26
Victor Vasarely (1906 - 1997) | "Novae - Kat", 1959-1973
Estymacja:
1,500,000 zł - 2,500,000 zł
Sprzedane
1,250,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Artysta
Victor Vasarely (1906 - 1997)
Wymiary
253 x 128 cm
Kategoria
Opis
akryl/płótno, 253 x 128 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'VASARELY | "NOVAE - KAT" | 255 x 128 | 1959 (HK) | Vasarely', na owrociu nalepka wystawowa z Galerie Veranneman w Brukseli
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
Prezentowane płótno Victora Vasarelyego ma cechy stylistyczne twórczości tego autora, która powstawała w głównie w latach 1964-70. Czas ten określa się jako okres „vonal”. Skoro płótno zaczęło powstawać w 1970, jest ono późnym przykładem twórczości określanej właśnie tamtym terminem. Okres „vonal” cechował linearyzm oraz posługiwanie się strukturą siatki. Artysta tworzył wówczas obrazy mające rysunkowy, linearny szkielet. Widoczne jest to dobrze na prezentowanym obrazie, który przedstawia koncentrycznie ułożone, nałożone jeden na drugi prostokąty. Kompozycja dzieli się na dwie części: dwa kwadraty, które szczelnie wypełnione są wspomnianymi prostokątami. Ich linie zdają się przemieszczać od środka ku krawędziom kwadratów. Towarzyszy temu efekt optycznego pulsowania w oczach odbiorców. Okres „vonal” był powrotem zainteresowania liniowymi strukturami ze strony Vasarely'ego. Wcześniej artysta interesował się takimi formami, jednak w monochromatycznym, czarno-białym wydaniu powstały wówczas jego słynne „Zebry” z lat 30. XX wieku. „Vonal” w stosunku do nich wyróżniał się bogactwem barw i pulsujących w oczach widzów kolorów.
Pulsowanie barw, widoczne na reprodukowanym płótnie, to jedna z podstawowych cech op-artu – sztuki optycznej. Terminem tym określa się twórczość, która wytwarza optyczne iluzje, wizualne efekty obliczone na interakcję z widzem i „wciąganie” jego wzroku w migotliwą oraz iluzyjnie poruszającą się przestrzeń obrazu. Co ciekawe, początki op-artu łączą się w jedną historię z początkami innego kierunku artystycznego: sztuki kinetycznej. W 1956 w paryskiej galerii należącej do marszandki Denise René odbyła się wystawa „Le Mouvement”. Prezentowała ona sztukę ukazującą ruch. Prace eksponowane na wystawie ukazywały ruch rozumiany dosłownie – poprzez zastosowanie ruchomych elementów – lub iluzyjnie. W wystawie tej brał udział Victor Vasarely, a także inni artyści, którzy następnie stali się reprezentantami sztuki optycznej. „Burzliwy epizod dobrze ujawnia podłoże konfliktu, jaki niosła ze sobą lansowana przez Denise René ‘sztuka kinetyczna’. Kinetyzm zainaugurowała w 1944 wystawa ‘optycznych’ projektów Vasarelyego, wykonanych głównie na potrzeby przemysłu konfekcyjnego i reklamy. (…) Galeria Denise René konsekwentnie promowała kierunek (…) nazywany art construit – geometryczną abstrakcję, znajdującą oparcie w przedwojennych ugrupowaniach Cercle et Carré oraz Abstraction-Création. Ale nie tylko. Galeria sytuowała sztukę młodych artystów także wobec pionierów abstrakcji geometrycznej zapomnianych bądź też nieznanych we Francji. Denise René położyła tu wielkie zasługi. W 1957 w jej galerii miała miejsce pierwsza paryska wystawa monograficzna Pieta Mondriana, jak również wystawa polskiego konstruktywizmu prezentująca tamtejszej publiczności sztukę Władysława Strzemińskiego i Katarzyny Kobro w połączeniu z malarstwem Kazimierza Malewicza. Celem nadrzędnym programu galerii było przywrócenie ‘jasności, stabilności i ładu’. Zdaniem Denise René takiej sztuki potrzeba było w dotkniętym traumą okresie powojennej odbudowy” (Maria Poprzęcka, Przypomnienie opartowskiej sukienki, [w:] Abstrakcja i kinetyka, katalog wystawy w Atlasie Sztuki, 19.06 – 13.09 2009, s. nlb).
