49
Edgar Degas | "Tancerka spoglądająca na spód swojej prawej stopy"
Estymacja:
45,000 zł - 60,000 zł
Sprzedane
42,000 zł
Aukcja na żywo
Rzeźba i Formy Przestrzenne
Artysta
Edgar Degas (1834 - 1917)
Wymiary
ys.: 46,8 cm
Kategoria
Opis
brąz patynowany, wys.: 46,8 cm, sygnowany na podstawie: 'Degas', na podstawie pieczęć odlewni: 'CIRE | C. VALSUANI | PERDUE', datowany, opisany i numerowany: '1998', 'Reproduction' oraz '40/M'
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
EDGAR DEGAS
JAKO WRAŻLIWY OBSERWATOR
Passé! Passé! Głośne okrzyki dobiegają z małej sali do ćwiczeń zlokalizowanej na tyłach budynku Opery Paryskiej. Poirytowana Madame usilnie próbuje instruować uczennice wykonujące właśnie przejście z jednej pozycji do drugiej. Wyczerpane ciężką pracą baletnice posłusznie wykonują polecenia, stojąc rzędem wzdłuż drążka. Trwa próba. Kto wie, ile takich właśnie prób oglądać mógł w swoim życiu Edgar Degas. Jako członek prestiżowego Jockey Club, oprócz częstych wizyt na torze wyścigowym, miał również zapewniony dostęp na zaplecze opery. Jak powszechnie wiadomo, dżentelmeni, którzy należeli do tej organizacji, mieli możliwość wizyt za kulisami spektakli, a także odwiedzin w garderobach samych tancerek. Dzieła Degasa i towarzysząca im wnikliwość bez wątpienia świadczą o niezliczonych godzinach spędzonych na podglądaniu ćwiczących i tańczących baletnic.
Choć dziś zawód tancerki baletowej kojarzy się z prestiżem i elitarną grupą społeczną, to w XIX wieku zajęcie to wcale do takowych nie należało. Jak zaznaczył Jean-Paul Crespelle świat tancerek był światem plebejskim, w którym autor zrównał je z prasowaczkami czy praczkami. Oczywiście wielkie indywidualności baletu zyskiwały sławę a nawet pieniądze. Większość artystek pozostawała jednak utrzymankami bogatych mężczyzn zaliczających się do śmietanki towarzyskiej Paryża. Edgar Degas to poniekąd jeden z tych panów z wyższych sfer. On jednak, w odróżnieniu od innych, nie oczekując od kobiet ani miłości, ani cielesnych uciech, stał się jednym z najwybitniejszych ilustratorów sceny baletowej przełomu XIX i XX wieku. Degasa interesowały przede wszystkim baletnice, a nie jak chociażby Henriego Toulouse-Lautreca, tancerki modnego wówczas kankana. Miłość do świata opery i baletu artysta wyniósł z rodzinnego domu. Ojciec, meloman, już w młodym chłopcu wzniecił zainteresowanie muzyką klasyczną, które ten następnie sam sukcesywnie rozwijał. Degas portretował anonimowe i uznane tancerki, jak chociażby Marie Sanlaville. Artysta uwieczniał na swych kompozycjach nawet samych nauczycieli tańca klasycznego. Na wielu jego płótnach pojawia się znany w środowisku Jules Perrot. Oprócz baletnic umieszcza on w swoim malarskim świecie opery również śpiewaczki z obliczami rozświetlonymi feerią barw. Gdzieś na początku lat 70. XIX stulecia Degas zachwyca się techniką pastelu. Przy użyciu tych kredek na przestrzeni kolejnych dekad powstały całe serie efemerycznych wizerunków baletnic ukazanych na scenie podczas prób i ćwiczeń. Na lata 70. i 80. przypada też okres, w którym Degas kreuje horyzontalne, olejne kompozycje ukazujące tańczące kobiety.
