116 x 43 cm (wymiary oprawy)

asamblaż/płótno, 116 x 43 cm (wymiary oprawy), sygnowany i datowany p.d.: 'J Stern 979', na odwrociu papierowa nalepka z opisem pracy: 'PTAKI KTÓRE NIE CHCIAŁY LATAĆ | J.STERN 1979 | 116 x 43'

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


Lokujące się na granicy abstrakcji i figuratywności asamblaże Jonasza Sterna to prace, z którymi ten artysta jest szczególnie często kojarzony. Przywołują one, choć metaforycznie, fakty z życia artysty, które zdominowały jego twórczość po zakończeniu II wojny światowej. Było to przeżycie cudem Zagłady Żydów, która mogłaby stać się również dla artysty czasem tragicznego końca życia, gdyby nie niewyobrażalny wręcz zbieg okoliczności. W późnych pracach Sterna często pojawiały się szczątki zwierzęce: kości oraz rybie ości, które metaforycznie przywoływały pojęcia takie jak śmierć i zniszczenie. Na ich tle zaprezentowana praca: „Ptaki, które nie chciały latać” wydaje się zupełnie wyjątkowa. Choć dzieli ona pewne cechy ze wspomnianymi asamblażami, które semantycznie zdają się kierować uwagę widzów ku tragicznej tematyce zagłady życia, w stosunku do tych ostatnich reprodukowana tutaj praca wydaje się szczególnie poetycka, aluzyjna, a także wizualnie atrakcyjna.
Podobnie jak w innych „późnych” pracach Sterna mamy tutaj do czynienia ze szczątkami materii żywej – ptasimi piórami. Rytmicznie rozłożone w obrębie pola obrazowego metonimicznie przywołują ptaki, których los pozostaje jednak nieznany. Czy są to pozostałości po zwierzętach, które odeszły, pozostawiając po sobie ślady? Czy odejście oznaczało przemieszczenie, śmierć? A może to same pióra skrótowo mają pozostawać symbolami cały czas obecnych zwierząt, chociaż innych wobec tych, które przyzwyczailiśmy się oglądać. Tym, co cechuje wizualność tej pracy w stosunku do jej werbalnego składnika – czyli tytułu – jest niedopowiedzenie. Całość wytwarza liryczny efekt skrótu, metonimii, wizualnej aluzji. Na tle wielu asamblaży Sterna wizualnie przywołujących makabrę, ten pozostaje pracą zdecydowanie estetyczną, w której kompozycja barw i kształtów zwraca uwagę swoją artystyczną jakością.
Przedwojenna Grupa Krakowska, tzw. pierwsza Grupa Krakowska to ugrupowanie artystyczne, do którego od samego początku należał Stern. Jego członkowie i członkinie nie mieli programu artystycznego, który oficjalnie realizowali – posiadali jednak podobne poglądy polityczne, które zbliżały ich do siebie i jednoczyły we wspólnym celu, jakim było tworzenie sztuki społecznie zaangażowanej (choć nie wszyscy i nie zawsze realizowali ten postulat). Grupa Krakowska istniała w latach 1932-37. Jej powstanie było reakcją na globalny kryzys finansowy oraz wiążącą się z nim falę bezrobocia i ubóstwa. Był to czas, kiedy podziały i nierówności społeczne w II Rzeczpospolitej – i tak katastrofalnie wielkie – jeszcze się zaostrzyły i uwidoczniły. Wątki te widoczne były także w twórczości Sterna.
Zmieniła się ona radykalnie po II wojnie światowej, kiedy miały miejsce wspomniane powyżej zdarzenia. Stern zwrócił się w stronę abstrakcji oraz metaforycznych, aluzyjnych przedstawień, które bardzo aluzyjnie przywoływały wydarzenia historyczne. Wyjątkiem na tym tle pozostawał cykl „Getto lwowskie”, gdzie dosadnie i dramatycznie Stern przedstawił piekło wojny doświadczanej przez Żydów. Wówczas artysta nadal pozostawał członkiem Grupy Krakowskiej, tzw. drugiej.
W latach 40. artysta stworzył swoje pierwsze kompozycje abstrakcyjne, w których niejednokrotnie sięgał po technikę dekalkomanii. Technika ta polega na rozciskaniu farby pomiędzy dwiema warstwami materiału – może to być np. papier. W tym okresie jego twórczość zbliżyła się do dokonań surrealistów. W 1956 rozwinął swój styl pod wpływem panującego ówcześnie informelu oraz malarstwa materii. To właśnie w tym okresie twórca zaczął tworzyć reliefowe struktury, wykorzystując szkielety ryb czy inne odpadki organiczne i nieorganiczne. Zatem znaczenie twórczości Sterna lokuje się gdzieś pomiędzy zainteresowaniem formą malarską, jej fakturą i materialnym wyrazem, a przejmującą treścią, powiązaną z przerażającą historią.
Kształcił się prywatnie u P. Gajewskiego, następnie, pod koniec lat 20 - tych w Krakowie - w Wolnej Szkole Malarstwa i Rysunków L. Mehofferowej oraz w Akademii Sztuk Pięknych u W. Jarockiego, F. Pautscha, T. Axentowicza i S. Kamockiego. W okresie II wojny światowej mieszkał w lwowskim getcie. Działał w konspiracji, uciekał z transportu do obozu zagłady w Bełżcu, uniknął masowego rozstrzelania. W 1945 wrócił do Krakowa i związał się ze środowiskiem skupionym wokół Tadeusza Kantora. Działał w odnowionej po wojnie Grupie Krakowskiej (należał do jej przedwojennych założycieli). Na przestrzeni lat 50 i 70 - tych wykładał malarstwo w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Od 1958 zajmował się kolażami, do których dołączał rybie szkielety i drobne kości oraz kawałki tkanin; kierował w ten sposób uwagę odbiorców na tematy najważniejsze dla człowieka - śmierci i przemijania.

Description:
"Birds that didn't want to fly", 1979
assemblage/canvas, 116 x 43 cm (binding); signed and dated lower right: 'J Stern 979', on the reverse paper label with description of the work: 'PTAKI KTORE NIE CHCIALY LATAC | J.STERN 1979 | 116 x 43'

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.

0

asamblaż/płótno

sygnowany i datowany p.d.: 'J Stern 979'