W momencie, w którym powstała prezentowana praca, op-art był tendencją uznaną nie tylko przez liczne grono obserwatorów kultury wizualnej, ale także przez krytyków, historyków sztuki i coraz to nowe grupy artystów. „Od Nowego Jorku po Moskwę (grupa ‘Dwiżenije’) zawiązywano ugrupowania ‘poszukiwań sztuki wizualnej’, a liczne wystawy sztuki kinetycznej i optycznej, jak i zakupy muzealne, potwierdzały ich znakomitą pozycję artystyczną i rynkową. Dla uczczenia sukcesu Galeria Denise René w 1965 zorganizowała jubileuszową wystawę ‘Le mouvement 2’” (tamże). W latach 60. Vasarely wprowadził na swoje płótna bardzo bogatą kolorystykę, a w manifestach rozwijał koncepcję alfabetu plastycznego zatytułowanego „Folklor planetarny”. W 1965 rozpoczął realizację cyklu „Hommage à l’hexagone”. Victor Vasarely był laureatem licznych międzynarodowych nagród, m.in. Nagrody Guggenheima, złotego medalu na triennale w Mediolanie oraz nagrody brukselskich krytyków artystycznych. Był kawalerem Orderu Legii Honorowej.
Z pochodzenia był Węgrem. Dorastał w Budapeszcie. Od 1930 roku działał w Paryżu. Jeden z czołowych przedstawicieli abstrakcji geometrycznej, prekursor op-artu czyli sztuki operującej złudzeniami optycznymi. Od lat 50. starał się określić ją formułując szereg manifestów. Swoją twórczość abstrakcyjną określał mianem plastyki kinetycznej, starając się poprzez stosowane w niej efekty stwarzać wrażenie ruchu. Od roku 1960 artysta w manifestach teoretycznych rozwija koncepcję alfabetu plastycznego zatytułowanego "Folklor planetarny". Swoje pomysły plastyczne chciał wykorzystać do dekoracji budynków.
Description:
"Novae - Kat", 1959-1973
acrylic/canvas, 253 x 128 cm; signed, dated and described on the reverse: 'VASARELY | "NOVAE - KAT" | 255 x 128 | 1959 (HK) | Vasarely', on the reverse an exhibition label from the Galerie Veranneman in Brussels,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
Prezentowane płótno Victora Vasarelyego ma cechy stylistyczne twórczości tego autora, która powstawała w głównie w latach 1964-70. Czas ten określa się jako okres „vonal”. Skoro płótno zaczęło powstawać w 1970, jest ono późnym przykładem twórczości określanej właśnie tamtym terminem. Okres „vonal” cechował linearyzm oraz posługiwanie się strukturą siatki. Artysta tworzył wówczas obrazy mające rysunkowy, linearny szkielet. Widoczne jest to dobrze na prezentowanym obrazie, który przedstawia koncentrycznie ułożone, nałożone jeden na drugi prostokąty. Kompozycja dzieli się na dwie części: dwa kwadraty, które szczelnie wypełnione są wspomnianymi prostokątami. Ich linie zdają się przemieszczać od środka ku krawędziom kwadratów. Towarzyszy temu efekt optycznego pulsowania w oczach odbiorców. Okres „vonal” był powrotem zainteresowania liniowymi strukturami ze strony Vasarely'ego. Wcześniej artysta interesował się takimi formami, jednak w monochromatycznym, czarno-białym wydaniu powstały wówczas jego słynne „Zebry” z lat 30. XX wieku. „Vonal” w stosunku do nich wyróżniał się bogactwem barw i pulsujących w oczach widzów kolorów.
