100 x 100 cm

akryl/płótno, 100 x 100 cm, sygnowany, datowany i opisany na blejtramie: 'WINIARSKI 1973 OBSZAR 130', na odwrociu nalepki z opisem pracy oraz nalepka z Barney Weinger Gallery

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


Winiarski zanegował tradycyjne pojęcie dzieła sztuki będącego wytworem inwencji kreatywnego artysty. W jego miejsce postawił działalność artystyczną jako wypadkową działań losowych opartych na grach i rachunku prawdopodobieństwa, w których to artysta był jedynie odtwórcą zadań dyktowanych przez los. W ten sposób Winiarski dążył do tworzenia sztuki bezosobowej, pozbawionej emocji, logicznej. Jego dzieła to „próby wizualnej prezentacji rozkładów statystycznych”.

Działanie tego typu było znamienne dla czasów, w których zaczynał Winiarski. Lata 60. przyniosły próby intelektualizacji sztuki i łączenia jej z nauką. Duży wpływ na młodego malarza z pewnością miały wykłady Mieczysława Porębskiego, na które uczęszczał jako wolny słuchacz. Autor „Ikonosfery” w swoich badaniach historyczno-artystycznych próbował wyjaśniać zagadnienia kultury na podstawie teorii informacji. Nowy program artystyczny młodego twórcy idealnie wpisywał się w założenia epoki, w której powstawał. W 1966 Winiarski obronił pracę dyplomową pt. „Zdarzenie – Informacja – Obraz”. Tekst był pierwszą wykładnią jego artystycznego programu.

Biorąc pod uwagę sposób ich powstawania, można by uznać, że dzieła Winiarskiego to jedynie zapis pewnego procesu, jego skutki uboczne, dokumenty przeprowadzonego badania. Bożena Kowalska pisała o nich: „Zgodnie z koncepcją artysty jego obrazy stanowiły rezultat połączonych ze sobą czynników przypadku i zaprogramowania. Program przewidywał np. dwie alternatywne wielkości kwadratów, na które podzielona ma być powierzchnia płótna, ale o ostatecznym wyborze tej wielkości decydował przypadek, wyzwalany przez rzut monetą lub kostką do gry. Podobnie losowany był narożnik obrazu, od którego miało się rozpocząć wypełnianie kolejnych kwadracików kolorem. Rzut monetą rozstrzygał również, czy losowane pole kwadraciku ma przyjąć barwę czerni, czy też pozostać białe” (Bożena Kowalska, Ryszard Winiarski. Na pograniczu matematyki i sztuki [w:] Ryszard Winiarski. Prace z lat 1973-74, katalog wystawy, [red.] Józef Grabski, Kraków 2002, s. 8).

O swojej roli w kreowaniu nowego rodzaju twórczości Ryszard Winiarski mówił: „Uważałem, że mogę do sztuki wnieść coś innego, ważnego, jeśli zaproponuję analityczną i formalną postawę wobec jej przedmiotu. Chodziło mi o podjęcie skutecznej próby wyzbycia się mistyfikacji i zdania się na coś innego niż własne widzimisię. Alternatywą były procesy obiektywne i chęć wprowadzenia ich na teren sztuki. Takim procesem obiektywnym może być zwyczajne odliczanie. 1, 2, 3, 4, 5, ale także 1, 3, 5, 7 lub 2, 4, 6. Spróbuj wyobrazić sobie, jak wiele kombinacji może powstać na terenie samego liczenia i jak wiele doświadczeń można przeprowadzić, opierając się jedynie na tym – w końcu obiektywnym wobec sztuki, wobec widzimisię, wobec humoru, wobec nostalgii, wobec behawioru, wobec wrażliwości – procesie. Jednak, jak się weźmie liczenie proste, takie, jak 1, 2, 3, 4, 5, dochodzi się do przekonania, że ilość doświadczeń z nim związanych będzie wprawdzie znaczna, ale jednak skończona. Tymczasem świat pojmujemy i odczuwamy jako rzeczywistość nieskończoną” (Jerzy Olek, Porządek przypadku, czyli o Winiarskim [w:] Ryszard Winiarski. Prace z lat 1973-74, op. cit., s. 19).