Rzeźby artysty stanowią w jego oeuvre odrębny i zupełnie autonomiczny rozdział. Co naturalne, Degas posługuje się tu zupełnie innymi środkami wyrazu niż w malarstwie sztalugowym iw pracach na papierze. Stałe pozostają tutaj jednak dwie kwestie – ruch i światło. To one niezmiennie fascynowały twórcę i popychały go do coraz to nowych eksperymentów. Analizując formę kompozycji artysty, odnaleźć w nich można liczne wpływy sztuki dawnych mistrzów, jak również i jemu współczesnych akademików. Degas oczywiście w żadnym wypadku nie kopiuje innych artystów. Czerpie z dotychczasowych dokonań rzeźby i wprowadza do niej własne, często kontrowersyjne innowacje. Mistrz ukazuje tancerki w przeróżnych pozycjach, a w zestawie tym wyróżnić możemy zasadniczo dwie grupy. Pierwsza z nich odpowiada fazie przygotowań. Rzeźbiarz ukazuje baletnice podczas ćwiczeń. Tancerki te powtarzają kroki i rozciągają się. Degas wielokrotnie studiuje motyw kobiety podtrzymującej swoją prawą dłonią piętę. Figura ta obsesyjnie wręcz powraca w jego twórczości, a obecnie znamy aż sześć różnych jej wersji. Studiując formy mistrza, widz musi posłużyć się daleko idącą wyobraźnią. Baleriny Degasa oprócz „Małej czternastoletniej tancerki” oraz „Ubranej tancerki w spoczynku”, są bowiem nagie. Tytuły prac i wykonywane przez modelki gesty pozwalają obserwatorom na identyfikacje wykonywanych przez nie czynności. Jedna zapina poluzowane ramiączko kostiumu, druga poprawia swój gorset, a jeszcze inna uchwycona została w trakcie zakładania pończoch. Oddzielny dział rzeźby Degasa to tancerki na scenie podczas aktu twórczego. Wykonują one skomplikowane figury, wśród których silnie wybija się pozycja arabeski wprowadzona zresztą przez artystę do rzeźby. Baletnice podskakują, kręcą się na jednej nodze, wesoło pląsają, a na koniec kłaniają się publiczności. Wśród nich pojawiają się również nieco odmienne postacie, takie jak żywiołowe tancerki hiszpańskie czy kobieta z tamburynem.
Hilaire-Germain-Edgar de Gas (Degas) urodził się 19 lipca 1834 roku w Paryżu, w rodzinie o korzeniach arystokratycznych. Początkowo studiował prawo, ale prędko porzucił ten kierunek i już w 1855 roku wstąpił w mury École des Beaux-Arts. W tym okresie kopiował dzieła wielkich mistrzów i wielokrotnie odwiedzał paryski Luwr. Jego artystycznym mentorem stał się Jean-Auguste-Dominique Ingres. Degas pomimo swej indywidualności na zawsze pozostał wierny tradycji, którą na własny sposób modyfikował. W latach 1856-59 przebywał w Italii. Studiował tam i odwiedzał liczne muzea. Po powrocie rozpoczął swoje eksperymenty z rzeźbą, na co wpływ miały zapewne oglądane we Włoszech dzieła twórców odrodzenia i manieryzmu. W 1865 po raz pierwszy zaprezentował swój obraz na Salonie Paryskim, gdzie od tej pory regularnie wystawiał. Na początku lat 70. brał udział w wojnie francusko-pruskiej oraz odwiedził wraz z bratem René rodzinę matki mieszkającą w Nowym Orleanie. Wówczas coraz częściej sięgał po pastele, doprowadzając tę technikę do perfekcji. Począwszy od kwietnia 1874 roku regularnie wystawiał swe prace wraz z impresjonistami. W 1881, podczas VI ekspozycji, zaprezentowana została jego woskowa kompozycja „Mała czternastoletnia tancerka”. Pod koniec lat 80. Degas zainteresował się upowszechniającą się coraz bardziej fotografią. Wpływy tego medium widoczne są znakomicie w jego rysunkowych, malarskich i rzeźbiarskich pracach. Degas żył i tworzył na Montmartrze, ikonicznej dla przełomu XIX i XX stulecia dzielnicy Paryża. Pod koniec życia, w 1912 roku, przeprowadził się do kamienicy zlokalizowanej przy Boulevard de Clichy 6, gdzie zmarł w 1917. Charles Baudelaire określił kiedyś artystę „malarzem współczesnego życia”. Degas wiernie obrazował otaczającą go rzeczywistość. Tancerki baletu, kobiety i wyścigi konne to obszary tematyczne, które głównie interesowały twórcę.
