82 x 100 cm

olej/płótno, 82 x 100 cm, sygnowany l.d.: 'Tytus Czyżewski', na krośnie malarskim papierowa nalepka wystawowa Instytutu Propagandy Sztuki, Muzeum Narodowego w Poznaniu oraz stempel producenta materiałów malarskich

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.


Temat aktu w twórczości Tytusa Czyżewskiego znajduje swoją doskonałą realizację w formistycznym „Akcie z kotem” (1920, Muzeum Narodowe w Warszawie), w którym wyczuwalne są echa klasycznej tradycji, np. malarstwa weneckiego XVI wieku. Czyżewski w centrum kompozycji „Aktu z kotem” sytuuje nagie kobiece ciało namalowane w sposób płaski, odrzucający anatomiczną poprawność. Sylwetka jest sumą elementów widzianych z różnych perspektyw: tułów przedstawiono frontalnie, nogi bliżej korpusu ujęte zostały en trois quarts, aby u stóp widziane były już z boku. Lejąca się prawa ręka oraz szyja zostały przesłonięte przez tło. Owa szyja, nienaturalnie wydłużona i wykręcona, wyziera powyżej korpusu zza parawanowej, ornamentalnej struktury. Głowa, namalowana w prymitywizujący sposób, przywodzi na myśli równoległe dadaistyczne eksperymenty za sprawą brikolażowej estetyki.

W „Odalisce”, której tytuł nie na darmo kojarzyć ma się z Ingresem, Czyżewski jest już artystą odmienionym przez doświadczenia paryskie i zwraca się w stronę koloryzmu lansowanego przez grupę kapistów. Chociaż podąża podobną drogą, jego język jest zupełnie osobisty. Cały czas jednak nie braknie jego dziełu naiwnej poetyki, wizualnej drapieżności, groteski i humoru. W „Odalisce” bujne ciało modelki artysta dumnie lokował na kanapie pokrytej kolorowym wzorem. Zamiłowanie do ornamentalności przedstawienia łączy go tutaj z „odaliskami” pędzla Henri’ego Matisse’a. Zupełnie nagie ciało dziewczyny dialoguje w jawny sposób z pozą zastosowaną przez Goyę w dwóch wersjach „Mai”, co tłumaczyć można podziwem podróżującego do Hiszpanii Czyżewskiego dla tamtejszej kultury i sztuki. Temat jednak jest tu jednak tylko pretekstem dla użycia rozwiązań czysto malarskich. Linia ciała modelki tworzy wijącą się arabeskową formę, którą dookreślają dwie prostokątne płaszczyzny wnętrza. Czyżewski użył dywizjonistycznej techniki i zdecydowanej kolorystyki opartej na kontrastach barwnych. Choć całość utrzymana jest w ciepłych tonach żółcieni to wizualnej wyrazistości dodaje zestawienie błękitu i żółcieni właśnie, a najwięcej – czerwieni z zielenią.

Prace Czyżewskiego z tego okresu są wyjątkowo wiernym ekwiwalentem jego przemyśleń na temat malarstwa. Twórca pisał: „Dzieło sztuki istnieje samo w sobie. Malując z natury chcemy stworzyć płótno, które by odpowiadało naszemu przeżyciu malarskiemu wobec tej natury, więc nie żeby było dokumentem podobieństwa, ale żeby dało grę stosunków i działań plastycznych, na których koncepcję nas ta natura naprowadza” (Tytus Czyżewski, wstęp do: Wystawa malarska grupy KP, Warszawa 1931).
Studia artystyczne odbył w latach 1902-1907 w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem J. Unierzyskiego, J. Mehoffera i L. Wyczółkowskiego. W okresie 1907 - 09 przebywał w Paryżu, gdzie silnie oddziałała na niego sztuka Cézanne'a. W 1910 krakowskie TPSP zorganizowało pierwszą indywidualną wystawę prac Czyżewskiego. W okresie 1911-1913 brał udział w krakowskich wystawach "niezależnych" razem z Andrzejem i Zbigniewem Pronaszkami, Jackiem Mierzejewskim i Eugeniuszem Zakiem. Ekspozycje te manifestowały odcięcie się młodego pokolenia od kulturowej spuścizny Młodej Polski. W 1917 wstąpił do grupy Ekspresjoniści Polscy (od 1919 Formiści) otwierającej dzieje polskiej awangardy. Uczestniczył we wszystkich wystawach formistów w Krakowie, Warszawie, Lwowie i Poznaniu. Wydawał zbiory wierszy i utwory dramatyczne, projektując ich szatę typograficzną. Wspólnie z Leonem Chwistkiem i Karolem Winklerem redagował pismo "Formiści". W 1922, po rozwiązaniu grupy Formistów), wyjechał do Paryża, gdzie z przerwami przebywał do 1930 Prezentował swe prace na Salonach: Jesiennym (1926, 1928), Niezależnych (1923, 1924, 1925, 1926) i Tuileries (1926, 1929). W okresie tym wiele podróżował, zwiedzając południowe rejony Francji, Hiszpanię i Włochy. Po powrocie do Polski zajmował się krytyką artystyczną i żywo uczestniczył w ruchu wystawienniczym. Swą twórczość prezentował na Salonach Instytutu Propagandy Sztuki; uczestniczył w ekspozycji L'Art Vivant en Europe w Brukseli (1931) i Międzynarodowej Wystawie Sztuka i Technika w Paryżu (1937). W 1944 roku przeniósł się do Krakowa, gdzie mieszkał do śmierci. 'Kluczowym motywem w jego malarstwie stały się teraz martwe natury. Zagęszczona materia malarska nabrała w nich migotliwości, nasyciła się światłem; formy określała kapryśna, falista linia. W kompozycjach z tego okresu widoczne są głęboko zasymilowane inspiracje sztuką Cézanne'a i francuskich fowistów. Płaskie, samodzielnie traktowane plamy barwne powiązane są wyrazistym konturem; realne przedmioty zostają przeobrażone w zwięzłe znaki, a rolę zasadniczą odgrywają ich wzajemne relacje rozgrywające się na płaszczyźnie obrazu' - Irena Kossowska.

Description:
"Odalisque", po 1930
oil/canvas, 82 x 100 cm; signed lower left: 'Tytus Czyzewski', on the stretcher a paper exhibition label of Institute for Propaganda of Art, National Museum in Poznan and a stamp of art materials manufacturer,

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.

olej/płótno