Prace z prezentowanego tu cyklu „Obszarów” powstawały na przestrzeni jedynie dwóch lat. W 1973 Winiarski odbył półroczną podróż do Nowego Jorku, wówczas ukonstytuowało się wiele z jego założeń twórczych. Większość obrazów z tej serii powstała w 1973, jedynie kilka z płócien nosi datę o rok późniejszą. W Stanach Zjednoczonych artysta prezentował swoją twórczość w ramach pokazów współczesnego malarstwa polskiego w Barney Weinger Gallery. Gdyby dobrze przyjrzeć się innym dziełom z serii, oprócz nalepki wystawowej z nowojorskiej instytucji można znaleźć na nich też drobiazgowe zapisy obliczeń, jakich dokonywał artysta w ramach pracy nad daną kompozycją. W przypadku prezentowanego tu „Obszaru 145” mamy do czynienia z tabelą głosowania „New York Post”, dołączoną jako element pracy na odwrociu. Założenia, na których powstała cała seria „obszarów” opisywano w ten sposób: „Najprostsze założenia – losowanie układu punktów białych i czarnych prezentują niewielkie ‘Obszary’ (50 × 50 cm); skomplikowane programy zrealizowane zostały w większym formacie (100 × 100 cm). Najczęściej używanymi narzędziami losowania były kostka do gry i tablica liczb przypadkowych. Jednak tropienie, ‘egzaminowanie’ przypadku prowokowało do komplikacji działań, np. przez pomnożenie liczny kostek do gry (…), czy… wprowadzenie tekstu ‘Pana Tadeusza’ jako zmiennej losowej (…). Dla wizualnego efektu (…) większe znaczenie niż sposób losowania miały dodatkowe założenia programu. Działanie przypadku najlepiej wykryć i obserwować na granicy zdarzeń, dlatego losowane strefy i linie graniczne stały się ‘tematem’ całej grupy prac (‘Obszar 130’…). Podobnym zabiegiem (stosowanym przez Winiarskiego od roku 1971) było wprowadzenie do obrazu osi symetrii (…)” (Dobrosława Horzela, Ryszard Winiarski. Prace z lat 1973-74, [w:] Ryszard Winiarski. Prace z lat 1973-74, op. cit., s. 25-26).
Studiował na Politechnice i w ASP w Warszawie. W 1965 roku powstały pierwsze obrazy z serii "Próby wizualnej prezentacji rozkładów statystycznych", gdzie użył jako podstawowej jednostki struktury czarny i biały kwadrat, a ich układ wynikał z przypadku. W 1966 otrzymał nagrodę na Sympozjum Artystów i Naukowców w Puławach. W latach 1967-77 tworzył scenografie m. in. w Teatrze Polskim w Warszawie. Od 1976 rozpoczął działalność w "Salonach Gry", do których wprowadzał przypadkowych uczestników. Po 1980 powstały formy przestrzenne - tzw. geometria w stanie napięcia. Ważniejsze realizacje przestrzenne to: Goriucken 1976, projekt dla Hamburga z 1980, udział w Kunststrasse Rhon w 1986. Miał ok. 50 wystaw indywidualnych; ważniejsze wystawy zbiorowe to: Biennale w Sao Paulo (1969), Biennale Konstruktywizmu w Norymberdze (1969 i 1971).

Description:
"Area 130", 1973
acrylic/canvas, 100 x 100 cm; signed, dated and described on the reverse: 'WINIARSKI 1973 OBSZAR 130', the label with the work's description and Barney Weinger Gallery label on the reverse

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.

akryl/płótno

sygnowany, datowany i opisany na blejtramie: 'WINIARSKI 1973 OBSZAR 130'