Description:
"Dancer looking at the sole of her right foot" ("Danseuse regardant la plante de son pied droit")
patinated bronze, h.: 46.8 cm; signed on the base: 'Degas', on the base the foundry mark: 'CIRE | C. VALSUANI | PERDUE', dated, inscribed and numbered: '1998', 'Reproduction' and '40/M'
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
EDGAR DEGAS
JAKO WRAŻLIWY OBSERWATOR
Passé! Passé! Głośne okrzyki dobiegają z małej sali do ćwiczeń zlokalizowanej na tyłach budynku Opery Paryskiej. Poirytowana Madame usilnie próbuje instruować uczennice wykonujące właśnie przejście z jednej pozycji do drugiej. Wyczerpane ciężką pracą baletnice posłusznie wykonują polecenia, stojąc rzędem wzdłuż drążka. Trwa próba. Kto wie, ile takich właśnie prób oglądać mógł w swoim życiu Edgar Degas. Jako członek prestiżowego Jockey Club, oprócz częstych wizyt na torze wyścigowym, miał również zapewniony dostęp na zaplecze opery. Jak powszechnie wiadomo, dżentelmeni, którzy należeli do tej organizacji, mieli możliwość wizyt za kulisami spektakli, a także odwiedzin w garderobach samych tancerek. Dzieła Degasa i towarzysząca im wnikliwość bez wątpienia świadczą o niezliczonych godzinach spędzonych na podglądaniu ćwiczących i tańczących baletnic.
Choć dziś zawód tancerki baletowej kojarzy się z prestiżem i elitarną grupą społeczną, to w XIX wieku zajęcie to wcale do takowych nie należało. Jak zaznaczył Jean-Paul Crespelle świat tancerek był światem plebejskim, w którym autor zrównał je z prasowaczkami czy praczkami. Oczywiście wielkie indywidualności baletu zyskiwały sławę a nawet pieniądze. Większość artystek pozostawała jednak utrzymankami bogatych mężczyzn zaliczających się do śmietanki towarzyskiej Paryża. Edgar Degas to poniekąd jeden z tych panów z wyższych sfer. On jednak, w odróżnieniu od innych, nie oczekując od kobiet ani miłości, ani cielesnych uciech, stał się jednym z najwybitniejszych ilustratorów sceny baletowej przełomu XIX i XX wieku. Degasa interesowały przede wszystkim baletnice, a nie jak chociażby Henriego Toulouse-Lautreca, tancerki modnego wówczas kankana. Miłość do świata opery i baletu artysta wyniósł z rodzinnego domu. Ojciec, meloman, już w młodym chłopcu wzniecił zainteresowanie muzyką klasyczną, które ten następnie sam sukcesywnie rozwijał. Degas portretował anonimowe i uznane tancerki, jak chociażby Marie Sanlaville. Artysta uwieczniał na swych kompozycjach nawet samych nauczycieli tańca klasycznego. Na wielu jego płótnach pojawia się znany w środowisku Jules Perrot. Oprócz baletnic umieszcza on w swoim malarskim świecie opery również śpiewaczki z obliczami rozświetlonymi feerią barw. Gdzieś na początku lat 70. XIX stulecia Degas zachwyca się techniką pastelu. Przy użyciu tych kredek na przestrzeni kolejnych dekad powstały całe serie efemerycznych wizerunków baletnic ukazanych na scenie podczas prób i ćwiczeń. Na lata 70. i 80. przypada też okres, w którym Degas kreuje horyzontalne, olejne kompozycje ukazujące tańczące kobiety.
