stołecznej akademii. W 1960 podjął tam regularne studia, jednocześnie będąc słuchaczem na Wydziale Scenografii. Już od ostatnich lat działalności twórcy można zauważyć konsekwentne budowanie własnego programu artystycznego. „(…) dla Winiarskiego tą główną zasadą rzeczywistości było współdziałanie programu i przypadku; przy czym ten ostatni raz wspomaga, a kiedy indziej uniemożliwia realizację tego (jak, egzemplifikując – przypadkowe zdarzenie w życiu ludzkim, które skutkuje czasem przyśpieszeniem urzeczywistnienia jakichś planów, a kiedy indziej radykalnie je niweczy). To założenie filozoficzne, implikujące podstawowe pytanie o determinizm czy indeterminizm, i stanowiące punkt wyjścia i inspirację do działania artysty, stanowiło dla Winiarskiego sprawę najistotniejszą. Było źródłem rozważań i niewyczerpanej przygody, w której niebłahą rolę odgrywał ludyczny element gry” (Bożena Kowalska, dz.cyt.).
Studiował na Politechnice i w ASP w Warszawie. W 1965 roku powstały pierwsze obrazy z serii "Próby wizualnej prezentacji rozkładów statystycznych", gdzie użył jako podstawowej jednostki struktury czarny i biały kwadrat, a ich układ wynikał z przypadku. W 1966 otrzymał nagrodę na Sympozjum Artystów i Naukowców w Puławach. W latach 1967-77 tworzył scenografie m. in. w Teatrze Polskim w Warszawie. Od 1976 rozpoczął działalność w "Salonach Gry", do których wprowadzał przypadkowych uczestników. Po 1980 powstały formy przestrzenne - tzw. geometria w stanie napięcia. Ważniejsze realizacje przestrzenne to: Goriucken 1976, projekt dla Hamburga z 1980, udział w Kunststrasse Rhon w 1986. Miał ok. 50 wystaw indywidualnych; ważniejsze wystawy zbiorowe to: Biennale w Sao Paulo (1969), Biennale Konstruktywizmu w Norymberdze (1969 i 1971).
Description:
"Area 145", 1973
acrylic, pencil, relief/wood, 100 x 100 x 10 cm; signed, dated and described on the reverse: 'WINIARSKI 1973 | OBSZAR 145 | AREA 145', described on the reverse: 'Penetracja przestrzeni realnej z roznym podobienstwem pojawienia sie koloru czarnego. Zmienna losowa - tabela losowania w "New York Post" 5.6.1973'
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
akryl, ołówek, relief/drewno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'WINIARSKI 1973 | OBSZAR 145 | AREA 145'
Literatura
Ryszard Winiarski. Prace z lat 1973-74, katalog wystawy, red. Józef Grabski, Kraków 2002, s. 106 (il.)
Wystawiany
"Ryszard Winiarski. Prace z lat 1973-74", wystawa w Galerii Polskiego Domu Aukcyjnego "Sztuka", Kraków, 24.05.2002-31.08.2002