80 x 138 x 90 cm

gąbka, olej, płótno, płyta, 80 x 138 x 90 cm, opisana wewnątrz kompozycji: 'Gotowalnia Ledy'

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


Maria Pinińska urodziła się w zamożnej rodzinie w Poznaniu. Za jej wychowanie odpowiadał w głównej mierze dziadek, niebywale silna osobowość, inżynier, jeden z budowniczych Gdyni, prowadzący prywatne przedsiębiorstwo – również w okresie PRL-u. Po II wojnie światowej rodzina przeniosła się do Katowic. To właśnie stamtąd młoda artystka przeprowadziła się do Krakowa, by podjąć studia na Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Rzeźby w pracowni Xawerego Dunikowskiego.
Profesor szybko docenił talent Marii Pinińskiej. Jerzy Bereś w 2008 mówił: „Dunikowski wybierał najlepsze projekty studentów i decydował, które mają zostać odlane. Projekty Marii już od początku, od kiedy robiliśmy podstawowe studium głowy czy aktu, były przeznaczane do realizacji. W efekcie ja miałem podwójną robotę, bo tworzenie rzeźby to ciężka, fizyczna praca, której kobieta może nie podołać” (Dominika Buczak, Różowa rewolta, „Gazeta Wyborcza”, 3 marca 2008). Sama Maria Pinińska wspominała: „Wszyscy uważali – ja również – że jeśli kobieta chce studiować i pracować, to musi się mierzyć z mężczyznami. Musi być od nich lepsza. Przyjęłam kategorie, którymi operowała sztuka akademicka” (Ibid.). Potem je odrzuciła, ale to właśnie Dunikowskiemu miała zawdzięczać dbałość o formę. W 1956 artystka otrzymała z rąk słynnego rzeźbiarza honorowy dyplom.
Rok po studiach młoda artystka wyszła za mąż za kolegę z roku, Jerzego Beresia. Otoczona przez silne męskie osobowości Pinińska wcześnie poczuła, że musi znaleźć własny, zupełnie odrębny sposób artystycznej wypowiedzi. Jej pierwsza różowa rzeźba powstała w 1957. Kolejne były „Rotundy” – masywne, betonowe konstrukcje skrywające subtelne, kobiece symbole. By wyzwolić się z fizycznego trudu, jaki wiązał się z tworzeniem betonowych obiektów, artystka eksperymentowała z lżejszą formą. Na gliniane modele nakładała masę z papieru i kleju. Zaschnięta skorupa była lekka, ale twarda i trwała. Z tej masy w 1965 powstał pierwszy gorset.
Gorset – narzędzie ciemiężenia kobiet – paradoksalnie był krokiem w osiągnięciu zupełnej artystycznej niezależności. Słowami artystki: „Uważam rok 1965 za datę, kiedy zaczyna się moja sztuka, którą można określić jako kobiecą. (…) W 1965 postanowiłam (…) całkowicie zerwać z rzeźbiarskim materiałem i warsztatem” (Ibid.). „Czy kobieta jest człowiekiem” – to ostatni „Gorset” Marii Pinińskiej-Bereś. Ma kształt stroju kąpielowego z wyraźnie zarysowanym kształtem piersi, brodawek i pępka. Na białym tle odciśnięto dziesiątki różowych pocałunków. Do rzeźby przymocowana jest tabliczka z napisem: „Data produkcji… Data ważności…?”.
Polska rzeźbiarka i performerka. W latach 1950-1956 studiowała na wydziale rzeźby ASP w Krakowie w pracowni Xawerego Dunikowskiego. Jej twórczość wpisuje się w nurt feminizmu w sztuce, rozliczający odwieczną rolę kobiety w patriarchalnym społeczeństwie. Uważała, że aby sztuka była w pełni kobieca, powinna sięgnąć do tradycyjnie przypisywanych kobietom technik. Mówiła: "Moje rzeźby były ręcznie szyte, wypychane, modelowane i pokrywane kolorem. Spełniłam postulat, abym sama mogła swoje rzeźby nosić. Przy wcześniejszych pracach odlewanych w betonie musiałam przy transportach zawsze liczyć na męską pomoc".

Description:
"Leda's Toilette" from the series "Psychofurniture", 1974
board, canvas, oil, sponge, 80 x 138 x 90 cm; , described within the composition: 'Gotowalnia Ledy',

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.

gąbka, olej, płótno, płyta

0