14
Malarz niderlandzki, XVI w. | Św. Katarzyna z donatorką
Estymacja:
20,000 zł - 26,000 zł
Sprzedane
19,000 zł
Aukcja na żywo
Dawni Mistrzowie
Artysta
Malarz niderlandzki, XVI w.
Wymiary
32,5 x 25 cm
Kategoria
Opis
olej/deska, 32,5 x 25 cm, na obrazie trudno czytelna inskrypcja: 'SPES MEA DEVS | AETAT | (?)'
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
Prezentowany w katalogu obraz z donatorką i św. Katarzyną Aleksandryjską, analizując jego strukturę technologiczną oraz kompozycyjną, stanowił najpewniej w swojej epoce jedno ze skrzydeł bocznych ołtarza prywatnej dewocji. Ta mała forma architektoniczno-malarska, wnioskując po rozmiarze, służyć miała parze prywatnych fundatorów, prawdopodobnie w zaciszu prywatnej kaplicy. Choć postać kobiety przedstawionej na skrzydle bocznym pozostaje nierozpoznana, na podstawie zachowanych w substancji malarskiej wskazówek możemy snuć przypuszczenia, iż pochodziła z północnych części Europy, prawdopodobnie kręgu niemieckiego, a świadczyć może o tym nie tylko maniera malarska dzieła, ale także obecność gryfu w herbie kobiety i ubiór przedstawionych figur. Na licu tablicy ołtarzowej zostały wtórnie zapisane, zapewne już po śmierci donatorki, lata jej życia – 1454-1527 – oraz jej religijne credo brzmiące „Bóg jest moją nadzieją”.
Praktyka prywatnych donacji religijnych już w epoce późnego średniowiecza, czasu z którego pochodzi omawiane dzieło, miała za sobą bardzo długą tradycję. Potrzeba zamawiania u rzemieślników materialnych przedmiotów kultu, podyktowana była nie tylko deklaracją religijności, ale także chęcią podkreślenia społecznego i ekonomicznego znaczenia donatorów. Była ona elementem ekskluzywizmu religijnego, koniecznego w manifestowaniu pozycji społecznej, także pośmiertnie. Służąc demonstracji prestiżu, prywatna kaplica bądź przynajmniej prywatny ołtarz były szczególnie pożądane przez ludzi awansu, o wysokich aspiracjach, także kulturalnych. Umieszczanie swojego wizerunku na skrzydłach ołtarzy stanowiło szczególny rodzaj upamiętnienia swojej osoby, bowiem pragnienie, by nie popaść po śmierci w zapomnienie zaczynało towarzyszyć z każdą epoką coraz większej grupie wiernych. Zmianą fundamentalną, jaką przyniosło późne średniowiecze, był znacznie łatwiejszy, tańszy, a przez to powszechniejszy dostęp do imiennego wspomnienia pośmiertnego. Już nie tylko wpisani do nekrologów w zamian za fundację, donację bądź inne dobrodziejstwo, na które stać było tylko najzamożniejszych, wyróżniali się spośród bezimiennych mas zmarłych, za które modlono się w świecie chrześcijańskim, i godni byli wspomnienia indywidualnego. Przedstawiciele elity władzy i pieniądza, jak wynika z ich testamentów, potrafili znaleźć w imiennym wspomnieniu zaspokojenie własnego interesu religijnego i społecznego, a także w równym stopniu wykorzystać je na pożytek całej wspólnoty miejskiej. Drogą do tego prowadzącą była fundacja skierowana na zewnątrz, poza swoją rodzinę, cech, sąsiedztwo, środowisko społeczne. Staje się ona, szczególnie w XV wieku, elementem zachowań miejskiej elity, w tym wchodzących do niej nowych ludzi. Pragnienie zindywidualizowanego prestiżu wraz z teocentryczną koncepcją świata sprawiało, że idea modlitwy szła równolegle z