19
"Szkoła Zakopiańska" | Macierzyństwo, około 1935
Estymacja:
50,000 zł - 70,000 zł
Pominięte
Aukcja na żywo
Rzeźba i formy przestrzenne
Artysta
"Szkoła Zakopiańska"
Wymiary
42 x 13 x 13 cm
Kategoria
Opis
brzost (wiąz górski), 42 x 13 x 13 cm, na spodzie ryty znak Państwowej Szkoły Przemysłu Drzewnego w Zakopanem: 'PS | PD', opisana: 'Ew. 114 | \35' oraz '25'
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
„Jako laikowi wydaje mi się, że różnica między rzeźbą w kamieniu, brązie lub glinie, a w drzewie jest mniej więcej taka jak między rysunkiem a drzeworytem. Kamień, brąz i glina oddają ideę twórczą artysty w czystej jej postaci, w tym, co Baudelaire nazywał ‘le rôle divin de la sculpture’, nie dodając do niej nic od siebie, a tylko utrwalając ją sobą na wartość statyczną, na monument mniej lub bardziej trwały. Inaczej jest z drzewem. Drzewo, nawet ścięte, jest żywe w swej wymowie, posiada swój charakter i niezliczoną ilość odcieni gatunkowych. To czyni je dla rzeźby materiałem bardzo wdzięcznym, ale i jednocześnie jednym z najtrudniejszych”. Marian Piechal, Estetyka rzeźby drzewnej, „Tygodnik Ilustrowany”, 1936, półr. II, s. 713-714
Macierzyństwo to temat bardzo często występujący w rzeźbie „Szkoły Zakopiańskiej”. Pośród różnorodnych kompozycji wyróżnić można zasadniczo dwa motywy. Pierwszy z nich odwołuje się do sfery profanum, a w jego obrębie odnaleźć można zwyczajne z pozoru wizerunki matek tulących dzieci. Te przedstawienia to wybitne i przepełnione nastrojowością anonimowe portrety rodzicielek związanych z regionem podhalańskim. W ich strukturze uwidacznia się głęboki przekaz emocjonalny i pełnia matczynych uczuć. Rola kobiety – matki wyniesiona zostaje tu na piedestał. Troska i uczuciowość, jaką twórcy zakopiańscy obdarzali „modelki”, prowadzi dziś widza do źródeł najczystszych i najprawdziwszych emocji, zdaje się, że nawet do źródeł samego człowieczeństwa. Niejednokrotnie sfera sacrum przenika do rzeczywistości i objawia się w rzeźbach tych pod postacią Marii, która przejmuje funkcję matki oraz Jezusa jako dziecka. Często te dwa motywy – realistyczny i sakralny – łączą się ze sobą, bez możliwości ich rozdzielenia. Trudno wówczas precyzyjnie określić, czy mamy do czynienia ze zwykłymi ludźmi czy z istotami pozaziemskimi i uduchowionymi. Konwencja ta wpisuje się w postępujące wówczas właściwie już od kilku dekad zeświecczenie sztuki, w której to zacierały się granice pomiędzy tym, co rzeczywiste a tym, co nadprzyrodzone. Madonna wielokrotnie przedstawiana była jako góralka czy wiejska dziewczyna odarta z aury świętości, co mimo początkowych kontrowersji, z czasem stało się powszechnie akceptowaną normą.
Macierzyństwo jako temat wykorzystywany w sztukach plastycznych zainteresował twórców szczególnie silnie na przełomie XIX i XX stulecia. Neoromantyczna uczuciowość i symboliczne odwołania do wyższych wartości skłoniły artystów do poszukiwań i odkrywania coraz to nowych motywów związanych z ludzką psychiką. Wydaje się, że macierzyństwo właśnie mogło dostarczyć im najosobliwszych uczuć, jakie tylko można by sobie wyobrazić. Artyści ze „Szkoły Zakopiańskiej” nie przetwarzali wprawdzie znanych z przeszłości wzorów sztuki polskiej i europejskiej, lecz kreowali w okresie międzywojennym zupełnie nową sztukę. Należy uznać, że twórcy ci zajmują miejsce w jej rozwojowym ciągu, w którym pewne tematy o ogólnoludzkim charakterze pojawiały się w sposób naturalny, bez potrzeby ich tłumaczenia.
Rzeźba zakopiańska łączy w swojej strukturze nurt związany z poszukiwaniem stylu narodowego i własnej tożsamości regionalnej oraz pierwiastki awangardowych kierunków sztuki. Dochodzi tu zatem do osobliwego mariażu tradycji z innowacją, które na pozór odmienne i antagonistyczne, zespojone zostają ze sobą, tworząc spójną, harmonijną kompozycję. W ten właśnie sposób prozaiczna snycerka znana na Podhalu od wielu pokoleń połączyła się z zupełnie nowoczesnymi prądami, takimi jak chociażby kubizm. W prezentowanej w katalogu rzeźbie synteza i geometryzacja dostrzegalna w całej formie osiągnęła swoje apogeum w postaci dziecka, którego główka sprowadzona została do prostej bryły geometrycznej, jaką jest walec. Zabieg ten świadczy o niezwykle nowatorskim podejściu anonimowego twórcy do tworzonej przez siebie postaci, w której to praktycznie przekracza on już granicę przedmiotowości. Dodatkowy dynamizm wprowadza do rzeźby sam materiał. Jego naturalna struktura widoczna na całej powierzchni znaczącą wzbogaca nowoczesną formę dzieła.
