Powrót do DESA.PL
49 of Liczba obiektów: 69
49
Józef Czapski | Niebieskie wazony, 1983
Estymacja:
45,000 zł - 60,000 zł
Sprzedane
55,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Artysta
Józef Czapski (1896 - 1993)
Wymiary
73 x 54 cm
Opis
olej/płótno, 73 x 54 cm, sygnowany i datowany p.d.: 'J. CZAPSKI. | 83.'

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


Józef Czapski należał do grona artystów z kręgu Józefa Pankiewicza, którzy obrali drogę koloryzmu – zafascynowani francuskim postimpresjonizmem młodzi polscy malarze wierzyli, że sztukę obciążoną „tematem” i historią należy oczyścić. Prymat nad treścią obrazu miała przejąć forma; koloryści twierdzili, że liczy się nie to, co obraz przedstawia, ale to, jak jest namalowany, ich artystyczne credo streszczało się we fragmencie manifestu opublikowanego na łamach „Głosu Plastyków”: „Dzieło sztuki istnieje samo w sobie. Malując z natury, chcemy stworzyć płótno, by odpowiadało naszemu przeżyciu malarskiemu wobec natury, więc nie żeby było dokumentem podobieństwa, ale żeby dało grę stosunków i działań plastycznych, na których koncepcję nas ta natura naprowadza. Płótno powinno być rozstrzygnięte po malarsku”. Postulaty te zaprowadziły kapistów, a wśród nich Czapskiego, do uprawiania gatunków sztuki wolnych od tematycznej dezynwoltury – przede wszystkim do intymnych martwych natur. Prezentowany obraz stanowi bardzo dobry przykład tego kluczowego dla malarstwa Czapskiego tematu. „Martwa natura” pochodzi z późnego okresu twórczości, kiedy to przebywający we Francji artysta zmagał się z pogłębiającymi się problemami ze wzrokiem. Miało to decydujący wpływ na porzucenie charakterystycznych dla niego, znanych z obrazów z lat 50. śmiałych układów kompozycyjnych, rysowania przedmiotów drobiazgowo i z pietyzmem, swobodnej, czasem groteskowej deformacji i odważnych zestawień barwnych. W jego obrazach z II połowy lat 80. dominują przede wszystkim pejzaże – krajobrazy pełne powietrza i spokoju, rozległe, malowane swobodnie i szeroko oraz martwe natury. Tematem tych ostatnich, do których zalicza się prezentowana przez nas praca, było najczęściej najbliższe otoczenie malarza – pokoik w podparyskim domu artysty w miejscowości Maisons-Laffitte („Martwa natura z owocami i karafki”, 1985; „Dwie białe czarki”, 1987). Małgorzata Kitkowska-Łysiak pisała o nich: „Nierzadko robią one wrażenie malowanych pospiesznie, nieporadnych, ale stanowią
wyraz żarliwej wiary w sztukę i artystycznej determinacji. Znajdująca w nich odbicie intensywność doznawania świata porównywalna jest z rysunkami artysty, pozornie niezręcznymi, ale przez to bezpretensjonalnymi i wzruszającymi”. Stanowią one swoistą kronikę tamtych dni artysty i świadectwo fundamentalnego znaczenia sztuki w codziennym życiu Czapskiego „człowieka, dla którego malarstwo, a może raczej malowanie, było samym życiem: odkrywaniem wzruszeń, irytacji, radości, zawodów. Było drogą do prawdy” – wspominał artystę Stanisław Rodziński.
Mimo że praca pochodzi z późnego okresu twórczości artysty, daje się w niej odczuć wpływ najwcześniejszych inspiracji, jakie zadecydowały o obranym przezeń kierunku – szczególnie malarstwa Cezanne’a, które środowisko kapistów otoczyło niemal kultem, a sam Czapski poświęcił mu jeden z najważniejszych swoich esejów „O Cézannie i świadomości malarskiej” napisany w 1937. Wpływ stylu francuskiego artysty widać w nakładanej impastami farbie, obwiedzeniu przedmiotów wyraźnym konturem a przede wszystkim realizacji podstawowego postulatu kapistów wywiedzionego z praktyki Cezanne’a – malarstwa wrażeniowego odpowiadającego indywidualnemu przeżyciu natury. Malarzem z kręgu sztuki współczesnej najbliższym Czapskiemu był z kolei Nicolas de Stäel. Jego droga od krajobrazów i martwych natur do znakomitych, syntetycznych płócien zmierzających do abstrakcji była dla Czapskiego ważnym przeżyciem i zadecydowała o pogłębianiu się w jego malarstwie tendencji do uekspresyjnienia środków malarskich. Zaczerpnął od niego podejście do koloru: żywego, czystego, kładzionego płaszczyznami. Mistrzowie ekspresji tacy jak de Stäel czy Chaim Soutine kładli nacisk nie na samoistne wartości koloru, ale na jego wewnętrzną siłę. Dla jej wydobycia Czapski obrysowywał konturem plamy żywych, jaskrawych barw, wprowadzał odważne kolorystyczne dysonanse obecne również w pracach z ostatniego okresu twórczości.
Po wojnie podjął studia artystyczne w krakowskiej ASP. Jego nauczycielami byli m.in. Wojciech Weiss i Józef Pankiewicz. Był członkiem KOMITETU PARYSKIEGO. W tym okresie jego malarstwo znajdowało się w orbicie oddziaływania estetyki kapistów. W latach 30. malował martwe natury, wnętrza, portrety, sceny plenerowe. Malarski dorobek Czapskiego jest bardzo niejednorodny ze względu na rozmaite inspiracje. Po wojnie jednym z głównych motywów twórczości artysty był zwykły, szary człowiek, samotny w zgiełku wielkiego miasta. Po studiach prawniczych w Petersburgu studiował malarstwo w latach 1921-24 w krakowskiej ASP m.in. u J. Pankiewicza. W okresie 1924-31 przebywał z grupą kapistów w Paryżu. W czasie II wojny światowej więziony w ZSRR, skąd jako oficer w armii gen. W. Andersa przewędrował przez Bliski Wschód i Włochy do Francji. Malował portrety, wnętrza, pejzaże, widoki miejskie, kwiaty, martwe natury, sceny z przedstawień teatralnych, w których najważniejszą rolę odgrywał kolor i światło. Przywiązywał większą wagę do konstrukcji obrazu niż inni kapiści, dążył do syntetycznego ujęcia przedmiotu i wydobycia dramatycznego wyrazu. Po wojnie malował najprostsze motywy z życia codziennego, sceny miejskie, postać ludzką na tle pospolitego otoczenia, pogłębiając studia natury, jej form i barw. Przed wojną redagował "Głos Plastyków", po wojnie współpracował w Paryżu z miesięcznikiem emigracyjnym "Kultura". Napisał kilka książek z zakresu sztuki. Przeżycia z pobytu w ZSRR opisał w książce "Na nieludzkiej ziemi".

Description:
Blue vases, 1983
oil/canvas, 73 x 54 cm; signed and dated lower right: 'J. CZAPSKI. | 83.',

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Stan zachowania
0
Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany i datowany p.d.: 'J. CZAPSKI. | 83.'
Proweniencja
kolekcja Richarda Aeschlimanna; kolekcja prywatna, Polska
Literatura
0
Wystawiany
0