26
Stanisław Wyspiański | Portret wiejskiej kobiety, 1904
Estymacja:
200,000 zł - 300,000 zł
Sprzedane
260,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Dawna. Prace na Papierze
Wymiary
30,5 x 23 cm (w świetle passe-partout)
Kategoria
Opis
pastel/papier, 30,5 x 23 cm (w świetle passe-partout), sygnowany monogramem wiązanym i datowany p.d.: 'SW | 1904', na odwrociu papierowa nalepka Salonu Sprzedaży Dzieł Sztuki przy Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie z opisem obrazu
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
Stanisław Wyspiański był jednym z najwybitniejszych artystów okresu Młodej Polski, malarzem, dramaturgiem, poetą, projektantem mebli i scenografii. Nauki pobierał w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie pod kierunkiem Jana Matejki i Władysława Łuszczkiewicza. Dzięki stypendiom, w latach 1890-94, trzykrotnie przebywał w Paryżu, gdzie poznał sztukę kręgu nabistów, Paula Gauguina i Henri de Toulouse-Lautreca, a na trwałe związał się ze środowiskiem artystycznym Krakowa. Już w 1893 roku, podczas pierwszego pobytu w Paryżu, Wyspiański pisał do przyjaciela Karola Maszkowskiego, iż maluje przede wszystkim portrety (pastelami) dla wszystkich znajomych.
W przedstawieniach portretowych Wyspiański koncentrował się przede wszystkim na psychice i indywidualizacji modela. Naturalne pozy i gesty portretowanych oddawał dynamiczną, falującą kreską w asyście kontrastowych niekiedy barw. Wyspiański świadomie rezygnował z rekwizytów wokół modela i rozbudowanego tła, by na płaszczyźnie mogła zagrać tylko twarz człowieka. W tejże konwencji utrzymany jest prezentowane w katalogu studium portretu dziewczyny – realistycznie oddany, obudowany lirycznym nastrojem. Portret został wykadrowany przez Wyspiańskiego w typowy dla niego sposób z położeniem głównego akcentu na twarz modela. W interpretacji artysty to twarz była podstawowym nośnikiem myśli i charakteru portretowanego. Wyspiański zawierzał się swojej intuicji, gdy obserwował człowieka, liczyło się dla niego tylko kilka pierwszych wrażeń, by wiedzieć jak scharakteryzować modela. Z tego też powodu Wyspiański ograniczał seanse portretowe do jednego spotkania. Uważał, że portret można malować kwadrans lub godzinę, ale nie dłużej, bowiem przy dłuższym posiedzeniu nie powstanie portret, a obraz na temat danej osoby – człowiek zmienia się bezpowrotnie, a portret ma być odbiciem głębi obecnej chwili.
Zatem nie tylko wielkoformatowe realizacje pochłaniały artystę, ale także przenoszenie fizjonomii wybranych modeli na kartony. Owe działania ułatwiało obycie towarzyskie Wyspiańskiego, który należał do ścisłego grona krakowskiej bohemy. Schyłkowy okres życia malarza to istny wybuch realizacji portretowych – pogarszający stan zdrowia nie pozwalał już na pracę przy polichromiach i dużych projektach, a podpatrywanie ukradkiem najbliższych, żony i dzieci, sprzyjało chwytaniu owych chwil w formie rysunkowej. Przedstawienia te uderzają intymnością i realizmem, szczerością, brakiem patosu. Ulubionymi modelami Wyspiańskiego, jak zostało wspomniane, były dzieci, własne i te z najbliższego kręgu rodzinno-towarzyskiego. Istotnym i niepowtarzalnym jest charakter owych ujęć, w których dzieci, młode dziewczęta i młodzieńcy nie przypominają w niczym nienaturalnych, infantylnych lalek, lecz cechują się naturą autentyczną, dojrzałą, bystrą, ważną. Obok portretów przedstawicieli artystycznej bohemy Krakowa wielokrotnie pojawiają się także u Wyspiańskiego typy ludowe. Wszak życie wsi zajmowało autora „Wesela” równie silnie, co życie miasta. Prezentowany w katalogu portret wiejskiej dziewczyny w białej bluzce, ze sznurem korali i w czerwonej chuście na głowie jest tego dobrym przykładem.