ideą prezentacji tożsamości, twarzy, za którą krył się wspomniany status społeczny. To zindywidualizowane podejście do religii, modlitwy starano się z woli mecenasów legitymizować obcowaniem ze świętymi. U progu średniowiecza powszechny stał się już schemat ikonograficzny, gdy to osobie donatora towarzyszył jego święty patron, stanowiący przedłużenie jego bytu w sferze sacrum oraz pełniący rolę opiekuna podczas doczesności. Ową świętą patronką matrony z omawianego dzieła jest święta Katarzyna Aleksandryjska. Sztuka wieków średnich, bazująca na sile przekazu obrazu, biblii pauperum, biblii dla ubogich, pouczania ludzi niepiśmiennych znanymi im reprezentacjami piktoralnymi, wykształciła skodyfikowany zestaw symboli – atrybutów przypisywanych każdemu świętemu. Owa kodyfikacja ikonograficzna odbywała się m.in. na podstawie dogmatycznych lub apokryficznych żywotów świętych. I tak na podstawie atrybutów w świętej wspierającej donatorkę możemy rozpoznać właśnie świętą Katarzynę Aleksandryjką, jedną z najpopularniejszych świętych chrześcijaństwa Wschodu i Zachodu. Święta Katarzyna pochodziła z Aleksandrii, została skazana na męki z powodu szerzenia chrześcijaństwa. W czasie tortur pękło koło, którym była łamana i ostatecznie została ścięta. Zatem jej atrybutem, przedmiotem pod którym kościół chrześcijański rozpoznawał świętą niewiastę stało się złamane koło, wskazujące na sposób jej męczeńskiej śmierci. Święta Katarzyna Aleksandryjska na przestrzeni epok zyskała bardzo szeroką ikonografię, bowiem męczennicy swoje arcydzieła poświęcili m.in. Hans Memling, Correggio, Tintoretto, Dawid Aubert, Masolino di Panicale, Jan Provost, Caravaggio i Rafael Santi.
Pochodzące z przełomu XV i XVI wieku skrzydło prywatnego niewielkiego ołtarza stanowi niezwykle rzadki na rynku sztuki przykład dawnego malarstwa religijnego. Odznacza się nie tylko niezwykłymi walorami artystycznymi, ale także stanowi doskonały przykład ówczesnej obyczajowości religijnej oraz Pintoricchio, Św. Katarzyna z donatorem, około 1480-1500, charakterystycznej dla epoki technologii malarskiej.
Description:
Saint Catherine of Alexandria with a Donor
oil/panel, 32.5 x 25 cm; , hardly legible inscription within the image: 'SPES MEA DEVS | AETAT | (?)',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
Prezentowany w katalogu obraz z donatorką i św. Katarzyną Aleksandryjską, analizując jego strukturę technologiczną oraz kompozycyjną, stanowił najpewniej w swojej epoce jedno ze skrzydeł bocznych ołtarza prywatnej dewocji. Ta mała forma architektoniczno-malarska, wnioskując po rozmiarze, służyć miała parze prywatnych fundatorów, prawdopodobnie w zaciszu prywatnej kaplicy. Choć postać kobiety przedstawionej na skrzydle bocznym pozostaje nierozpoznana, na podstawie zachowanych w substancji malarskiej wskazówek możemy snuć przypuszczenia, iż pochodziła z północnych części Europy, prawdopodobnie kręgu niemieckiego, a świadczyć może o tym nie tylko maniera malarska dzieła, ale także obecność gryfu w herbie kobiety i ubiór przedstawionych figur. Na licu tablicy ołtarzowej zostały wtórnie zapisane, zapewne już po śmierci donatorki, lata jej życia – 1454-1527 – oraz jej religijne credo brzmiące „Bóg jest moją nadzieją”.
