31
Mela (Maria Melania) Muter (Mutermilch) | "Zima" ("L'Hiver"), 1910
Estymacja:
380,000 zł - 500,000 zł
Sprzedane
470,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Dawna. XIX wiek. Modernizm. Międzywojnie
Wymiary
60,8 x 82 cm
Kategoria
Opis
olej/tektura, 60,8 x 82 cm, sygnowany i datowany p.d.: 'Mela Mutermilch | 1910.', na odwrociu papierowa nalepka Składu Farb i Przyborów Malarskich J. Wadowski w Warszawie, papierowa nalepka wystawowa Allied Artists' Association, opisany ręka Bolesława Nawrockiego: 'M Muter | L'Hiver', 'Dépôt | Réserve pour le Musée NATIONAL de Varsovie | Pologne | BN' oraz 'Retrouvé en 1962 et parallèlement restauré per BN', inne napisy inwentarzowe, papierowa nalepka z datą: '1910' wpisaną w czerwoną gwiazdę oraz nalepki aukcyjne
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
Prezentowany wczesny, wybitny obraz Meli Muter od początku funkcjonowania w obiegu wystawienniczo-galeryjnym nosił, zapewne odautorski, poetycki i symbolistyczny tytuł „Zima”. Przebywająca od 1901 roku w Paryżu stworzyła portret starszej kobiety, w którym wyeksponowała dobytą niczym światłem reflektora twarz modelki, chustę okrywająca ramiona i ręce oraz splot dłoni. Postać została ujęte w lewej części przedstawienia – pozostała część to fragment pustej ściany z oknem otwierającym widok na niewielki ośnieżony ogródek. Tożsamość sportretowanej pozostaje zagadką. Postaci o analogicznych rysach nie odnajdujemy w żadnym innym obrazie Muter, lecz w grafice. Jedna z odbitek suchej igła z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie, pierwotnie w kolekcji Dominika Witke-Jeżewskiego nosi zwyczajowy tytuł „Czarownica”. Nie można go jednak jasno powiązać z osobista intencją samej Muter. Problemu nastręcza również porównanie pejzażu grafice i prezentowanym obrazie. W oleju malarka odtworzyła kameralny, ubogi w gruncie rzeczy pejzaż zimowego ogrodu lub podwórka. „Czarownica” przedstawia dachy kamienic – pozostaje pytaniem, czy warszawskich, czy też paryskich? Na odwrociu „Zimy” odnajdziemy rzadką pracach Muter nalepkę składu J. Wadowskiego w Warszawie. Czy warszawskie podobrazie mogłoby sugerować powstanie obrazu w Warszawie? Czy krajobraz za oknem to widok z rodzinnego domu Klingslandów przy ulicy Leszno czy też perspektywę z okna budynku przy Boulevard Montparnasse, gdzie artystka miała swoje atelier.
Od przełomu wieków Muter wkraczała w orbitę sztuki nowoczesnej, ulegając inspiracji malarstwem herosów europejskiego modernizmu. Już we wczesnym etapie twórczości jawny jest impuls whistlerowski: w „Autoportrecie w świetle księżyca” (około 1899-1900, kolekcja Nawrockich) echem odbija się „Symfonia w bieli nr 1: dziewczyna w bieli” (około 1861-1862, National Gallery of Art, Waszyngton), a w „Portrecie ojca artystki Fabiana Klingslanda” (około 1907, kolekcja Nawrockich), na co zwraca uwagę Ewa Bobrowska, słynna „Matka Whistlera”. Srebrzystość kolorytu, muzyczne niemalże zestrojenie barw oraz zabieg z ekspozycją tła i ujęciem z boku modelki upodobnia „Zimę” do arcydzieła tego amerykańskiego malarza. Podobna jest także psychologia postaci: obydwoje sportretowali wsłuchane w siebie, starsze osoby, przyglądając się im z troską i czułością.
Delikatne w wyrazie, wczesne prace malarki bliżej początku drugiej dekady XX stulecia poczęły ulegać ewolucji. Muter, podejmując charakterystyczną dla siebie mizerabilistyczną tematykę, decydowała się na bardziej drapieżne formalnie rozwiązania. Poniekąd działo się tak pod wpływem zapoznanej twórczości Vincenta van Gogha, w dużej mierze jednak miało źródło w temperamencie samej malarki. W partii portretu w „Zimie” Muter użyła wyrafinowanej mieszkanki cytrynowych żółcieni, rozbielonego różu, szmaragdu i rudego oranżu, nadając przedstawieniu silną ekspresją barwną. Wyjątkowo śmiała, impastowa dyspozycja tkanki malarskiej jednoznacznie wskazuje na związek tej pracy z twórczością van Gogha. Rozwiązaniem stricte ekspresjonistycznym jest tu spłaszczenie przestrzeni obrazowej. Artystka uniknęła zastosowania klasycznej, renesansowej lub nawet modernistycznej perspektywy barwnej. Posłużyła się płaskimi formami, dzięki czemu maksymalnie wyeksponowała postać i twarz modelki, z której melancholijnym obliczem musi skonfrontować się widz.