Dramatopisarz, poeta, malarz i reformator teatru. W latach 1884-85 i 1887-95 studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych (był m.in. uczniem i współpracownikiem Jana Matejki) oraz na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1890-94 przebywał za granicą, głównie w Paryżu, gdzie oddziałała na niego sztuka Paula Gauguina, nabistów oraz drzeworyt japoński. W latach 1898-98 był kierownikiem graficznym krakowskiego czasopisma "Życie". W latach 1898-1905 działał m.in. jako inscenizator w krakowskim teatrze. W 1906 roku został docentem w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych. Od 1897 roku był członkiem Towarzystwa Sztuka. Ulubioną techniką Stanisława Wyspiańskiego był pastel. Zajmował się też grafiką (m.in. ilustracje do Iliady, winiety i układy graficzne tygodnika krakowskiego "Życie" oraz publikowanych własnych dramatów). Ważne miejsce w jego działalności, rozpoczętej współpracą z Janem Matejką i Józefem Mehofferem przy polichromii Kościoła Mariackiego, zajmowały projekty witraży i polichromii wnętrz: np. w krakowskim kościele Franciszkanów 1897-1905, w katedrze lwowskiej 1892-94 i wawelskiej 1900-02 (nie zrealizowane). W twórczości plastycznej Wyspiańskiego przeważał portret, w dziedzinie którego reprezentował ekspresjonizm (np. portrety Kazimierza Lewandowskiego i Lucjana Rydla 1898) i pejzaż (m.in. cykl widoków na Kopiec Kościuszki 1904-05). Wyspiański opracowywał scenografie do własnych dramatów, projekty dekoracji wnętrz (np. Towarzystwa Lekarskiego w Krakowie), mebli i tkanin oraz projekty architektoniczne. Był jednym z twórców programu i praktyki tzw. sztuki stosowanej w Polsce, reformatorem grafiki książkowej. W jego stylu widoczny jest zarówno trwały wpływ Matejki, jak i żywe związki z secesją (dekoracyjność, charakterystyczna giętka i kapryśna linia, stylizacje roślinne) oraz wpływy impresjonizmu.
Description:
Portrait of a peasant woman, 1904
pastel/paper, 30.5 x 23 cm (dimensions in passe-partout window); signed with bound monogram and dated lower right: 'SW | 1904', on the reverse a paper label of Salon Sprzedazy Dziel Sztuki przy Towarzystwie Przyjaciol Sztuk Pieknych in Cracow with painting's description,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
Stanisław Wyspiański był jednym z najwybitniejszych artystów okresu Młodej Polski, malarzem, dramaturgiem, poetą, projektantem mebli i scenografii. Nauki pobierał w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie pod kierunkiem Jana Matejki i Władysława Łuszczkiewicza. Dzięki stypendiom, w latach 1890-94, trzykrotnie przebywał w Paryżu, gdzie poznał sztukę kręgu nabistów, Paula Gauguina i Henri de Toulouse-Lautreca, a na trwałe związał się ze środowiskiem artystycznym Krakowa. Już w 1893 roku, podczas pierwszego pobytu w Paryżu, Wyspiański pisał do przyjaciela Karola Maszkowskiego, iż maluje przede wszystkim portrety (pastelami) dla wszystkich znajomych.
W przedstawieniach portretowych Wyspiański koncentrował się przede wszystkim na psychice i indywidualizacji modela. Naturalne pozy i gesty portretowanych oddawał dynamiczną, falującą kreską w asyście kontrastowych niekiedy barw. Wyspiański świadomie rezygnował z rekwizytów wokół modela i rozbudowanego tła, by na płaszczyźnie mogła zagrać tylko twarz człowieka. W tejże konwencji utrzymany jest prezentowane w katalogu studium portretu dziewczyny – realistycznie oddany, obudowany lirycznym nastrojem. Portret został wykadrowany przez Wyspiańskiego w typowy dla niego sposób z położeniem głównego akcentu na twarz modela. W interpretacji artysty to twarz była podstawowym nośnikiem myśli i charakteru portretowanego. Wyspiański zawierzał się swojej intuicji, gdy obserwował człowieka, liczyło się dla niego tylko kilka pierwszych wrażeń, by wiedzieć jak scharakteryzować modela. Z tego też powodu Wyspiański ograniczał seanse portretowe do jednego spotkania. Uważał, że portret można malować kwadrans lub godzinę, ale nie dłużej, bowiem przy dłuższym posiedzeniu nie powstanie portret, a obraz na temat danej osoby – człowiek zmienia się bezpowrotnie, a portret ma być odbiciem głębi obecnej chwili.
