6
Teofil Kwiatkowski | Portret Pani Sauvage, 1839
Estymacja:
12,000 zł - 18,000 zł
Pominięte
Aukcja na żywo
Sztuka Dawna. Prace na Papierze
Artysta
Teofil Kwiatkowski (1809 - 1891)
Wymiary
26,5 x 18,5 cm (w świetle passe-partout)
Kategoria
Opis
akwarela, gwasz/papier, 26,5 x 18,5 cm (w świetle passe-partout), sygnowany i datowany wzdłuż prawej krawędzi: 'TKwiatkowski 1839.'
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
Teofil Kwiatkowski należał do grona członków Wielkiej Emigracji, skupionej wokół postaci Adama Mickiewicza, Teofila Lenartowicza oraz księcia Adama Jerzego Czartoryskiego, kierującego Hôtelem Lambert. O Kwiatkowskim pisano w epoce słowa: „Była to natura bujna i wielostronna, artysta malarz, śpiewał i opowiadał z nieporównanym humorem. Chopin czerpał z przyśpiewek mazowieckich ‘Kurpia’ motywów ludowych do swych kompozycji, a Mickiewicz lubił słuchać jago opowiadań”. Ten wybitny akwarelista kojarzony jest przede wszystkim z postacią Fryderyka Chopina, którego artysta wielokrotnie portretował. Będąc również przyjacielem wielkiego kompozytora, towarzyszył w ostatnich chwilach życia romantycznego muzyka, utrwalając jego pośmiertny wizerunek. Zachowała się relacja Wojciecha Gersona dotycząca szczególnej relacji Kwiatkowskiego z kompozytorem: „[Między nim a Chopinem] nawiązała się przyjaźń niczem nierozerwana, której czas nie wyziębił do ostatniego tchnienia, obydwaj całą duszą artyści, poeci, marzyciele, rozumieli się nawzajem. Ukochawszy sztukę nadewszysko, dusze ich, pełne świętego ognia, wyrywały się częstokroć ponad poziom i mgły naszego biednego świata, darząc w strefy ideału”. Kwiatkowski początkowo studiował na Oddziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Warszawskiego u A. Brodowskiego i A. Blanka, lecz po klęsce powstania listopadowego przybył z pierwszą falą emigracji do Francji. Dzięki wsparciu Towarzystwa Pomocy Naukowej mógł kontynuować naukę pod kierownictwem Léona Cognieta. Przez całą swoją karierę artystyczną malarz czuł się związany z polską emigracją. Stał się bywalcem paryskich salonów środowiska emigrantów, skupionych wokół Hotelu Lambert księcia Adama Jerzego Czartoryskiego, który pomógł początkującemu artyście w uzyskaniu środków do życia i dalszej nauki, a po latach przyjął rolę jego mecenasa. Kwiatkowski portretował członków rodziny arystokraty. Wykonywał liczne pamiątkowe sztambuchowe akwarele, łącząc romantyczny historyzm z wydarzeniami współczesnymi. Świadectwem zażyłych kontaktów Kwiatkowskiego z przebywającymi w Paryżu rodakami są liczne portrety jego autorstwa; malarz niejednokrotnie obdarowywał swoimi pracami znajomych w dowód wdzięczności.