Praktyka prywatnych donacji religijnych już w epoce późnego średniowiecza, czasu z którego pochodzi omawiane dzieło, miała za sobą bardzo długą tradycję. Potrzeba zamawiania u rzemieślników materialnych przedmiotów kultu, podyktowana była nie tylko deklaracją religijności, ale także chęcią podkreślenia społecznego i ekonomicznego znaczenia donatorów. Była ona elementem ekskluzywizmu religijnego, koniecznego w manifestowaniu pozycji społecznej, także pośmiertnie. Służąc demonstracji prestiżu, prywatna kaplica bądź przynajmniej prywatny ołtarz były szczególnie pożądane przez ludzi awansu, o wysokich aspiracjach, także kulturalnych. Umieszczanie swojego wizerunku na skrzydłach ołtarzy stanowiło szczególny rodzaj upamiętnienia swojej osoby, bowiem pragnienie, by nie popaść po śmierci w zapomnienie zaczynało towarzyszyć z każdą epoką coraz większej grupie wiernych. Zmianą fundamentalną, jaką przyniosło późne średniowiecze, był znacznie łatwiejszy, tańszy, a przez to powszechniejszy dostęp do imiennego wspomnienia pośmiertnego. Już nie tylko wpisani do nekrologów w zamian za fundację, donację bądź inne dobrodziejstwo, na które stać było tylko najzamożniejszych, wyróżniali się spośród bezimiennych mas zmarłych, za które modlono się w świecie chrześcijańskim, i godni byli wspomnienia indywidualnego. Przedstawiciele elity władzy i pieniądza, jak wynika z ich testamentów, potrafili znaleźć w imiennym wspomnieniu zaspokojenie własnego interesu religijnego i społecznego, a także w równym stopniu wykorzystać je na pożytek całej wspólnoty miejskiej. Drogą do tego prowadzącą była fundacja skierowana na zewnątrz, poza swoją rodzinę, cech, sąsiedztwo, środowisko społeczne. Staje się ona, szczególnie w XV wieku, elementem zachowań miejskiej elity, w tym wchodzących do niej nowych ludzi. Pragnienie zindywidualizowanego prestiżu wraz z teocentryczną koncepcją świata sprawiało, że idea modlitwy szła równolegle z ideą prezentacji tożsamości, twarzy, za którą krył się wspomniany status społeczny. To zindywidualizowane podejście do religii, modlitwy starano się z woli mecenasów legitymizować obcowaniem ze świętymi. U progu średniowiecza powszechny stał się już schemat ikonograficzny, gdy to osobie donatora towarzyszył jego święty patron, stanowiący przedłużenie jego bytu w sferze sacrum oraz pełniący rolę opiekuna podczas doczesności. Ową świętą patronką matrony z omawianego dzieła jest święta Katarzyna Aleksandryjska. Sztuka wieków średnich, bazująca na sile przekazu obrazu, biblii pauperum, biblii dla ubogich, pouczania ludzi niepiśmiennych znanymi im reprezentacjami piktoralnymi, wykształciła skodyfikowany zestaw symboli – atrybutów przypisywanych każdemu świętemu. Owa kodyfikacja ikonograficzna odbywała się m.in. na podstawie dogmatycznych lub apokryficznych żywotów świętych. I tak na podstawie atrybutów w świętej wspierającej donatorkę możemy rozpoznać właśnie świętą Katarzynę Aleksandryjką, jedną z najpopularniejszych świętych chrześcijaństwa Wschodu i Zachodu. Święta Katarzyna pochodziła z Aleksandrii, została skazana na męki z powodu szerzenia chrześcijaństwa. W czasie tortur pękło koło, którym była łamana i ostatecznie została ścięta. Zatem jej atrybutem, przedmiotem pod którym kościół chrześcijański rozpoznawał świętą niewiastę stało się złamane koło, wskazujące na sposób jej męczeńskiej śmierci. Święta Katarzyna Aleksandryjska na przestrzeni epok zyskała bardzo szeroką ikonografię, bowiem męczennicy swoje arcydzieła poświęcili m.in. Hans Memling, Correggio, Tintoretto, Dawid Aubert, Masolino di Panicale, Jan Provost, Caravaggio i Rafael Santi.
Pochodzące z przełomu XV i XVI wieku skrzydło prywatnego niewielkiego ołtarza stanowi niezwykle rzadki na rynku sztuki przykład dawnego malarstwa religijnego. Odznacza się nie tylko niezwykłymi walorami artystycznymi, ale także stanowi doskonały przykład ówczesnej obyczajowości religijnej oraz Pintoricchio, Św. Katarzyna z donatorem, około 1480-1500, charakterystycznej dla epoki technologii malarskiej.
Description:
Saint Catherine of Alexandria with a Donor
oil/panel, 32.5 x 25 cm; , hardly legible inscription within the image: 'SPES MEA DEVS | AETAT | (?)',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
Technika
olej/deska
Proweniencja
kolekcja prywatna, Wrocław
