15
Józef Chełmoński | Pejzaż z Podola, 1908-1910
Estymacja:
120,000 zł - 180,000 zł
Sprzedane
120,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Dawna • XIX wiek - Modernizm - Międzywojnie
Artysta
Józef Chełmoński (1849 - 1914)
Wymiary
20 x 37 cm
Kategoria
Opis
olej/płótno naklejone na tekturę, 20 x 37 cm, sygnowany l.d.: 'JÓZEF CHEŁMOŃSKI', na odwrociu piórem potwierdzenie autentyczności przez Stefana Kulikowskiego (1871-1943), wydawcę, kolekcjonera i marszanda: 'Stwierdzam niniejszem, że obraz | ten jest oryginałem Józefa | Chełmońskiego', podpis oraz data: 'Warszawa | 30 VII 1939' oraz pieczęć salonu sztuki, na odwrociu ramy pieczęć zakładu ramiarskiego
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
„(…) Chełmoński wrócił do kraju, i w szeregu obrazów (…) pokazał, że może jeszcze odbierać szczere wrażenia od natury i odtwarzać je z prostotą i świeżością talentu (…)” – pisał Stanisław Witkiewicz (Stanisław Witkiewicz, Józef Chełmoński, „Tygodnik Ilustrowany” 1889, nr 316, s. 35). Po dwunastoletnim pobycie w Paryżu Chełmoński zdecydował się na powrót do kraju. Mimo że w swoim malarstwie ciągle podejmował tematy polskie, to bliskość rodzimego pejzażu okazała się remedium na powtarzalność jego kompozycji w okresie paryskim. Początkowo wraz z żoną i czwórką dzieci zamieszkał w domostwie matki w Szymanowie, później w domach innych krewnych. Przebywał w Warszawie u brata Adama oraz u Józefa i Wandy Umińskich. Był także gościem Łoskowskich w Janowicach koło Nieborowa. Ten wczesny okres – lata 1887-89 – był czasem koczowniczego pomieszkiwania u rodziny i znajomych. Artysta nie był pewien, czy pozostanie w Polsce, lecz ostatecznie, w 1889, osiadł w majątku w Kuklówce nieopodal Grodziska Mazowieckiego.
Malarz po powrocie do Polski dokonał twórczego przełomu powiązanego z odkryciem niemal mistycznej religijności. Jego panteistyczne pojmowanie przyrody – przekonanie o istnieniu Boga w naturze – brało się z osobistego doświadczenia i wyprzedzało tego rodzaju tendencję na gruncie malarskiego symbolizmu. Artystyczna innowacja miała jednak swoją ciemną stronę. W tym czasie borykał się z problemami osobistymi: zmarli jego synowie Józef i Tadeusz oraz córka Hanna i, po rozstaniu z żoną Marią, sam opiekował się trzema dorastającymi córkami. Dom w Kuklówce stał się samotnią Chełmońskiego – artysta uciekał w świat natury i malarstwa.
Należy odnotować, że szczególnie od 1893 (śmierć Jana Matejki) Chełmoński był przez krąg krytyki artystycznej i koneserów sztuki kreowany na największego żyjącego malarza polskiego. Chełmońskiemu towarzyszy w polskiej historii sztuki legenda syna mazowieckiej ziemi i piewcy jej pejzażu, który, tęskniąc na obczyźnie, maluje imaginacyjne, rodzime widoki. Urodzony w Boczkach koło Łowicza istotnie uczynił z mazowieckiej natury i obyczaju główny składnik swojego malarstwa. Współcześni Chełmońskiemu dostrzegali ten intymny związek. Malarka amatorka, uczennica artysty, Pia Górska z Woli Pękoszewskiej wspominała: „Swojej wsi, z jej prostą urodą i szczerością uczuć, pozostał wierny na zawsze” (Józef Chełmoński w oczach współczesnych, Pia Górska, dostęp: http://www.jozefchelmonski.piotrchelmonski.pl/index9.html). Drugi ważny obszar jego twórczości to Ukraina, przeżywająca swój renesans wśród polskich malarzy, od realizmu do Młodej Polski. Pierwszy wyjazd na Ukrainę Chełmońskiego datuje się na 1874 roku i pozwolił artyście odnaleźć własną formułę twórczą. Powstają takie arcydzieła jak „Babie lato” (1874, Muzeum Narodowe w Warszawie), a Chełmoński kieruje się ku realizmowi. W kolejnych latach malarz będzie powracać na ten teren, m.in. w późnym okresie twórczości, właśnie na Podole.