Symptomatyczne dla twórczości Teofila Kwiatkowskiego są kameralne portrety. Prezentowany w katalogu akwarelowy portret damy stanowi reprezentację owych wyrafinowanych środków wyrazu, którymi malarz nasycał swoje dzieła. „Kwiatkowski [bowiem] znakomicie posługiwał się techniką akwarelową. Jego niewielkie rozmiarami dzieła cechuje elegancja, malowniczość, wyrafinowana gama kolorystyczna, wirtuozeria w oddawaniu efektów światła i cienia, różnicowanie planów następuje w nich swobodnie i sprawia wrażenie osiągania celu z naturalną lekkością. W dojrzałych pracach spod akwareli zazwyczaj wyziera delikatny ślad kredki lub miękkiego ołówka, będący jedynie sugestią zaplanowanego kształtu i nienarzucającym się przewodnikiem motywu. Akwarela sprawia wrażenie jakby żyła odrębnym życiem, z uprawnioną dla wiodącej techniki przedstawienia niezależnością, luźno, umownie, z pewną dezynwolturą, dostosowując się do kanwy rysunku. Zachwyca bogactwo indywidualnie wypracowanej techniki, cała gama odcieni, gradacja stopnia nasycenia akwareli od najbardziej przejrzystej, laserunkowej, po najgłębsze tony możliwe do uzyskania w farbie wodnej, gęste, nieprześwitujące, bliskie efektowi kryjącego gwaszu. Plama kładziona jest małym, miękkim pędzlem, delikatnymi dotknięciami farby, od precyzyjnie kontrolowanego stopnia jej rozlania, po wręcz miniatorskie punktowanie widoczne dopiero pod szkłem lupy. Czasami dla uzyskania pożądanej faktury artysta osuszał mokrą farbę tamponem, zostawiając niemal ‘niematerialny' ślad koloru. Akwarelę wzbogacał w partiach światła gwaszem, ale nad gwasz przedkładał metodę drapania warstwy malarskiej, aż do ukazania barwy papierowego podłoża. Wykonywał ten zabieg pewnie, ale delikatnie, z wyczuciem, z niejednakową siłą nacisku i różną długością zadrapania, jakby z lekkim drżeniem ręki pomagającym uzyskać efekt wibrowania światła na wodzie czy tkaninie, przybliżyć mglistość i przejrzystość woalu, migotliwość klejnotów, uzyskać nadrealność anielskich skrzydeł. Efekty świetlne podbijał delikatnymi wtrąceniami smug złota malarskiego, czasem tylko kilkoma jego plamkami położonymi końcem pędzelka, rzadziej stosował pojedyncze plamki srebra” (cyt. za Anna Rudzińska „W maluchną postać bywa nieraz zaklęta dusza całej epoki”, [w:] Chopin i jego malarz: Teofil Kwiatkowski. Muzeum Narodowe w Warszawie 2010, s. 97).
Malarz i rysownik. W latach 1825-30 uczył się w Oddziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Warszawskiego u Antoniego Brodowskiego i Antoniego Blanka (1825-1830). Jako uczestnik powstania listopadowego wyemigrował do Francji jesienią 1831 roku. W Paryzu W stolicy Francji trafił do pracowni wybitnych malarzy Leona Cognieta, Armanda Toussainta, Pierre’a Santiesa i Jean-Louis Dulonga. Często odwiedzał Luwr, gdzie kopiował dzieła mistrzów.Jako członek i założyciel Towarzystwa Politechnicznego Polskiego w Paryżu poznał innego współtwórcę Towarzystwa – Fryderyka Chopina, z którym połączyła go zażyła przyjaźń. Malarz bywał częstym gościem w domu kompozytora, gdzie go portretował, a także nierzadko stawał się pierwszym słuchaczem powstających utworów. Tworzył skromne, intymne portrety, ukazujące Chopina jako geniusza muzyki romantycznej. W końcu, kilka lat później, stał się świadkiem i towarzyszem ostatnich chwil życia muzyka, uwieczniając je w obrazach, rysunkach i akwarelach z cyklu "Ostatnie chwile Chopina" czy "Chopin na łożu śmierci". W latach 40. XIX stulecia Kwiatkowski zaczął wyjeżdżać na południe Francji, gdzie tworzył kompozycje rodzajowe z małych miasteczek. Od końca lat 40. XIX tworzył malarstwo historyczne bliskie stylowi troubadour. Prowadził bogate życie towarzyskie i należał do środowiska emigracyjnego skupionego wokół Hotel Lambert księcia Adama Jerzego Czartoryskiego. W 1859 roku ożenił się z Marią Karoliną Jordan i zamieszkał w jej majątku w Avallon w Burgundii. W tamtym czasie zaczął tworzyć luministyczne pejzaże. Przez całą twórczość uprawiał malarstwo olejne, akwarelowe i rysunek, tworząc dzieła o tematyce rodzajowej, historycznej oraz pejzażowej.
