34
Jean (Jan Mirosław Peszke) Peske | "Matka z dziećmi" ("Mère et enfants"), 1908
Estymacja:
150,000 zł - 200,000 zł
Sprzedane
160,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Dawna. XIX wiek. Modernizm. Międzywojnie
Wymiary
160 x 130 cm
Kategoria
Opis
olej/płótno, 160 x 130 cm, sygnowany i datowany p.d.: '1908. Peské.', opisany na odwrociu: 'Peske', na krośnie malarskim numery inwentarzowe oraz papierowe nalepki wystawowe
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
Chyba żaden polski malarz przełomu wieków nie miał tak wnikliwego wejrzenia w awangardę artystyczną swoich czasów jak właśnie Peské. Przybywszy do Paryża w 1891 roku, wszedł w inspirujący kontakt z kręgiem postimpresjonistów i zaadoptował ich środki wyrazu artystycznego do swojego warsztatu.
Od 1891 roku zaczął uczęszczać do paryskiej Académie Julian, która dla wielu przybyszów nad Sekwanę okazywał się kuźnią modernizmu. Peské jednak w lokalne życie artystyczne wniknął głębiej. Za mityczny moment w biografii Peskégo uchodzi spotkanie z Paulem Signakiem, główym eksponentem neoimpresjonizmu. Marta Chrzanowska-Foltzera odnotowuje w oeuvre malarskim artysty prace (Saint Tropez od strony Phare Vert, około 1896, Musée de l’Annonciade, Saint-Tropez), które jawnie świadczą o eksperymencie pointylistycznym w jego dziele malarskim. Wydaje się jednak, że kontakt z Signakiem wpłynął przede wszystkim na rozluźnienie rygorów obrazowania natury (którą Peské zawsze wiernie studiował) i zaprowadził go na Południe. W 1894 roku, śladem francuskiego malarza, wyjechał na wybrzeże Morza Śródziemnego, pod Pireneje – do Collioure – który to obszar stał się dla niego na dekady „przestrzenią tworzenia”.
Dekoracyjny charakter pointylizmu Signaca przeszedł do dzieła Peskégo. Jego arkadyjskie kompozycje (np. „Kobiety przy studni” nazywane inaczej „Młodymi kobietami z Prowansji” pobrzmiewają echem w sielankowych przedstawieniach żony i dzieci Peskégo z pierwszych dwóch dekad XX stulecia. Braknie w nich tylko anarchistycznego kontekstu – krytyki społecznej robotniczej rzeczywistości fin de siècle – która podskórnie drzemie w obrazach rodzajowych Signaca.
W ostatniej dekadzie XIX wieku Peské dołączył do paryskiej elity sztuki i zyskał rozgłos. Zawarł znajomość z Paulem Sérusierem, Henri de Toulouse-Lautrekiem i Camille’em Pissarrem, którego poznał przez Félixa Fénéona – wybitnego krytyka sztuki, anarchisty i redaktora modernistycznego czasopisma literacko-artystycznego „La Revue blanche” (1889-1903) wydawanego przez braci Natansonów. Poznał również krytyka należącego do tego kręgu, Octave’a Mirbeau, który wprowadził go do galerii Paula Duranda-Ruela. Od 1895 roku zaczął wystawiać w Salon de la Société Nationale i Salon des Indépendants. Jego prace pokazywano w galerii Le Barc de Boutteville obok prac symbolistów czy malarzy nabistów. To właśnie w ich prace dostarczyły znaczącej inspiracji Peskému. Duch związanych z „La Revue blanche” malarze i graficy, Pierre Bonnard czy Édouard Vuillard obecny jest w intymistycznej i bliskiej pod względem tematyki nabistom „Matce z dziećmi”. Artysta ukazał zaciszne wnętrze mieszczańskiego domu i czar rodzinnej scenki.
Forma artystyczna – posłużył się szeroką plamą barwną, sugestywnym, antynaturalistycznym kolorem i wyraźnym konturem – odwołuje nas w przypadku „Matki z dziećmi” do twórczości idola epoki oraz nabistów Paula Gauguina. Kiedy powstaje prezentowany obraz, Gauguin nie żyje od pięciu lat, a jego malarstwo zyskuje zasłużone uznanie (wystawy podczas Salonu Jesiennego, 1903 i 1906). Lekko rozedrgany dukt pędzla Peskégo bliższy jest bretońskim kompozycjom Gauguina. Natomiast całopostaciowe wyobrażenie kobiety z dziećmi obdarzone soczystą kolorystyką przybliża wizualnej analogii z tahitańskimi portretami pędzla „barbarzyńcy” sztuki nowoczesnej. Martwa natura na stole oraz wyabstrahowany z przedstawienia ornament w partii dywanu w „Matce z dziećmi” stanowią cytaty z malarstwa Gauguina.
