Powrót do DESA.PL
13 of Liczba obiektów: 73
13
Henryk Siemiradzki | "Kleopatra płynąca przez rzekę Cygnus na spotkanie z Markiem Antoniuszem", 1892
Estymacja:
450,000 zł - 600,000 zł
Sprzedane
640,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Dawna. XIX wiek, Modernizm, Międzywojnie
Wymiary
30 x 61 cm
Opis
olej/papier naklejony na płótno, 30 x 61 cm, sygnowany, opisany i datowany l.d.: 'H.Siemiradzki. Roma 92', na odwrociu na górnej belce krosna ołówkowy napis cyrylicą

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.


Zachowana spuścizna rysunkowa Henryka Siemiradzkiego pozwala zauważyć, iż artysta w przybliżonym okresie 1880-1890 w szczególny sposób zafascynowany był tematyką egipską, przede wszystkim postacią ostatniej królowej Egiptu, Kleopatrą. Owe szkice i studia kompozycyjne wskazują, iż malarz gruntowanie badał temat, planując stworzyć serię dzieł w tymże temacie. Ukoronowaniem owych ambicji i poszukiwań artystycznych było namalowanie przez Siemiradzkiego kompozycji „Kleopatra płynąca przez rzekę Cygnus na spotkanie z Markiem Antoniuszem” – dzieło, które do niedawna uchodziło za zaginione, istniejące jedynie na kartach listów pisanych przez malarza. Badania nad twórczością Henryka Siemiradzkiego towarzyszące „Korpusowi malarstwa Henryka Siemiradzkiego” pozwoliły na odkrycie i identyfikację dzieła prezentowanego w katalogu. Dzieła, którego wartość historyczna jest nie do przecenienia, dzieła o niespotykanym walorze artystycznym, które swoim statusem urasta do rangi cennego obrazu muzealnego. Jest także odzwierciedleniem symptomatycznych dla Siemiradzkiego praktyk artystycznych i intelektualnych.

Obraz ten inspirowany był przekazem Plutarcha z Cheronei: „Ponieważ zaś otrzymywała wiele listów od samego Antoniusza i od jego przyjaciół, zapraszających ją do przybycia, tak zlekceważyła i wyśmiała tego człowieka, że popłynęła w górę rzeki Kydnos na okręcie transportowym z rufą ozłoconą, z rozpiętymi żaglami purpurowymi, z wiosłami w srebrze, poruszanymi w takt aulosu zharmonizowanego z syryngą i kitarami. Sama ona spoczywała pod baldachimem przetykanym złotem, wystrojona niczym Afrodyta na obrazach, a chłopczyki jak te amorki na malowidłach stały z obu stron chłodząc powietrze wachlarzami. A jej służebne, wybornej piękności, w strojach Nereid i Charyt, rozmieszczone były to na przedzie okrętu, to u masztów. Cudowne zapachy rozchodziły się z mnóstwa kadzideł na brzegach. Ludzie znad rzeki zaraz towarzyszyli jej z obu stron, a ci z miasta wybiegli, żeby zobaczyć to widowisko. Tłum ulotnił się z rynku i w końcu Antoniusz zasiadający tam na mównicy pozostał sam, a po ludziach poszła mowa, że to Afrodyta w uroczystym pochodzie idzie do Dionizosa-Bakchusa ku szczęściu Azji” (Plutarch, Żywot Antoniusza, 26).

Motyw relacji czy sojuszu pomiędzy Kleopatrą a Markiem Antoniuszem należy do jednego z bardziej eksplorowanych tematów historycznych, silnie obecnych także w masowej wyobraźni. Historycy przekazują, iż zimą 41–40 roku p.n.e. Marek Antoniusz przebywał wraz z Kleopatrą w Aleksandrii. W wyniku konieczności udziału w wyprawie przeciwko Partom oraz zawarcia politycznego małżeństwa z siostrą Oktawiana Augusta, Marek Antoniusz opuścił Kleopatrę – królowa pozostała w Egipcie, urodziła Antoniuszowi bliźnięta Aleksandra Heliosa i Kleopatrę Selene. Kruchość sojuszu z Oktawianem Augustem sprawiła, że Antoniusz odesłał żonę do Rzymu, a do Antiochii wezwał Kleopatrę. Miłość do Kleopatry, a zarazem pilna potrzeba poparcia Egiptu w wojnie z Rzymem sprawiły, iż Kleopatra i Antoniusz zaczęli działać jako polityczny tandem, na skutek którego Egipt rozszerzył swoje granice. Po zwycięstwie nad Partami Antoniusz odbył triumf w Aleksandrii, a podczas uroczystości Kleopatra otrzymała tytuł królowej królów! We wrześniu 31 roku p.n.e. doszło do decydującego momentu w całej historii, gdy to w bitwie pod Akcjum pomiędzy wojskami Oktawiana i Antoniusza, wspieranego przez Kleopatrę, Antoniusz poniósł klęskę. Niespełna rok później Oktawian August wkroczył do Egiptu, a Marek Antoniusz popełnił samobójstwo. Kleopatra desperacko pragnęła bronić swojego królestwa, próbując układać się z wrogiem. Nie mogąc pogodzić się z niestabilnością sytuacji i perspektywą poniżenia, Kleopatra popełniła samobójstwo. Uważa się, że uczyniła to przez dopuszczenie do ukąszenia jadowitego węża lub przez spożycie trucizny. Motyw samobójstwa Kleopatry jest jednym z bardziej intrygujących motywów plastycznych i literackich, zaraz obok wydarzenia, które w 1892 roku na swoim płótnie uchwycił Henryk Siemiradzki.
Henryk Siemiradzki - wybitny malarz - akademik - kształcił się w petersburskiej Akademii Sztuk Pięknych. W czasie studiów kilkakrotnie odznaczany był medalami. W 1870 roku wyjechał do Monachium i przez rok kontynuował studia artystyczne w tamtejszej akademii pod kierunkiem Karla Piloty’ego. Od roku 1872 stale mieszkał w Rzymie. Uhonorowany członkostwem wielu europejskich Akademii, wielokrotnie nagradzany medalami na wystawach, odznaczany orderami państwowymi (m.in. francuską Legią Honorową i włoskim orderem Corona d’Italia) cieszył się Siemiradzki wielkim uznaniem i sławą. Z krajem utrzymywał stałe i żywe kontakty - przesyłał obrazy na wystawy, a w roku 1879 podarował Krakowowi swój obraz Świeczniki chrześcijaństwa, dając początek zbiorom Muzeum Narodowego. Namalował kurtyny do teatrów w Krakowie (1896) i we Lwowie (1900; dar artysty dla miasta). Tematów do swych obrazów szukał w starożytności, w historii, życiu i mitach dawnej Grecji i Rzymu.

Description:
"Cleopatra sailing across the Cygnus river for encounter with Marcus Antonius", 1892
oil/paper mounted on canvas, 30 x 61 cm; signed, dated and inscribed lower left: 'H.Siemiradzki. Roma 92', on the stretcher a Cyrillic inscription in pencil,

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Technika
olej/papier naklejony na płótno
Literatura
porównaj: Korpus dzieł malarskich Henryka Siemiradzkiego, pod red. Jerzego Malinowskiego, t. 1A, Dzieła z historii starożytnej, wczesnego chrześcijaństwa i religijne, Warszawa-Toruń 2021, poz. kat. 3/6/2, s. 148, il. 1,2,3, s. 149