10
Jan Berdyszak | "Kompozycja kół X.", 1962
Estymacja:
55,000 zł - 70,000 zł
Sprzedane
60,000 zł
Aukcja na żywo
Art Outlet. Sztuka Współczesna
Artysta
Jan Berdyszak (1934 - 2014)
Wymiary
140 x 93 cm
Kategoria
Opis
olej/płótno, 140 x 93 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Kompozycja | Kół X. | JAN | BER | DYSZ | AK | 1962',
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
"Twórczość Jana Berdyszaka jest jednym z najwybitniejszych zjawisk sztuki nowoczesnej i ponowoczesnej w kraju i na świecie. Ukształtowana w wyniku dialogu między dociekaniami, intencjami a dziełami wskazuje na zdolność do wielkiej syntezy i wnikliwej analizy każdego działania artysty".
- TAMARA WOŹNIAK-KSIĄŻEK
Artysta już na początku swojej twórczości skupił się na zagadnieniach przestrzeni. Koła natomiast były formami, które nierzadko służyły mu do eksperymentów z nią związanych. Nad cyklem "Kołapodwójne" Berdyszak pracował w latach 1962-64 oraz 1967-69. W tym okresie dążył do przełamania konwencji malarskiej prostokąta. Płótna przyjmowały kształt okręgów, które twórca ustawiał jeden na drugim. Na nich natomiast malował kontrastowe formy sprawiające wrażenie przestrzennych.
Zaprezentowana "Kompozycja kół X" z 1962, czyli z początku okresu, w którym Berdyszak rozpoczął swoje eksperymenty z kształtem płócien, została skomponowana w sposób przywodzący na myśl opisany późniejszy cykl. Artysta przedstawił dwa koła, jedno pod drugim. Cała kompozycja utrzymana jest w ciemnych kolorach brązów, szarości oraz beżów. Dzięki licznym przecinającym koła liniom widz odnosi wrażenie przestrzenności tego przedstawienia.
Jak opisywał wczesną twórczość Berdyszaka Marian Grześczak: "(…) Powierzchnie malarskie Berdyszaka to kompozycje kół i półkoli, form eliptycznych i geometrycznych. Istotną funkcję pełnią również ażury. Powierzchnie malowane są w głąb lub w wypukłość, tzn. atakują płaskość. Kolorystyka pełni w nich funkcje równoprawne, a nie jedyne. Nawet formaty wykoncypowane zostały w ten sposób, aby zwielokrotnić obramowane nimi treści plastyczne, a tym samym wywierać na nie wpływ. W niektórych dziełach ta tożsamość elementów staje się wartością suwerenną" (M.G. [Marian Grześczak], Jan Berdyszak, "Poezja", Warszawa 1968, s. 107, [w:]Marta Smolińska-Byczuk, Wojciech Makowiecki, Mirosław Pawłowski [oprac.], Jan Berdyszak. Prace 1960-2006, Arsenał, Poznań 2006, s. 289).
Eksperymenty, które artysta podejmował w latach 60. oraz 70., doprowadziły ostatecznie do wprowadzenia w przestrzeni rzeczywistej obrazu otworów, wycinanych przez artystę w płótnie. Od 1967, czyli zaledwie w pięć lat po powstaniu zaprezentowanej pracy, artysta zaczął dzielić swoje płótna na oddzielne części, które następnie zestawiał w różnorodne sekwencje. W ten sposób Berdyszak zaczął tworzyć obiekty z pogranicza malarstwa oraz rzeźby. Niedługo potem w jego twórczości pojawiły się wieloczęściowe formy z barwionej blachy, które przygotowywał do dowolnego zestawiania.
Jak opowiadał sam twórca: "Pustka zawsze intryguje. Wszyscy chętnie zaglądają w różne dziury, w miejsca, o których wiedzą, że nic w nich nie ma. I tak dotknęliśmy problemu nieobecności. Może ona być określonym stanem pustki, która może być przypadkowa albo spowodowana przez nas, a także przez jakąś sytuację bądź wydarzenie. Ja posługuję się właśnie nieobecnością, jak komplementarnym negatywem" (Jan Berdyszak w rozmowie z Elżbietą Dzikowską, Artyści mówią. Wywiady z mistrzami malarstwa, Rosikon Press, dostępny na: https://www.rosikonpress.com/wywiad_382/Jan_Berdyszak.html).
Rzeźbiarz, malarz, grafik, autor instalacji. Studiował rzeźbę w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Od wczesnego okresu jego twórczość skupiała się na zagadnieniach przestrzeni (cykl KOŁA PODWÓJNE, 1962-1964 i 1967-1969). Kolejnym etapem poszukiwań było wprowadzenie do obrazu przestrzeni rzeczywistej w postaci otworu wyciętego w płótnie. Twórczość Berdyszaka obejmuje także akcje efemeryczne. Brał udział w wielu artystycznych imprezach w kraju i zagranicą. Otrzymał Nagrodę Artystyczną Klubu "Od Nowa" w Poznaniu za debiut w dziedzinie malarstwa i rysunku (1960) oraz Nagrodę Artystyczną Miasta Poznania (1994).
