Powrót do DESA.PL
16 of Liczba obiektów: 86
16
Roman Opałka (1931 - 2011) | "Detal 5446535-5462919" z cyklu "1965/1 - ∞", 1965
Estymacja:
3,000,000 zł - 4,000,000 zł
Sprzedane
3,000,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Artysta
Roman Opałka (1931 - 2011)
Wymiary
196 x 135 cm
Opis
akryl/płótno, 196 x 135 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'OPALKA 1965/1-∞ | DETAIL – 5446535-5462919',

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


Trudno wskazać doskonalszy przykład konceptualizmu w polskiej sztuce, niż cykl „1965/1 - ∞” Romana Opałki. Życiowy projekt tego twórcy to forma instalacji, której celem było uchwycenie czasu. Obok obrazu malowanego akrylem na płótnie o ujednoliconych wymiarach 196 × 135, którego przykładem jest „Detal 5446535-5462919”, integralną częścią owej instalacji był fotograficzny autoportret na jego tle oraz taśmy z nagraniem głosu artysty odliczającego kolejne liczby. W słowach Opałki: „W mojej postawie, która jest programem na całe życie, progresja rejestruje proces pracy, dokumentuje i określa czas. Występuje tylko jedna data – data powstania pierwszego detalu, idei programowego liczenia. Każdy następny detal jest elementem jednej całości. Oznaczony jest datą powstania pierwszego detalu – 1965 otwartą znakiem nieskończoności oraz pierwszą i ostatnią liczbą danego detalu. Liczę progresywnie od 1 do nieskończoności, na jednakowych formatach detali (z wyjątkiem kartek z podróży) odręcznie, pędzlem, białą farbą na szarym tle z założeniem, że tło każdego następnego detalu będzie o 1% bielsze od poprzedniego. W związku z tym przewiduję dojście do momentu, w którym detale będą wyliczane bielą na bieli. Każdy detal uzupełniony jest zapisem fonetycznym na taśmie magnetofonowej oraz fotografią dokumentującą moją twarz” (Roman Opałka, tekst z obwoluty płyty winylowej „Detal 1987108 – 2010495” i „Detal 2136352 – 2154452”, z cyklu „1965/1 - ∞”).
Powstające w ciągu kilkudziesięciu lat prace Opałki to artystyczne „przyrządy” do odmierzania czasu. Równolegle do obrazów powstawały rysunki ołówkiem na papierze – „Kartki z podróży”. U zarania koncepcji programu stoi anegdota. W 1965 Roman Opałka czekał na swoją partnerkę, rzeźbiarkę Halszkę Piekarczyk w kawiarni w warszawskim hotelu Bristol. Dziewczyna spóźniała się już dobrych kilkanaście minut – dla zabicia czasu młody artysta zaczął zapisywać na serwetce kolejne ciągi cyfr. Opałka po latach wspominał: „Miałem już trzydzieści trzy lata i dojrzały stosunek do swojego życia. Pomyślałem, że to wszystko nie ma sensu. Byłem na skraju samobójstwa. Ten program mnie uratował”.
Rzeczywiście, ze spisanych mimochodem notatek na kawiarnianych papierowych serwetkach zrodził się wieloletni projekt, który stał się dziełem życia Romana Opałki. Pierwszy obraz namalowany w ramach projektu „Obrazów liczonych”, nazwany przez twórcę „Detalem”, znajduje się w kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi. To czarne płótno o wymiarach 193 × 135 cm pokryte jest białymi liczbami: od 1 do 35327, zapisanymi kolejno w ciasnych rzędach. Artysta kontynuował zapis na kolejnych płótnach, w dosłowny sposób nie przerywając podróży ku nieskończoności.
Zamysłem było niemożliwe, bo bezustanne liczenia do nieskończoności. Każda kolejna liczba jest większa o jedną liczbę całkowitą od poprzedniej, i tak ciągną się bez przerwy z jednego płótna na drugie. Malarz, zakładając ścisłe reguły swojego twórczego procesu – takie jak liczenie, wierzył, że poprzez powtarzalność i konsekwencję pracy jest w stanie dostrzec procesy kierujące ludzkim życiem.
Opałka był zafascynowany dualizmem swojej artystycznej metody, z jednej strony życie autora zaanektowane jest w samą materię konceptu, a z drugiej skończone prace stanowią ostateczny rezultat w wymiarze nieskończoności założenia. Powyższy dualizm poświadcza wiara artysty w definicję życia oderwanego od śmierci. Tuż przed śmiercią, pod koniec kwietnia 2011, kiedy w Berlinie otworzono wystawę Romana Opałki zatytułowaną „Oktogon”, liczbą, jaką artysta osiągnął w swoich płótnach, było 5 590 000. Jego marzeniem było dojście do siedmiu siódemek. Miał to być moment, w którym, jak obliczył, jego obraz stanie się zupełnie biały. Tego celu nie udało się jednak zrealizować.
Wojnę spędził w Niemczech, w 1945 powrócił do Francji, rok później przyjechał do Polski. W 1950 ukończył studia na łódzkiej PWSSP, a w latach 1950-56 studiował na warszawskiej ASP. Od 1965 działał we Francji. Przedstawiciel konceptualizmu. Początkowo tworzył kwasoryty (m.in. seria Opisanie świata); później kompozycje przestrzenne z płótna, zwane "poduszkowcami"; a od 1965 zaczął pokrywać płótna, nazywane przez siebie "detalami" rzędami kolejnych cyfr, zaczynając od jedynki (pierwszy został zapisany liczbami od 1 do 35327), co miało oddawać upływ czasu. Płótnom towarzyszyła fotografia twarzy artysty ukazująca oznaki starzenia się i nagranie jego głosu. Jest laureatem wielu nagród, między innymi: Nagrody Krytyki Artystycznej im. C.K. Norwida. Brał udział w Biennale w Sao Paulo (1969 i 1977), Documenta w Kassel (1977 ), Biennale w Wenecji (1995).

Description:
"Detail 5446535-5462919" from the cycle "1965/1 - ?", 1965
acrylic/canvas, 196 x 135 cm; signed, dated and titled on the reverse: 'OPALKA 1965/1-? | DETAIL – 5446535-5462919', ,

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Stan zachowania
0
Technika
akryl/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'OPALKA 1965/1-∞ | DETAIL – 5446535-5462919'
Proweniencja
zakup bezpośrednio od artysty, 2006; kolekcja prywatna, Francja; spadkobiercy artysty, Szwajcaria; kolekcja prywatna
Literatura
Praca zostanie uwzględniona w katalogu raisonné Romana Opałki, opracowywanym przez Michela Baudsona (Dp 496).; Monocromos. Desde Malevich hasta hoy, katalog wystawy, Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía, Madryt 2004, s. 183
Wystawiany
La force de l'art, un nouveau rendez-vous avec la création en France, Grand-Palais, Paryż, 09.05-25.06.2006; Espace de l'art concret, Avant-Garde polonaise, hier et aujourd'hui [Hiller, Kobro, Peiper, Przyboś, Stażewski, Strzemiński, Dróżdż, Fliciński, Mysłowski, Opałka], Mouans-Sartoux, 31.10.2004-02.01.2005; Monocromos. Desde Malevich hasta hoy, Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía, Madryt, 14.06–06.08.2004; OPALKA 1965/1 - ∞ [autoportraits photographiques et une penture], Galerie Praz-Delavallande, Paryż, 06.03-14.04 2004;