W czasie, gdy Peské przybywa do Francji, rodzi się kult Vincenta van Gogha. Specyficzna synteza postaci u polskiego malarza, spłaszczenie tła oraz ekspozycja dywizjonistycznych pociągnięć pędzla do cechy bliskie malarstwu podziwianego przez generację modernistów przełomu wieków holenderskiego malarza
Tematyka domestykalnych kompozycji Peskégo łączyć się z oeuvre Claude’a Moneta. Twórca „Impresji. Wschodu słońca” był szczególnie podziwiany przez artystę i wywarł duży wpływ zwłaszcza na jego malarstwo pejzażowe. Za to echo intymnych wizerunków Camille Monet w ogrodzie opiekującej się dziećmi czytelne jest w „Matce z dziećmi” i mniejszych obrazach Peskégo tego rodzaju.
„Matka z dziećmi” przedstawia już uformowany, dojrzały styl malarza, który dekadę wcześniej zetknął się po raz pierwszy z paryską awangardową sceną artystyczną. Choć eksperyment artystyczny nie był Peskému obcy, to nade wszystko interesowało go wnikliwe studiowanie natury. Impulsy płynące ze sztuki Gauguina czy Moneta pozwoliły artyście odkryć nowe formuły sztalugowego obrazu i sformułować własne stanowisko wobec malarskiego modernizmu.
Początkowo uczył się w Szkole Malarstwa Nikołaja Muraszki w Kijowie, a następnie w latach 1886 - 89 w Szkole Sztuk Pięknych w Odessie. W 1890 został uczniem Wojciecha Gersona w jego szkole w Warszawie. W 1891 wyjechał do Paryża, gdzie kontynuował studia w Académie Julian pod kierunkiem Jean-Paula Laurensa i Benjamina Constanta, gdzie osiadł na stałe. Od 1894 uczestniczył w Salonach: Niezależnych, Société Nationale des Beaux-Arts, Tuileryjskim. Uczestniczył w życiu artystycznym Paryża, utrzymywał też kontakty z krajem, gdzie wystawiał w warszawskiej Zachęcie (1892) oraz w TPSP we Lwowie (1900) i Krakowie (1910), uczestniczył też w wystawie sztuki polskiej w Grand Palais w Paryżu w 1921 Pracował wiele na plenerach na południu Francji – w Bormes, gdzie do 1926 miał własną pracownię i w Collioure, gdzie utworzył muzeum współczesnej sztuki francuskiej (obecnie jego imienia i z kolekcją jego prac). Malował sceny rodzajowe utrzymane w stylistyce sztuki nabistów i postimpresjonistów, także portrety i pejzaże.
Description:
"Mother and children" ("Mere et enfants"), 1908
oil/canvas, 160 x 130 cm; signed and dated lower right: '1908. Peské.', inscribed on the reverse: 'Peske', on the reverse inventory numbers and paper exhibition labels,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
Chyba żaden polski malarz przełomu wieków nie miał tak wnikliwego wejrzenia w awangardę artystyczną swoich czasów jak właśnie Peské. Przybywszy do Paryża w 1891 roku, wszedł w inspirujący kontakt z kręgiem postimpresjonistów i zaadoptował ich środki wyrazu artystycznego do swojego warsztatu.
Od 1891 roku zaczął uczęszczać do paryskiej Académie Julian, która dla wielu przybyszów nad Sekwanę okazywał się kuźnią modernizmu. Peské jednak w lokalne życie artystyczne wniknął głębiej. Za mityczny moment w biografii Peskégo uchodzi spotkanie z Paulem Signakiem, główym eksponentem neoimpresjonizmu. Marta Chrzanowska-Foltzera odnotowuje w oeuvre malarskim artysty prace (Saint Tropez od strony Phare Vert, około 1896, Musée de l’Annonciade, Saint-Tropez), które jawnie świadczą o eksperymencie pointylistycznym w jego dziele malarskim. Wydaje się jednak, że kontakt z Signakiem wpłynął przede wszystkim na rozluźnienie rygorów obrazowania natury (którą Peské zawsze wiernie studiował) i zaprowadził go na Południe. W 1894 roku, śladem francuskiego malarza, wyjechał na wybrzeże Morza Śródziemnego, pod Pireneje – do Collioure – który to obszar stał się dla niego na dekady „przestrzenią tworzenia”.
Dekoracyjny charakter pointylizmu Signaca przeszedł do dzieła Peskégo. Jego arkadyjskie kompozycje (np. „Kobiety przy studni” nazywane inaczej „Młodymi kobietami z Prowansji” pobrzmiewają echem w sielankowych przedstawieniach żony i dzieci Peskégo z pierwszych dwóch dekad XX stulecia. Braknie w nich tylko anarchistycznego kontekstu – krytyki społecznej robotniczej rzeczywistości fin de siècle – która podskórnie drzemie w obrazach rodzajowych Signaca.