Kształciła się w Szkole Rysunku i Malarstwa dla Kobiet w Warszawie. W 1901 roku osiadła na stałe w Paryżu. Studia artystyczne kontynuowała w Académie de la Grande Chaumiere i Académie Colarossi. Od 1902 roku uczestniczyła w Salonach Paryskich. Była blisko związana z działającą w Paryżu polską kolonią artystyczno-literacką; uczestniczyła w ekspozycjach polskiej sztuki w Towarzystwie Artystów Polskich (1914) i Galerie du Musée Crillon (1922). W latach 1911-14 podróżowała do Hiszpanii, w 1915 i 1919 zwiedzała Szwajcarię. Wiele miesięcy spędziła w Bretanii i w południowych rejonach Francji. Mela Muter wypracowała swój własny, oryginalny styl wyrastający z tradycji postimpresjonizmu. Z malarstwa van Gogha przejęła wyrazisty kontur obiegający formy wydobyte szybkimi, wielokierunkowymi uderzeniami pędzla. Malowała urokliwe pejzaże i widoki miejskie, sceny rodzajowe oraz portrety.
Description:
"Winter" ("L'Hiver"), 1910
oil/paperboard, 60.8 x 82 cm; signed and dated lower right: 'Mela Mutermilch | 1910.', on the reverse paper label of Art Materials Storehouse J. Wadowski in Warsaw, paper exhibition label of Allied Artists' Association, inscribed by hand of Boleslaw Nawrocki: 'M Muter | L'Hiver', 'Dépôt | Réserve pour le Musée NATIONAL de Varsovie | Pologne | BN' and 'Retrouvé en 1962 et parallelement restauré per BN', another inventory numbers, paper label with year: '1910' in shape of red star and auction labels,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
Prezentowany wczesny, wybitny obraz Meli Muter od początku funkcjonowania w obiegu wystawienniczo-galeryjnym nosił, zapewne odautorski, poetycki i symbolistyczny tytuł „Zima”. Przebywająca od 1901 roku w Paryżu stworzyła portret starszej kobiety, w którym wyeksponowała dobytą niczym światłem reflektora twarz modelki, chustę okrywająca ramiona i ręce oraz splot dłoni. Postać została ujęte w lewej części przedstawienia – pozostała część to fragment pustej ściany z oknem otwierającym widok na niewielki ośnieżony ogródek. Tożsamość sportretowanej pozostaje zagadką. Postaci o analogicznych rysach nie odnajdujemy w żadnym innym obrazie Muter, lecz w grafice. Jedna z odbitek suchej igła z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie, pierwotnie w kolekcji Dominika Witke-Jeżewskiego nosi zwyczajowy tytuł „Czarownica”. Nie można go jednak jasno powiązać z osobista intencją samej Muter. Problemu nastręcza również porównanie pejzażu grafice i prezentowanym obrazie. W oleju malarka odtworzyła kameralny, ubogi w gruncie rzeczy pejzaż zimowego ogrodu lub podwórka. „Czarownica” przedstawia dachy kamienic – pozostaje pytaniem, czy warszawskich, czy też paryskich? Na odwrociu „Zimy” odnajdziemy rzadką pracach Muter nalepkę składu J. Wadowskiego w Warszawie. Czy warszawskie podobrazie mogłoby sugerować powstanie obrazu w Warszawie? Czy krajobraz za oknem to widok z rodzinnego domu Klingslandów przy ulicy Leszno czy też perspektywę z okna budynku przy Boulevard Montparnasse, gdzie artystka miała swoje atelier.