Description:
Portrait of Mrs. Sauvage, 1839
watercolour, gouache/paper, 26.5 x 18.5 cm (dimensions in passe-partout window); signed and dated along the right edge: 'TKwiatkowski 1839.',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
Teofil Kwiatkowski należał do grona członków Wielkiej Emigracji, skupionej wokół postaci Adama Mickiewicza, Teofila Lenartowicza oraz księcia Adama Jerzego Czartoryskiego, kierującego Hôtelem Lambert. O Kwiatkowskim pisano w epoce słowa: „Była to natura bujna i wielostronna, artysta malarz, śpiewał i opowiadał z nieporównanym humorem. Chopin czerpał z przyśpiewek mazowieckich ‘Kurpia’ motywów ludowych do swych kompozycji, a Mickiewicz lubił słuchać jago opowiadań”. Ten wybitny akwarelista kojarzony jest przede wszystkim z postacią Fryderyka Chopina, którego artysta wielokrotnie portretował. Będąc również przyjacielem wielkiego kompozytora, towarzyszył w ostatnich chwilach życia romantycznego muzyka, utrwalając jego pośmiertny wizerunek. Zachowała się relacja Wojciecha Gersona dotycząca szczególnej relacji Kwiatkowskiego z kompozytorem: „[Między nim a Chopinem] nawiązała się przyjaźń niczem nierozerwana, której czas nie wyziębił do ostatniego tchnienia, obydwaj całą duszą artyści, poeci, marzyciele, rozumieli się nawzajem. Ukochawszy sztukę nadewszysko, dusze ich, pełne świętego ognia, wyrywały się częstokroć ponad poziom i mgły naszego biednego świata, darząc w strefy ideału”. Kwiatkowski początkowo studiował na Oddziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Warszawskiego u A. Brodowskiego i A. Blanka, lecz po klęsce powstania listopadowego przybył z pierwszą falą emigracji do Francji. Dzięki wsparciu Towarzystwa Pomocy Naukowej mógł kontynuować naukę pod kierownictwem Léona Cognieta. Przez całą swoją karierę artystyczną malarz czuł się związany z polską emigracją. Stał się bywalcem paryskich salonów środowiska emigrantów, skupionych wokół Hotelu Lambert księcia Adama Jerzego Czartoryskiego, który pomógł początkującemu artyście w uzyskaniu środków do życia i dalszej nauki, a po latach przyjął rolę jego mecenasa. Kwiatkowski portretował członków rodziny arystokraty. Wykonywał liczne pamiątkowe sztambuchowe akwarele, łącząc romantyczny historyzm z wydarzeniami współczesnymi. Świadectwem zażyłych kontaktów Kwiatkowskiego z przebywającymi w Paryżu rodakami są liczne portrety jego autorstwa; malarz niejednokrotnie obdarowywał swoimi pracami znajomych w dowód wdzięczności.
Symptomatyczne dla twórczości Teofila Kwiatkowskiego są kameralne portrety. Prezentowany w katalogu akwarelowy portret damy stanowi reprezentację owych wyrafinowanych środków wyrazu, którymi malarz nasycał swoje dzieła. „Kwiatkowski [bowiem] znakomicie posługiwał się techniką akwarelową. Jego niewielkie rozmiarami dzieła cechuje elegancja, malowniczość, wyrafinowana gama kolorystyczna, wirtuozeria w oddawaniu efektów światła i cienia, różnicowanie planów następuje w nich swobodnie i sprawia wrażenie osiągania celu z naturalną lekkością. W dojrzałych pracach spod akwareli zazwyczaj wyziera delikatny ślad kredki lub miękkiego ołówka, będący jedynie sugestią zaplanowanego kształtu i nienarzucającym się przewodnikiem motywu. Akwarela sprawia wrażenie jakby żyła odrębnym życiem, z uprawnioną dla wiodącej techniki przedstawienia niezależnością, luźno, umownie, z pewną dezynwolturą, dostosowując się do kanwy rysunku. Zachwyca bogactwo indywidualnie wypracowanej techniki, cała gama odcieni, gradacja stopnia nasycenia akwareli od najbardziej przejrzystej, laserunkowej, po najgłębsze tony możliwe do uzyskania