Pulsowanie barw, widoczne na reprodukowanym płótnie, to jedna z podstawowych cech op-artu – sztuki optycznej. Terminem tym określa się twórczość, która wytwarza optyczne iluzje, wizualne efekty obliczone na interakcję z widzem i „wciąganie” jego wzroku w migotliwą oraz iluzyjnie poruszającą się przestrzeń obrazu. Co ciekawe, początki op-artu łączą się w jedną historię z początkami innego kierunku artystycznego: sztuki kinetycznej. W 1956 w paryskiej galerii należącej do marszandki Denise René odbyła się wystawa „Le Mouvement”. Prezentowała ona sztukę ukazującą ruch. Prace eksponowane na wystawie ukazywały ruch rozumiany dosłownie – poprzez zastosowanie ruchomych elementów – lub iluzyjnie. W wystawie tej brał udział Victor Vasarely, a także inni artyści, którzy następnie stali się reprezentantami sztuki optycznej. „Burzliwy epizod dobrze ujawnia podłoże konfliktu, jaki niosła ze sobą lansowana przez Denise René ‘sztuka kinetyczna’. Kinetyzm zainaugurowała w 1944 wystawa ‘optycznych’ projektów Vasarelyego, wykonanych głównie na potrzeby przemysłu konfekcyjnego i reklamy. (…) Galeria Denise René konsekwentnie promowała kierunek (…) nazywany art construit – geometryczną abstrakcję, znajdującą oparcie w przedwojennych ugrupowaniach Cercle et Carré oraz Abstraction-Création. Ale nie tylko. Galeria sytuowała sztukę młodych artystów także wobec pionierów abstrakcji geometrycznej zapomnianych bądź też nieznanych we Francji. Denise René położyła tu wielkie zasługi. W 1957 w jej galerii miała miejsce pierwsza paryska wystawa monograficzna Pieta Mondriana, jak również wystawa polskiego konstruktywizmu prezentująca tamtejszej publiczności sztukę Władysława Strzemińskiego i Katarzyny Kobro w połączeniu z malarstwem Kazimierza Malewicza. Celem nadrzędnym programu galerii było przywrócenie ‘jasności, stabilności i ładu’. Zdaniem Denise René takiej sztuki potrzeba było w dotkniętym traumą okresie powojennej odbudowy” (Maria Poprzęcka, Przypomnienie opartowskiej sukienki, [w:] Abstrakcja i kinetyka, katalog wystawy w Atlasie Sztuki, 19.06 – 13.09 2009, s. nlb).
W momencie, w którym powstała prezentowana praca, op-art był tendencją uznaną nie tylko przez liczne grono obserwatorów kultury wizualnej, ale także przez krytyków, historyków sztuki i coraz to nowe grupy artystów. „Od Nowego Jorku po Moskwę (grupa ‘Dwiżenije’) zawiązywano ugrupowania ‘poszukiwań sztuki wizualnej’, a liczne wystawy sztuki kinetycznej i optycznej, jak i zakupy muzealne, potwierdzały ich znakomitą pozycję artystyczną i rynkową. Dla uczczenia sukcesu Galeria Denise René w 1965 zorganizowała jubileuszową wystawę ‘Le mouvement 2’” (tamże). W latach 60. Vasarely wprowadził na swoje płótna bardzo bogatą kolorystykę, a w manifestach rozwijał koncepcję alfabetu plastycznego zatytułowanego „Folklor planetarny”. W 1965 rozpoczął realizację cyklu „Hommage à l’hexagone”. Victor Vasarely był laureatem licznych międzynarodowych nagród, m.in. Nagrody Guggenheima, złotego medalu na triennale w Mediolanie oraz nagrody brukselskich krytyków artystycznych. Był kawalerem Orderu Legii Honorowej.
Z pochodzenia był Węgrem. Dorastał w Budapeszcie. Od 1930 roku działał w Paryżu. Jeden z czołowych przedstawicieli abstrakcji geometrycznej, prekursor op-artu czyli sztuki operującej złudzeniami optycznymi. Od lat 50. starał się określić ją formułując szereg manifestów. Swoją twórczość abstrakcyjną określał mianem plastyki kinetycznej, starając się poprzez stosowane w niej efekty stwarzać wrażenie ruchu. Od roku 1960 artysta w manifestach teoretycznych rozwija koncepcję alfabetu plastycznego zatytułowanego "Folklor planetarny". Swoje pomysły plastyczne chciał wykorzystać do dekoracji budynków.
Description:
"Novae - Kat", 1959-1973
acrylic/canvas, 253 x 128 cm; signed, dated and described on the reverse: 'VASARELY | "NOVAE - KAT" | 255 x 128 | 1959 (HK) | Vasarely', on the reverse an exhibition label from the Galerie Veranneman in Brussels,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Stan zachowania
0
Technika
akryl/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'VASARELY | "NOVAE - KAT" | 255 x 128 | 1959 (HK) | Vasarely'
Proweniencja
kolekcja prywatna, Francja, od 1983; kolekcja prywatna, Polska
Literatura
0
Wystawiany
Victor Vasarely, Galerie Veranneman, Bruksela, 1973