Od przełomu wieków Muter wkraczała w orbitę sztuki nowoczesnej, ulegając inspiracji malarstwem herosów europejskiego modernizmu. Już we wczesnym etapie twórczości jawny jest impuls whistlerowski: w „Autoportrecie w świetle księżyca” (około 1899-1900, kolekcja Nawrockich) echem odbija się „Symfonia w bieli nr 1: dziewczyna w bieli” (około 1861-1862, National Gallery of Art, Waszyngton), a w „Portrecie ojca artystki Fabiana Klingslanda” (około 1907, kolekcja Nawrockich), na co zwraca uwagę Ewa Bobrowska, słynna „Matka Whistlera”. Srebrzystość kolorytu, muzyczne niemalże zestrojenie barw oraz zabieg z ekspozycją tła i ujęciem z boku modelki upodobnia „Zimę” do arcydzieła tego amerykańskiego malarza. Podobna jest także psychologia postaci: obydwoje sportretowali wsłuchane w siebie, starsze osoby, przyglądając się im z troską i czułością.
Delikatne w wyrazie, wczesne prace malarki bliżej początku drugiej dekady XX stulecia poczęły ulegać ewolucji. Muter, podejmując charakterystyczną dla siebie mizerabilistyczną tematykę, decydowała się na bardziej drapieżne formalnie rozwiązania. Poniekąd działo się tak pod wpływem zapoznanej twórczości Vincenta van Gogha, w dużej mierze jednak miało źródło w temperamencie samej malarki. W partii portretu w „Zimie” Muter użyła wyrafinowanej mieszkanki cytrynowych żółcieni, rozbielonego różu, szmaragdu i rudego oranżu, nadając przedstawieniu silną ekspresją barwną. Wyjątkowo śmiała, impastowa dyspozycja tkanki malarskiej jednoznacznie wskazuje na związek tej pracy z twórczością van Gogha. Rozwiązaniem stricte ekspresjonistycznym jest tu spłaszczenie przestrzeni obrazowej. Artystka uniknęła zastosowania klasycznej, renesansowej lub nawet modernistycznej perspektywy barwnej. Posłużyła się płaskimi formami, dzięki czemu maksymalnie wyeksponowała postać i twarz modelki, z której melancholijnym obliczem musi skonfrontować się widz.
Kształciła się w Szkole Rysunku i Malarstwa dla Kobiet w Warszawie. W 1901 roku osiadła na stałe w Paryżu. Studia artystyczne kontynuowała w Académie de la Grande Chaumiere i Académie Colarossi. Od 1902 roku uczestniczyła w Salonach Paryskich. Była blisko związana z działającą w Paryżu polską kolonią artystyczno-literacką; uczestniczyła w ekspozycjach polskiej sztuki w Towarzystwie Artystów Polskich (1914) i Galerie du Musée Crillon (1922). W latach 1911-14 podróżowała do Hiszpanii, w 1915 i 1919 zwiedzała Szwajcarię. Wiele miesięcy spędziła w Bretanii i w południowych rejonach Francji. Mela Muter wypracowała swój własny, oryginalny styl wyrastający z tradycji postimpresjonizmu. Z malarstwa van Gogha przejęła wyrazisty kontur obiegający formy wydobyte szybkimi, wielokierunkowymi uderzeniami pędzla. Malowała urokliwe pejzaże i widoki miejskie, sceny rodzajowe oraz portrety.
Description:
"Winter" ("L'Hiver"), 1910
oil/paperboard, 60.8 x 82 cm; signed and dated lower right: 'Mela Mutermilch | 1910.', on the reverse paper label of Art Materials Storehouse J. Wadowski in Warsaw, paper exhibition label of Allied Artists' Association, inscribed by hand of Boleslaw Nawrocki: 'M Muter | L'Hiver', 'Dépôt | Réserve pour le Musée NATIONAL de Varsovie | Pologne | BN' and 'Retrouvé en 1962 et parallelement restauré per BN', another inventory numbers, paper label with year: '1910' in shape of red star and auction labels,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
olej/tektura
Sygnatura
sygnowany i datowany p.d.: 'Mela Mutermilch | 1910.'
Proweniencja
własność artystki; Galerie Gmurzynska, Kolonia; kolekcja Bahnsen, Londyn; dom aukcyjny Lempertz, Kolonia, czerwiec 2007; kolekcja prywatna, Warszawa
Literatura
Mela Muter 1876-1967. Retrospektiv-Ausstellung, katalog wystawy, Galerie Gmurzynska, Kolonia, Köln 1967, nr kat. 25 (jako "Winter", 1910); The London Salon of the Allied Artists' Association. Fourth Year, katalog wystawy, London 1911, poz. 507 (jako "L'Hiver")
Wystawiany
Mela Muter 1876-1967. Retrospektiv-Ausstellung, Galerie Gmurzynska, Kolonia, 21 października - 1 grudnia 1967; The London Salon of the Allied Artists' Association. Fourth Year, Royal Albert Hall, Londyn, lipiec- 7 sierpnia 1911