w farbie wodnej, gęste, nieprześwitujące, bliskie efektowi kryjącego gwaszu. Plama kładziona jest małym, miękkim pędzlem, delikatnymi dotknięciami farby, od precyzyjnie kontrolowanego stopnia jej rozlania, po wręcz miniatorskie punktowanie widoczne dopiero pod szkłem lupy. Czasami dla uzyskania pożądanej faktury artysta osuszał mokrą farbę tamponem, zostawiając niemal ‘niematerialny' ślad koloru. Akwarelę wzbogacał w partiach światła gwaszem, ale nad gwasz przedkładał metodę drapania warstwy malarskiej, aż do ukazania barwy papierowego podłoża. Wykonywał ten zabieg pewnie, ale delikatnie, z wyczuciem, z niejednakową siłą nacisku i różną długością zadrapania, jakby z lekkim drżeniem ręki pomagającym uzyskać efekt wibrowania światła na wodzie czy tkaninie, przybliżyć mglistość i przejrzystość woalu, migotliwość klejnotów, uzyskać nadrealność anielskich skrzydeł. Efekty świetlne podbijał delikatnymi wtrąceniami smug złota malarskiego, czasem tylko kilkoma jego plamkami położonymi końcem pędzelka, rzadziej stosował pojedyncze plamki srebra” (cyt. za Anna Rudzińska „W maluchną postać bywa nieraz zaklęta dusza całej epoki”, [w:] Chopin i jego malarz: Teofil Kwiatkowski. Muzeum Narodowe w Warszawie 2010, s. 97).
Malarz i rysownik. W latach 1825-30 uczył się w Oddziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Warszawskiego u Antoniego Brodowskiego i Antoniego Blanka (1825-1830). Jako uczestnik powstania listopadowego wyemigrował do Francji jesienią 1831 roku. W Paryzu W stolicy Francji trafił do pracowni wybitnych malarzy Leona Cognieta, Armanda Toussainta, Pierre’a Santiesa i Jean-Louis Dulonga. Często odwiedzał Luwr, gdzie kopiował dzieła mistrzów.Jako członek i założyciel Towarzystwa Politechnicznego Polskiego w Paryżu poznał innego współtwórcę Towarzystwa – Fryderyka Chopina, z którym połączyła go zażyła przyjaźń. Malarz bywał częstym gościem w domu kompozytora, gdzie go portretował, a także nierzadko stawał się pierwszym słuchaczem powstających utworów. Tworzył skromne, intymne portrety, ukazujące Chopina jako geniusza muzyki romantycznej. W końcu, kilka lat później, stał się świadkiem i towarzyszem ostatnich chwil życia muzyka, uwieczniając je w obrazach, rysunkach i akwarelach z cyklu "Ostatnie chwile Chopina" czy "Chopin na łożu śmierci". W latach 40. XIX stulecia Kwiatkowski zaczął wyjeżdżać na południe Francji, gdzie tworzył kompozycje rodzajowe z małych miasteczek. Od końca lat 40. XIX tworzył malarstwo historyczne bliskie stylowi troubadour. Prowadził bogate życie towarzyskie i należał do środowiska emigracyjnego skupionego wokół Hotel Lambert księcia Adama Jerzego Czartoryskiego. W 1859 roku ożenił się z Marią Karoliną Jordan i zamieszkał w jej majątku w Avallon w Burgundii. W tamtym czasie zaczął tworzyć luministyczne pejzaże. Przez całą twórczość uprawiał malarstwo olejne, akwarelowe i rysunek, tworząc dzieła o tematyce rodzajowej, historycznej oraz pejzażowej.
Description:
Portrait of Mrs. Sauvage, 1839
watercolour, gouache/paper, 26.5 x 18.5 cm (dimensions in passe-partout window); signed and dated along the right edge: 'TKwiatkowski 1839.',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
Technika
akwarela, gwasz/papier
Sygnatura
sygnowany i datowany wzdłuż prawej krawędzi: 'TKwiatkowski 1839.'
Proweniencja
własność Musée Vivenel w Compiègne, Francja; kolekcja prywatna, Warszawa
Literatura
J. Blu, Catalogue des peintures, dessins, sculptures Musée Vivenel, Compiègne 1901, poz. kat. 252; Aleksandra Melbechowska-Luty, Teofil Kwiatkowski, 1809-1891, Wrocław 1966, poz. kat. 50, s. 141