Zatem nie tylko wielkoformatowe realizacje pochłaniały artystę, ale także przenoszenie fizjonomii wybranych modeli na kartony. Owe działania ułatwiało obycie towarzyskie Wyspiańskiego, który należał do ścisłego grona krakowskiej bohemy. Schyłkowy okres życia malarza to istny wybuch realizacji portretowych – pogarszający stan zdrowia nie pozwalał już na pracę przy polichromiach i dużych projektach, a podpatrywanie ukradkiem najbliższych, żony i dzieci, sprzyjało chwytaniu owych chwil w formie rysunkowej. Przedstawienia te uderzają intymnością i realizmem, szczerością, brakiem patosu. Ulubionymi modelami Wyspiańskiego, jak zostało wspomniane, były dzieci, własne i te z najbliższego kręgu rodzinno-towarzyskiego. Istotnym i niepowtarzalnym jest charakter owych ujęć, w których dzieci, młode dziewczęta i młodzieńcy nie przypominają w niczym nienaturalnych, infantylnych lalek, lecz cechują się naturą autentyczną, dojrzałą, bystrą, ważną. Obok portretów przedstawicieli artystycznej bohemy Krakowa wielokrotnie pojawiają się także u Wyspiańskiego typy ludowe. Wszak życie wsi zajmowało autora „Wesela” równie silnie, co życie miasta. Prezentowany w katalogu portret wiejskiej dziewczyny w białej bluzce, ze sznurem korali i w czerwonej chuście na głowie jest tego dobrym przykładem.
Dramatopisarz, poeta, malarz i reformator teatru. W latach 1884-85 i 1887-95 studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych (był m.in. uczniem i współpracownikiem Jana Matejki) oraz na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1890-94 przebywał za granicą, głównie w Paryżu, gdzie oddziałała na niego sztuka Paula Gauguina, nabistów oraz drzeworyt japoński. W latach 1898-98 był kierownikiem graficznym krakowskiego czasopisma "Życie". W latach 1898-1905 działał m.in. jako inscenizator w krakowskim teatrze. W 1906 roku został docentem w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych. Od 1897 roku był członkiem Towarzystwa Sztuka. Ulubioną techniką Stanisława Wyspiańskiego był pastel. Zajmował się też grafiką (m.in. ilustracje do Iliady, winiety i układy graficzne tygodnika krakowskiego "Życie" oraz publikowanych własnych dramatów). Ważne miejsce w jego działalności, rozpoczętej współpracą z Janem Matejką i Józefem Mehofferem przy polichromii Kościoła Mariackiego, zajmowały projekty witraży i polichromii wnętrz: np. w krakowskim kościele Franciszkanów 1897-1905, w katedrze lwowskiej 1892-94 i wawelskiej 1900-02 (nie zrealizowane). W twórczości plastycznej Wyspiańskiego przeważał portret, w dziedzinie którego reprezentował ekspresjonizm (np. portrety Kazimierza Lewandowskiego i Lucjana Rydla 1898) i pejzaż (m.in. cykl widoków na Kopiec Kościuszki 1904-05). Wyspiański opracowywał scenografie do własnych dramatów, projekty dekoracji wnętrz (np. Towarzystwa Lekarskiego w Krakowie), mebli i tkanin oraz projekty architektoniczne. Był jednym z twórców programu i praktyki tzw. sztuki stosowanej w Polsce, reformatorem grafiki książkowej. W jego stylu widoczny jest zarówno trwały wpływ Matejki, jak i żywe związki z secesją (dekoracyjność, charakterystyczna giętka i kapryśna linia, stylizacje roślinne) oraz wpływy impresjonizmu.
Description:
Portrait of a peasant woman, 1904
pastel/paper, 30.5 x 23 cm (dimensions in passe-partout window); signed with bound monogram and dated lower right: 'SW | 1904', on the reverse a paper label of Salon Sprzedazy Dziel Sztuki przy Towarzystwie Przyjaciol Sztuk Pieknych in Cracow with painting's description,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Technika
pastel/papier
Sygnatura
sygnowany monogramem wiązanym i datowany p.d.: 'SW | 1904'
Proweniencja
Salon Sprzedaży Dzieł Sztuki przy Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych, Kraków; kolekcja prywatna, Polska