Prezentowana „Łąka wiosną” należy do typowych późnych obrazów artysty. Ich niewielki rozmiar może sugerować, że są to szkicowe studia. Ich forma artystyczna czyni z nich jednak pełnoprawne, dojrzałe dzieła malarskie. W tych krajobrazach z Polesia, Ukrainy czy przede wszystkim Mazowsza malarz syntetyzuje naturę: posługuje się szeroką plamą barwną, odziera przedstawienie z detali, bada najwięcej światło i kolor. W „Łące wiosną” malarz posłużył się paletą żółcieni, ugrów, złamanych zieleni oraz rozbielonego fioletu, aplikując je na płótno końcówką szczecinowego pędzla, co widoczne jest w rozbiciu plamy na drobne „uderzenia”. Wiosenny pejzaż z Podola bliski jest w tematyce i kolorystyce znanej pracy artysty, „Wiośnie” (znanej też jako „Kaczeńce”, 1908, Muzeum Narodowe w Warszawie). Szeroki i przestrzenny, nizinny krajobraz łąki czy pola odtworzony w konwencji „pejzażu czystego” to znak rozpoznawczy późnej twórczości Chełmońskiego. W krajobrazach takich jak „Łąka wiosną” malarz umieszcza zwierzęta takie jak lecący wysoko na niebie ptak. To widomy symbol duchowego życia natury, które w ostatnich latach życia artysta szczególnie silnie odczuwał.
W latach 1867-71 odbył studia malarskie w Klasie Rysunkowej oraz w prywatnej pracowni Wojciecha Gersona w Warszawie. W latach 1871-74 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium, gdzie związany był z polską kolonią artystyczną skupioną wokół Józefa Brandta i Maksymiliana Gierymskiego. Momentem formatywnym dla twórczości Chełmońskiego były podróże na Podole i Ukrainę (1872 i 1874-75). Do 1887 roku mieszkał w Paryżu, gdzie jego malarstwo cieszyło się dużą popularnością. Następnie powrócił do kraju, osiedlając się w Kuklówce k. Grodziska Mazowieckiego. Był jednym z najwybitniejszych polskich malarzy pejzażystów drugiej połowy XIX oraz początku XX stulecia. Malował realistyczne i nastrojowe w charakterze krajobrazy i sceny rodzajowe inspirowane mazowiecką czy kresową przyrodą. Obrazy Chełmońskiego znajdują się w najważniejszych kolekcjach publicznych Polsce, a także europejskich i amerykańskich zbiorach prywatnych.
Description:
Landscape from Podole, 1908-1910
oil/canvas mounted on paperboard, 20 x 37 cm; signed lower left: 'JOZEF CHELMONSKI', on the reverse confirmation of authenticity in ink by Stefan Kulikowski (1871-1943), editor, collector and art dealer: 'Stwierdzam niniejszem, ze obraz | ten jest oryginalem Jozefa | Chelmonskiego', podpis oraz data: 'Warszawa | 30 VII 1939 r.' and stamp of art salon, on the frame backside stamp of framing atelier,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
„(…) Chełmoński wrócił do kraju, i w szeregu obrazów (…) pokazał, że może jeszcze odbierać szczere wrażenia od natury i odtwarzać je z prostotą i świeżością talentu (…)” – pisał Stanisław Witkiewicz (Stanisław Witkiewicz, Józef Chełmoński, „Tygodnik Ilustrowany” 1889, nr 316, s. 35). Po dwunastoletnim pobycie w Paryżu Chełmoński zdecydował się na powrót do kraju. Mimo że w swoim malarstwie ciągle podejmował tematy polskie, to bliskość rodzimego pejzażu okazała się remedium na powtarzalność jego kompozycji w okresie paryskim. Początkowo wraz z żoną i czwórką dzieci zamieszkał w domostwie matki w Szymanowie, później w domach innych krewnych. Przebywał w Warszawie u brata Adama oraz u Józefa i Wandy Umińskich. Był także gościem Łoskowskich w Janowicach koło Nieborowa. Ten wczesny okres – lata 1887-89 – był czasem koczowniczego pomieszkiwania u rodziny i znajomych. Artysta nie był pewien, czy pozostanie w Polsce, lecz ostatecznie, w 1889, osiadł w majątku w Kuklówce nieopodal Grodziska Mazowieckiego.
Malarz po powrocie do Polski dokonał twórczego przełomu powiązanego z odkryciem niemal mistycznej religijności. Jego panteistyczne pojmowanie przyrody – przekonanie o istnieniu Boga w naturze – brało się z osobistego doświadczenia i wyprzedzało tego rodzaju tendencję na gruncie malarskiego symbolizmu. Artystyczna innowacja miała jednak swoją ciemną stronę. W tym czasie borykał się z problemami osobistymi: zmarli jego synowie Józef i Tadeusz oraz córka Hanna i, po rozstaniu z żoną Marią, sam opiekował się trzema dorastającymi córkami. Dom w Kuklówce stał się samotnią Chełmońskiego – artysta uciekał w świat natury i malarstwa.