Description:
Maternity, circa 1935
brzost (wiaz gorski), 42 x 13 x 13 cm; from below engraved sign of Panstwowa Szkola Przemyslu Drzewnego in Zakopane: 'PS | PD', inscribed: 'Ew. 114 | \35' and '25',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
„Jako laikowi wydaje mi się, że różnica między rzeźbą w kamieniu, brązie lub glinie, a w drzewie jest mniej więcej taka jak między rysunkiem a drzeworytem. Kamień, brąz i glina oddają ideę twórczą artysty w czystej jej postaci, w tym, co Baudelaire nazywał ‘le rôle divin de la sculpture’, nie dodając do niej nic od siebie, a tylko utrwalając ją sobą na wartość statyczną, na monument mniej lub bardziej trwały. Inaczej jest z drzewem. Drzewo, nawet ścięte, jest żywe w swej wymowie, posiada swój charakter i niezliczoną ilość odcieni gatunkowych. To czyni je dla rzeźby materiałem bardzo wdzięcznym, ale i jednocześnie jednym z najtrudniejszych”. Marian Piechal, Estetyka rzeźby drzewnej, „Tygodnik Ilustrowany”, 1936, półr. II, s. 713-714
Macierzyństwo to temat bardzo często występujący w rzeźbie „Szkoły Zakopiańskiej”. Pośród różnorodnych kompozycji wyróżnić można zasadniczo dwa motywy. Pierwszy z nich odwołuje się do sfery profanum, a w jego obrębie odnaleźć można zwyczajne z pozoru wizerunki matek tulących dzieci. Te przedstawienia to wybitne i przepełnione nastrojowością anonimowe portrety rodzicielek związanych z regionem podhalańskim. W ich strukturze uwidacznia się głęboki przekaz emocjonalny i pełnia matczynych uczuć. Rola kobiety – matki wyniesiona zostaje tu na piedestał. Troska i uczuciowość, jaką twórcy zakopiańscy obdarzali „modelki”, prowadzi dziś widza do źródeł najczystszych i najprawdziwszych emocji, zdaje się, że nawet do źródeł samego człowieczeństwa. Niejednokrotnie sfera sacrum przenika do rzeczywistości i objawia się w rzeźbach tych pod postacią Marii, która przejmuje funkcję matki oraz Jezusa jako dziecka. Często te dwa motywy – realistyczny i sakralny – łączą się ze sobą, bez możliwości ich rozdzielenia. Trudno wówczas precyzyjnie określić, czy mamy do czynienia ze zwykłymi ludźmi czy z istotami pozaziemskimi i uduchowionymi. Konwencja ta wpisuje się w postępujące wówczas właściwie już od kilku dekad zeświecczenie sztuki, w której to zacierały się granice pomiędzy tym, co rzeczywiste a tym, co nadprzyrodzone. Madonna wielokrotnie przedstawiana była jako góralka czy wiejska dziewczyna odarta z aury świętości, co mimo początkowych kontrowersji, z czasem stało się powszechnie akceptowaną normą.
Macierzyństwo jako temat wykorzystywany w sztukach plastycznych zainteresował twórców szczególnie silnie na przełomie XIX i XX stulecia. Neoromantyczna uczuciowość i symboliczne odwołania do wyższych wartości skłoniły artystów do poszukiwań i odkrywania coraz to nowych motywów związanych z ludzką psychiką. Wydaje się, że macierzyństwo właśnie mogło dostarczyć im najosobliwszych uczuć, jakie tylko można by sobie wyobrazić. Artyści ze „Szkoły Zakopiańskiej” nie przetwarzali wprawdzie znanych z przeszłości wzorów sztuki polskiej i europejskiej, lecz kreowali w okresie międzywojennym zupełnie nową sztukę. Należy uznać, że twórcy ci zajmują miejsce w jej rozwojowym ciągu, w którym pewne tematy o ogólnoludzkim charakterze pojawiały się w sposób naturalny, bez potrzeby ich tłumaczenia.
Rzeźba zakopiańska łączy w swojej strukturze nurt związany z poszukiwaniem stylu narodowego i własnej tożsamości regionalnej oraz pierwiastki awangardowych kierunków sztuki. Dochodzi tu zatem do osobliwego mariażu tradycji z innowacją, które na pozór odmienne i antagonistyczne, zespojone zostają ze sobą, tworząc spójną, harmonijną kompozycję. W ten właśnie sposób prozaiczna snycerka znana na Podhalu od wielu pokoleń połączyła się z zupełnie nowoczesnymi prądami, takimi jak chociażby kubizm. W prezentowanej w katalogu rzeźbie synteza i geometryzacja dostrzegalna w całej formie osiągnęła swoje apogeum w postaci dziecka, którego główka sprowadzona została do prostej bryły geometrycznej, jaką jest walec. Zabieg ten świadczy o niezwykle nowatorskim podejściu anonimowego twórcy do tworzonej przez siebie postaci, w której to praktycznie przekracza on już granicę przedmiotowości. Dodatkowy dynamizm wprowadza do rzeźby sam materiał. Jego naturalna struktura widoczna na całej powierzchni znaczącą wzbogaca nowoczesną formę dzieła.
Description:
Maternity, circa 1935
brzost (wiaz gorski), 42 x 13 x 13 cm; from below engraved sign of Panstwowa Szkola Przemyslu Drzewnego in Zakopane: 'PS | PD', inscribed: 'Ew. 114 | \35' and '25',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Technika
brzost (wiąz górski)
Proweniencja
kolekcja prywatna, Polska