W ostatniej dekadzie XIX wieku Peské dołączył do paryskiej elity sztuki i zyskał rozgłos. Zawarł znajomość z Paulem Sérusierem, Henri de Toulouse-Lautrekiem i Camille’em Pissarrem, którego poznał przez Félixa Fénéona – wybitnego krytyka sztuki, anarchisty i redaktora modernistycznego czasopisma literacko-artystycznego „La Revue blanche” (1889-1903) wydawanego przez braci Natansonów. Poznał również krytyka należącego do tego kręgu, Octave’a Mirbeau, który wprowadził go do galerii Paula Duranda-Ruela. Od 1895 roku zaczął wystawiać w Salon de la Société Nationale i Salon des Indépendants. Jego prace pokazywano w galerii Le Barc de Boutteville obok prac symbolistów czy malarzy nabistów. To właśnie w ich prace dostarczyły znaczącej inspiracji Peskému. Duch związanych z „La Revue blanche” malarze i graficy, Pierre Bonnard czy Édouard Vuillard obecny jest w intymistycznej i bliskiej pod względem tematyki nabistom „Matce z dziećmi”. Artysta ukazał zaciszne wnętrze mieszczańskiego domu i czar rodzinnej scenki.
Forma artystyczna – posłużył się szeroką plamą barwną, sugestywnym, antynaturalistycznym kolorem i wyraźnym konturem – odwołuje nas w przypadku „Matki z dziećmi” do twórczości idola epoki oraz nabistów Paula Gauguina. Kiedy powstaje prezentowany obraz, Gauguin nie żyje od pięciu lat, a jego malarstwo zyskuje zasłużone uznanie (wystawy podczas Salonu Jesiennego, 1903 i 1906). Lekko rozedrgany dukt pędzla Peskégo bliższy jest bretońskim kompozycjom Gauguina. Natomiast całopostaciowe wyobrażenie kobiety z dziećmi obdarzone soczystą kolorystyką przybliża wizualnej analogii z tahitańskimi portretami pędzla „barbarzyńcy” sztuki nowoczesnej. Martwa natura na stole oraz wyabstrahowany z przedstawienia ornament w partii dywanu w „Matce z dziećmi” stanowią cytaty z malarstwa Gauguina.
W czasie, gdy Peské przybywa do Francji, rodzi się kult Vincenta van Gogha. Specyficzna synteza postaci u polskiego malarza, spłaszczenie tła oraz ekspozycja dywizjonistycznych pociągnięć pędzla do cechy bliskie malarstwu podziwianego przez generację modernistów przełomu wieków holenderskiego malarza
Tematyka domestykalnych kompozycji Peskégo łączyć się z oeuvre Claude’a Moneta. Twórca „Impresji. Wschodu słońca” był szczególnie podziwiany przez artystę i wywarł duży wpływ zwłaszcza na jego malarstwo pejzażowe. Za to echo intymnych wizerunków Camille Monet w ogrodzie opiekującej się dziećmi czytelne jest w „Matce z dziećmi” i mniejszych obrazach Peskégo tego rodzaju.
„Matka z dziećmi” przedstawia już uformowany, dojrzały styl malarza, który dekadę wcześniej zetknął się po raz pierwszy z paryską awangardową sceną artystyczną. Choć eksperyment artystyczny nie był Peskému obcy, to nade wszystko interesowało go wnikliwe studiowanie natury. Impulsy płynące ze sztuki Gauguina czy Moneta pozwoliły artyście odkryć nowe formuły sztalugowego obrazu i sformułować własne stanowisko wobec malarskiego modernizmu.
Początkowo uczył się w Szkole Malarstwa Nikołaja Muraszki w Kijowie, a następnie w latach 1886 - 89 w Szkole Sztuk Pięknych w Odessie. W 1890 został uczniem Wojciecha Gersona w jego szkole w Warszawie. W 1891 wyjechał do Paryża, gdzie kontynuował studia w Académie Julian pod kierunkiem Jean-Paula Laurensa i Benjamina Constanta, gdzie osiadł na stałe. Od 1894 uczestniczył w Salonach: Niezależnych, Société Nationale des Beaux-Arts, Tuileryjskim. Uczestniczył w życiu artystycznym Paryża, utrzymywał też kontakty z krajem, gdzie wystawiał w warszawskiej Zachęcie (1892) oraz w TPSP we Lwowie (1900) i Krakowie (1910), uczestniczył też w wystawie sztuki polskiej w Grand Palais w Paryżu w 1921 Pracował wiele na plenerach na południu Francji – w Bormes, gdzie do 1926 miał własną pracownię i w Collioure, gdzie utworzył muzeum współczesnej sztuki francuskiej (obecnie jego imienia i z kolekcją jego prac). Malował sceny rodzajowe utrzymane w stylistyce sztuki nabistów i postimpresjonistów, także portrety i pejzaże.
Description:
"Mother and children" ("Mere et enfants"), 1908
oil/canvas, 160 x 130 cm; signed and dated lower right: '1908. Peské.', inscribed on the reverse: 'Peske', on the reverse inventory numbers and paper exhibition labels,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany i datowany p.d.: '1908. Peské.'
Proweniencja
dom aukcyjny Tajan, Paryż, maj 2007; kolekcja prywatna, Warszawa
Wystawiany
Jean Peské, Galerie Durand-Ruel, Paryż, 1972 (nr 123); Les Post-Impressionnistes de la Galerie Durand-Ruel, Genewa, Galerie des Granges, Paryż, 22 czerwca - 13 września 1973 (nr 48)