Należy odnotować, że szczególnie od 1893 (śmierć Jana Matejki) Chełmoński był przez krąg krytyki artystycznej i koneserów sztuki kreowany na największego żyjącego malarza polskiego. Chełmońskiemu towarzyszy w polskiej historii sztuki legenda syna mazowieckiej ziemi i piewcy jej pejzażu, który, tęskniąc na obczyźnie, maluje imaginacyjne, rodzime widoki. Urodzony w Boczkach koło Łowicza istotnie uczynił z mazowieckiej natury i obyczaju główny składnik swojego malarstwa. Współcześni Chełmońskiemu dostrzegali ten intymny związek. Malarka amatorka, uczennica artysty, Pia Górska z Woli Pękoszewskiej wspominała: „Swojej wsi, z jej prostą urodą i szczerością uczuć, pozostał wierny na zawsze” (Józef Chełmoński w oczach współczesnych, Pia Górska, dostęp: http://www.jozefchelmonski.piotrchelmonski.pl/index9.html). Drugi ważny obszar jego twórczości to Ukraina, przeżywająca swój renesans wśród polskich malarzy, od realizmu do Młodej Polski. Pierwszy wyjazd na Ukrainę Chełmońskiego datuje się na 1874 roku i pozwolił artyście odnaleźć własną formułę twórczą. Powstają takie arcydzieła jak „Babie lato” (1874, Muzeum Narodowe w Warszawie), a Chełmoński kieruje się ku realizmowi. W kolejnych latach malarz będzie powracać na ten teren, m.in. w późnym okresie twórczości, właśnie na Podole.
Prezentowana „Łąka wiosną” należy do typowych późnych obrazów artysty. Ich niewielki rozmiar może sugerować, że są to szkicowe studia. Ich forma artystyczna czyni z nich jednak pełnoprawne, dojrzałe dzieła malarskie. W tych krajobrazach z Polesia, Ukrainy czy przede wszystkim Mazowsza malarz syntetyzuje naturę: posługuje się szeroką plamą barwną, odziera przedstawienie z detali, bada najwięcej światło i kolor. W „Łące wiosną” malarz posłużył się paletą żółcieni, ugrów, złamanych zieleni oraz rozbielonego fioletu, aplikując je na płótno końcówką szczecinowego pędzla, co widoczne jest w rozbiciu plamy na drobne „uderzenia”. Wiosenny pejzaż z Podola bliski jest w tematyce i kolorystyce znanej pracy artysty, „Wiośnie” (znanej też jako „Kaczeńce”, 1908, Muzeum Narodowe w Warszawie). Szeroki i przestrzenny, nizinny krajobraz łąki czy pola odtworzony w konwencji „pejzażu czystego” to znak rozpoznawczy późnej twórczości Chełmońskiego. W krajobrazach takich jak „Łąka wiosną” malarz umieszcza zwierzęta takie jak lecący wysoko na niebie ptak. To widomy symbol duchowego życia natury, które w ostatnich latach życia artysta szczególnie silnie odczuwał.
W latach 1867-71 odbył studia malarskie w Klasie Rysunkowej oraz w prywatnej pracowni Wojciecha Gersona w Warszawie. W latach 1871-74 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium, gdzie związany był z polską kolonią artystyczną skupioną wokół Józefa Brandta i Maksymiliana Gierymskiego. Momentem formatywnym dla twórczości Chełmońskiego były podróże na Podole i Ukrainę (1872 i 1874-75). Do 1887 roku mieszkał w Paryżu, gdzie jego malarstwo cieszyło się dużą popularnością. Następnie powrócił do kraju, osiedlając się w Kuklówce k. Grodziska Mazowieckiego. Był jednym z najwybitniejszych polskich malarzy pejzażystów drugiej połowy XIX oraz początku XX stulecia. Malował realistyczne i nastrojowe w charakterze krajobrazy i sceny rodzajowe inspirowane mazowiecką czy kresową przyrodą. Obrazy Chełmońskiego znajdują się w najważniejszych kolekcjach publicznych Polsce, a także europejskich i amerykańskich zbiorach prywatnych.
Description:
Landscape from Podole, 1908-1910
oil/canvas mounted on paperboard, 20 x 37 cm; signed lower left: 'JOZEF CHELMONSKI', on the reverse confirmation of authenticity in ink by Stefan Kulikowski (1871-1943), editor, collector and art dealer: 'Stwierdzam niniejszem, ze obraz | ten jest oryginalem Jozefa | Chelmonskiego', podpis oraz data: 'Warszawa | 30 VII 1939 r.' and stamp of art salon, on the frame backside stamp of framing atelier,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Technika
olej/płótno naklejone na tekturę
Sygnatura
sygnowany l.d.: 'JÓZEF CHEŁMOŃSKI'
Proweniencja
Salon Stefana Kulikowskiego, Warszawa (1939); kolekcja prywatna, Polska
Literatura
0
Wystawiany
0