Description:
"Composition of circles X.", 1962
oil/canvas, 140 x 93 cm; signed, dated and described on the reverse: 'Kompozycja | Kol X. | JAN | BER | DYSZ | AK | 1962', ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
"Twórczość Jana Berdyszaka jest jednym z najwybitniejszych zjawisk sztuki nowoczesnej i ponowoczesnej w kraju i na świecie. Ukształtowana w wyniku dialogu między dociekaniami, intencjami a dziełami wskazuje na zdolność do wielkiej syntezy i wnikliwej analizy każdego działania artysty".
- TAMARA WOŹNIAK-KSIĄŻEK
Artysta już na początku swojej twórczości skupił się na zagadnieniach przestrzeni. Koła natomiast były formami, które nierzadko służyły mu do eksperymentów z nią związanych. Nad cyklem "Kołapodwójne" Berdyszak pracował w latach 1962-64 oraz 1967-69. W tym okresie dążył do przełamania konwencji malarskiej prostokąta. Płótna przyjmowały kształt okręgów, które twórca ustawiał jeden na drugim. Na nich natomiast malował kontrastowe formy sprawiające wrażenie przestrzennych.
Zaprezentowana "Kompozycja kół X" z 1962, czyli z początku okresu, w którym Berdyszak rozpoczął swoje eksperymenty z kształtem płócien, została skomponowana w sposób przywodzący na myśl opisany późniejszy cykl. Artysta przedstawił dwa koła, jedno pod drugim. Cała kompozycja utrzymana jest w ciemnych kolorach brązów, szarości oraz beżów. Dzięki licznym przecinającym koła liniom widz odnosi wrażenie przestrzenności tego przedstawienia.
Jak opisywał wczesną twórczość Berdyszaka Marian Grześczak: "(…) Powierzchnie malarskie Berdyszaka to kompozycje kół i półkoli, form eliptycznych i geometrycznych. Istotną funkcję pełnią również ażury. Powierzchnie malowane są w głąb lub w wypukłość, tzn. atakują płaskość. Kolorystyka pełni w nich funkcje równoprawne, a nie jedyne. Nawet formaty wykoncypowane zostały w ten sposób, aby zwielokrotnić obramowane nimi treści plastyczne, a tym samym wywierać na nie wpływ. W niektórych dziełach ta tożsamość elementów staje się wartością suwerenną" (M.G. [Marian Grześczak], Jan Berdyszak, "Poezja", Warszawa 1968, s. 107, [w:]Marta Smolińska-Byczuk, Wojciech Makowiecki, Mirosław Pawłowski [oprac.], Jan Berdyszak. Prace 1960-2006, Arsenał, Poznań 2006, s. 289).
Eksperymenty, które artysta podejmował w latach 60. oraz 70., doprowadziły ostatecznie do wprowadzenia w przestrzeni rzeczywistej obrazu otworów, wycinanych przez artystę w płótnie. Od 1967, czyli zaledwie w pięć lat po powstaniu zaprezentowanej pracy, artysta zaczął dzielić swoje płótna na oddzielne części, które następnie zestawiał w różnorodne sekwencje. W ten sposób Berdyszak zaczął tworzyć obiekty z pogranicza malarstwa oraz rzeźby. Niedługo potem w jego twórczości pojawiły się wieloczęściowe formy z barwionej blachy, które przygotowywał do dowolnego zestawiania.
Jak opowiadał sam twórca: "Pustka zawsze intryguje. Wszyscy chętnie zaglądają w różne dziury, w miejsca, o których wiedzą, że nic w nich nie ma. I tak dotknęliśmy problemu nieobecności. Może ona być określonym stanem pustki, która może być przypadkowa albo spowodowana przez nas, a także przez jakąś sytuację bądź wydarzenie. Ja posługuję się właśnie nieobecnością, jak komplementarnym negatywem" (Jan Berdyszak w rozmowie z Elżbietą Dzikowską, Artyści mówią. Wywiady z mistrzami malarstwa, Rosikon Press, dostępny na: https://www.rosikonpress.com/wywiad_382/Jan_Berdyszak.html).
Rzeźbiarz, malarz, grafik, autor instalacji. Studiował rzeźbę w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Od wczesnego okresu jego twórczość skupiała się na zagadnieniach przestrzeni (cykl KOŁA PODWÓJNE, 1962-1964 i 1967-1969). Kolejnym etapem poszukiwań było wprowadzenie do obrazu przestrzeni rzeczywistej w postaci otworu wyciętego w płótnie. Twórczość Berdyszaka obejmuje także akcje efemeryczne. Brał udział w wielu artystycznych imprezach w kraju i zagranicą. Otrzymał Nagrodę Artystyczną Klubu "Od Nowa" w Poznaniu za debiut w dziedzinie malarstwa i rysunku (1960) oraz Nagrodę Artystyczną Miasta Poznania (1994).
Description:
"Composition of circles X.", 1962
oil/canvas, 140 x 93 cm; signed, dated and described on the reverse: 'Kompozycja | Kol X. | JAN | BER | DYSZ | AK | 1962', ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Kompozycja | Kół X. | JAN | BER | DYSZ | AK | 1962'
