Powrót do DESA.PL
6 of Liczba obiektów: 34
6
Maria Teresa Chojnacka (1931) | "Bruzda" z cyklu "Ziemia" - dyptyk, 1988
Estymacja:
20,000 zł - 35,000 zł
Sprzedane
20,000 zł
Aukcja na żywo
Polska Szkoła Tkaniny
Wymiary
237 x 400 cm
Kategoria
Opis
sizal, 237 x 400 cm, na odwrociu naszywki autorskie z odręcznym opisem pracy: 'MARIA CHOJNACKA | "BRUZDA" WYM. 242x208 | 1988 ROK TECH. WŁASNA | SIZAL [...] I' oraz 'MARIA TERESA CHOJNACKA | "BRUZDA" WYM 237x206 | TECH WŁASNA SIZAL | ROK 1987 [...] II', 242 x 208 – wymiary I części
237 x 206 – wymiary II części

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.


Twórczość Marii Teresy Chojnackiej na tle polskiej szkoły tkaniny zdaje się stanowić swoiste uniwersum. Jej monumentalnie rozbudowane, reliefowe, rozpoznawalne na pierwszy rzut oka kompozycje znacząco odbiegały od tego, co reprezentowała w latach 60. sztuka tkacka, nie tylko na rodzimym gruncie, ale również na arenie międzynarodowej. Chojnacką należy bowiem postrzegać jako niekwestionowaną prekursorkę reliefu na tkaninie, który tworzyła szorstką, grubą przędzą sizalową i jutową. Częstokroć utożsamiane z artystką sizalowe włókno dawało jej niemożliwe do podrobienia w innych materiałach efekty plastyczne. Sizal miał w sobie coś, czego nie miała wełna, len czy konopie. Pewną sztywność przy jednoczesnej elastyczności. Jak pisała Danuta Wróblewska: „Wierność rodzimej tradycji rzemiosła tkackiego nie wynosi jednak na plan zainteresowań Chojnackiej takich cech jak dekoracja czy ilustracja, częstych i lubianych w tkaninie. Jej uwaga sięga głębiej i dotyka struktury rzeczy zrobionej z włókna. Wszystkie najlepsze prace Marii budowane są w sposób mocny, przejrzysty i logiczny. Przypominają w tym architekturę, i jak dobra architektura, poprzez formę ujawniają swoją zasadę konstrukcyjną. Inną sprawą, jaka zawsze pociągała ją w tkaninie były i są faktury powierzchni, silnie zrytmizowane, odczute prawie matematycznie, ożywione światłocieniem. Obydwie te cechy, nie licząc innych, powodują, że te prace zawsze dobrze odnajdują się we wnętrzu, obok człowieka”. Maria Teresa Chojnacka niezwykle biegle posługuje się antynomiami w splotach, z których tworzy niezliczone odmiany fakturalne. Autorskie wariacje, charakteryzujące się często diagonalną strukturą, tworzą na płaszczyźnie tkanin kompozycje pasowe, figury geometryczne czy łamane linie. To właśnie faktura, jej nieoczywistość i mnogość rozwiązań cechuje sztukę Chojnackiej prowadzoną z wyjątkową konsekwencją już od roku dyplomu w 1956. Jak pisała Irena Huml w 1987: „Relief był głównym środkiem wyrazu płaskorzeźby wszystkich czasów (…). Czasy najnowsze przyniosły mu nowe wcielenie. Narodziła się tkanina reliefowa. Jedną z najwybitniejszych przedstawicielek nie tylko u nas, ale i na świecie jest Chojnacka”. Ważnym aspektem w tkaninie Chojnackiej jest jej monumentalna forma oraz wpływ na przestrzeń, w której się znajduje. Prace artystki zdają się akceptować te potrzeby, często odnajdując swoje miejsce we wnętrzach gmachów publicznych. Silnie zrytmizowane, niemal architektoniczne kompozycje autorki budzą zdumienie swoim rozmachem i nowatorstwem. Prezentowana praca zatytułowana „Bruzda” z 1988 to wielkoformatowa kompozycja, na którą składają się dwie nachodzące na siebie płachty. Tkanina przynależy do cyklu „Ziemia”, którego powstanie należy wiązać z coraz to bardziej uświadomionym zainteresowaniem ze strony twórczyni ruchem ekologicznym oraz jego skuteczną ochroną przed niszczeniem życiowej przestrzeni człowieka. Temat narodził się w wyniku obserwacji rozmaitych struktur ziemi, stworzonej przez naturę, lecz przywłaszczonej przez człowieka. Pierwsza praca z cyklu zatytułowana „Pole” powstała już w 1973, a sam temat kontynuowany był przez kolejne dziesięciolecia. W tytułowej „Bruździe” artystka wykorzystała zasadę kontrastów. Suchość silnie zgeometryzowanej kompozycji skontrastowana jest z bujną fakturą płaszczyzny. Sama kompozycja tkaniny przywodzi na myśl misternie wycyzelowany, rzeźbiarski relief z przynależną sizalowemu włóknu mięsistością i chropowatością. Pod wpływem wpadającego światła surowa, jednolita dotąd barwa sizalowej materii przeistacza się, sprawiając wrażenie wielobarwnej.
Studiowała w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Sopocie (1950–1951) oraz na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (1951-1955). Uczęszczała na zajęcia na Wydziale Tkaniny pod kierunkiem prof. Eleonory Plutyńskiej i prof. Anny Śledziewskiej, a także w pracowni malarstwa u prof. Aleksandra Kobzdeja. W latach 1964-1968 współpracowała z Instytutem Wzornictwa Przemysłowego. Uprawia tkaninę artystyczną w jej licznych odmianach. W dorobku artystki znajdują się kilimy, gobeliny, sumaki, tkaniny jedno i wielonicielnicowe oraz żakardowe. Reprezentowała Polskę w kolejnych edycjach Międzynarodowego Biennale Tkaniny Artystycznej w Lozannie. Prace Chojnackiej znajdują się w najważniejszych kolekcjach związanych z tkaniną oraz prezentowane były na wielu wystawach w kraju i za granicą, m.in. w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Tokio.

Description:
"Furrow" from "Earth" series
sisal, 237 x 400 cm; on the reverse author's stripes with the description of the work :'MARIA CHOJNACKA | "BRUZDA" WYM. 242x208 | 1988 ROK TECH. WLASNA | SIZAL [...] I' and 'MARIA TERESA CHOJNACKA | "BRUZDA" WYM 237x206 | TECH WLASNA SIZAL | ROK 1987 [...] II', 242 x 208 – dimensions of I part
237 x 206 – dimensions of II part,

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Technika
sizal
Sygnatura
na odwrociu naszywki autorskie z odręcznym opisem pracy: 'MARIA CHOJNACKA | "BRUZDA" WYM. 242x208 | 1988 ROK TECH. WŁASNA | SIZAL [...] I' oraz 'MARIA TERESA CHOJNACKA | "BRUZDA" WYM 237x206 | TECH WŁASNA SIZAL | ROK 1987 [...] II'
Proweniencja
0
Literatura
0
Wystawiany
0