Rzeźby artysty stanowią w jego oeuvre odrębny i zupełnie autonomiczny rozdział. Co naturalne, Degas posługuje się tu zupełnie innymi środkami wyrazu niż w malarstwie sztalugowym iw pracach na papierze. Stałe pozostają tutaj jednak dwie kwestie – ruch i światło. To one niezmiennie fascynowały twórcę i popychały go do coraz to nowych eksperymentów. Analizując formę kompozycji artysty, odnaleźć w nich można liczne wpływy sztuki dawnych mistrzów, jak również i jemu współczesnych akademików. Degas oczywiście w żadnym wypadku nie kopiuje innych artystów. Czerpie z dotychczasowych dokonań rzeźby i wprowadza do niej własne, często kontrowersyjne innowacje. Mistrz ukazuje tancerki w przeróżnych pozycjach, a w zestawie tym wyróżnić możemy zasadniczo dwie grupy. Pierwsza z nich odpowiada fazie przygotowań. Rzeźbiarz ukazuje baletnice podczas ćwiczeń. Tancerki te powtarzają kroki i rozciągają się. Degas wielokrotnie studiuje motyw kobiety podtrzymującej swoją prawą dłonią piętę. Figura ta obsesyjnie wręcz powraca w jego twórczości, a obecnie znamy aż sześć różnych jej wersji. Studiując formy mistrza, widz musi posłużyć się daleko idącą wyobraźnią. Baleriny Degasa oprócz „Małej czternastoletniej tancerki” oraz „Ubranej tancerki w spoczynku”, są bowiem nagie. Tytuły prac i wykonywane przez modelki gesty pozwalają obserwatorom na identyfikacje wykonywanych przez nie czynności. Jedna zapina poluzowane ramiączko kostiumu, druga poprawia swój gorset, a jeszcze inna uchwycona została w trakcie zakładania pończoch. Oddzielny dział rzeźby Degasa to tancerki na scenie podczas aktu twórczego. Wykonują one skomplikowane figury, wśród których silnie wybija się pozycja arabeski wprowadzona zresztą przez artystę do rzeźby. Baletnice podskakują, kręcą się na jednej nodze, wesoło pląsają, a na koniec kłaniają się publiczności. Wśród nich pojawiają się również nieco odmienne postacie, takie jak żywiołowe tancerki hiszpańskie czy kobieta z tamburynem.
Hilaire-Germain-Edgar de Gas (Degas) urodził się 19 lipca 1834 roku w Paryżu, w rodzinie o korzeniach arystokratycznych. Początkowo studiował prawo, ale prędko porzucił ten kierunek i już w 1855 roku wstąpił w mury École des Beaux-Arts. W tym okresie kopiował dzieła wielkich mistrzów i wielokrotnie odwiedzał paryski Luwr. Jego artystycznym mentorem stał się Jean-Auguste-Dominique Ingres. Degas pomimo swej indywidualności na zawsze pozostał wierny tradycji, którą na własny sposób modyfikował. W latach 1856-59 przebywał w Italii. Studiował tam i odwiedzał liczne muzea. Po powrocie rozpoczął swoje eksperymenty z rzeźbą, na co wpływ miały zapewne oglądane we Włoszech dzieła twórców odrodzenia i manieryzmu. W 1865 po raz pierwszy zaprezentował swój obraz na Salonie Paryskim, gdzie od tej pory regularnie wystawiał. Na początku lat 70. brał udział w wojnie francusko-pruskiej oraz odwiedził wraz z bratem René rodzinę matki mieszkającą w Nowym Orleanie. Wówczas coraz częściej sięgał po pastele, doprowadzając tę technikę do perfekcji. Począwszy od kwietnia 1874 roku regularnie wystawiał swe prace wraz z impresjonistami. W 1881, podczas VI ekspozycji, zaprezentowana została jego woskowa kompozycja „Mała czternastoletnia tancerka”. Pod koniec lat 80. Degas zainteresował się upowszechniającą się coraz bardziej fotografią. Wpływy tego medium widoczne są znakomicie w jego rysunkowych, malarskich i rzeźbiarskich pracach. Degas żył i tworzył na Montmartrze, ikonicznej dla przełomu XIX i XX stulecia dzielnicy Paryża. Pod koniec życia, w 1912 roku, przeprowadził się do kamienicy zlokalizowanej przy Boulevard de Clichy 6, gdzie zmarł w 1917. Charles Baudelaire określił kiedyś artystę „malarzem współczesnego życia”. Degas wiernie obrazował otaczającą go rzeczywistość. Tancerki baletu, kobiety i wyścigi konne to obszary tematyczne, które głównie interesowały twórcę.
Description:
"Dancer looking at the sole of her right foot" ("Danseuse regardant la plante de son pied droit")
patinated bronze, h.: 46.8 cm; signed on the base: 'Degas', on the base the foundry mark: 'CIRE | C. VALSUANI | PERDUE', dated, inscribed and numbered: '1998', 'Reproduction' and '40/M'
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Technika
brąz patynowany
Sygnatura
sygnowany na podstawie: 'Degas'
Proweniencja
kolekcja prywatna, Europa
Literatura
porównaj: Edgar Degas. Sculpture. The Collections of the National Gallery of Art in Washington. Systematic Catalogue, red. Suzanne Glover Lindsay, Daphne Barbour, Shelly Sturman, Princeton 2011, s. 227 (il.), nr kat. 37 (forma woskowa)
