22 x 28 cm (w świetle passe-partout)

gwasz/papier, 22 x 28 cm (w świetle passe-partout), sygnowany i datowany p.d.: 'Maria Jarema 42',

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.

"Podstawowym odkryciem malarstwa współczesnego jest wolność. Nie bezinteresowność, ani fantazja, ani oryginalność jak to się mówi ‘za wszelką cenę’ - ale prawo dochodzenia malarza bez zastrzeżeń, do ostatnich granic samego siebie. Swoje własne ‘ja’ - to dla każdego zagadnienie najbardziej pełne wątpliwości i najmniej dostępne".

- MARIA JAREMA

Prezentowany gwasz stanowi rzadko spotykany na rynku przykład pracy Marii Jaremy z czasów wojennych. Lata okupacji artystka spędziła w Krakowie, gdzie do 1937 była aktywnym członkiem Grupy Krakowskiej. Równolegle współpracowała jako scenograf, projektantka kostiumów i aktorka w eksperymentalnym teatrze Cricot. Wśród osób zaangażowanych w działalność instytucji warto wymienić m.in. Zbigniewa Pronaszko oraz Henryka Gotlieba. Od początku działalność teatru charakterystyczne dla jego scenografii, a także charakteru, było odejście do klasycznej sceny pudełkowej. Twórcom zależało na zniesieniu bariery pomiędzy aktorami a widownią. Dodatkowym ważnym elementem była improwizacja. O jednym z ważniejszych projektów Marii Jaremy pisała Anna Batko na łamach magazynu "Szum": "Współpracę z teatrem Cricot wieńczą zaprojektowane we współpracy z Jonaszem Sternem kukiełki do ‘Szopki politycznej’ Adama Polewki. Całą scenografię szopki artyści noszą przez dobre parę miesięcy na własnych plecach: wystawiają spektakle w związkach zawodowych dla blisko dwudziestu tysięcy robotników, nierzadko samodzielnie wprawiając w ruch lalki, konstruowane z drutów, szmat i sprężyn i zwracające uwagę mimiką nieomal gombrowiczowskich gęb". (Anna Batko, "Nie całujcie mnie w piersi, pocałujcie mnie w mój nos", [w:] magazyn "Szum", 07.12.2018, dostępny na: https://magazynszum.pl/nie-calujciemnie-w-piersi-pocalujcie-mnie-w-moj-nos-jaremianka/).

Przedstawiony na gwaszu motyw maskarady wskazuje, iż jest to praca powiązana tematyką ze spektaklami teatru Cricot, którego jednym z najważniejszych założeń było potraktowanie warstwy wizualnej spektakli za równie istotny środek przekazu jak słowo. Lata okupacji stanowiły dla artystki trudny czas. Sytuacja finansowa zmusiła ją do podejmowania pracy zarobkowej m.in. jako szatniarki czy szwaczki w warsztatach Rady Głównej Opiekuńczej w Krakowie. Z tego powodu dorobek twórczy z okresu wojennego stanowi tak niewielką część wśród zachowanych prac Marii Jaremy.

Gwasz wskazuje na zainteresowanie artystki kolorem i stanowi przykład pierwszych prób odnalezienia własnych środków ekspresji w malarstwie, w którym Jarema zaczęła realizować się w końcu lat 30. Początkowo studiowała rzeźbę pod kierunkiem Xawerego Dunikowskiego, stopniowo zaczęła jednak tworzyć kompozycje rysunkowe, tempery, gwasze i akwarele. Zwrot w jej twórczości został spowodowany niewątpliwie kilkumiesięcznym pobytem w Paryżu. Początkowo prace rysunkowe Jaremy pozostawały w orbicie wpływów kubizmu, potem artystka zaczęła klarować własny język wyrazu artystycznego, dochodząc w końcu do najbardziej charakterystycznych, balansujących na granicy sztuki abstrakcyjnej i figuratywnej, kompozycji złożonych z przenikających się, dynamicznie zestawionych na płaszczyźnie organicznych figur.

Studiowała w latach 1929-35 w krakowskiej ASP w pracowni X. Dunikowskiego. Jeszcze w okresie studiów związała się z Grupą Krakowską, skupiającą awangardowych plastyków o radykalnych poglądach artystycznych i społecznych. Uczestniczyła w wystawach Grupy oraz ZZPAP prezentując początkowo rzeźby, a dopiero od 1938 obrazy. Równocześnie współpracowała jako scenografka i aktorka z teatrem "Crico", założonym przez jej brata, Józefa Jaremę oraz z teatrzykiem kukiełkowym Adama Polewki. W 1937 wyjechała na kilkumiesięczne studia do Paryża. W okresie powojennym brała czynny udział w życiu politycznym i artystycznym krakowskiego środowiska plastycznego. Wiele wystawiała w kraju i za granicą (m.i. na XXIX Biennale w Wenecji), uczestniczyła w konkursach scenograficznych i rzeźbiarskich, współpracowała podobnie jak poprzednio z teatrem, tym razem "Cricot 2" Tadeusza Kantora. Lata pięćdziesiąte stanowiły również apogeum rozwoju jej twórczości malarskiej. Powstały wówczas cykle monotypii Głowy, Wyrazy, Rytmy, Filtry i Penetracje. Artystka stworzyła własny, oryginalny świat form obdarzonych wielką siłą wyrazu potęgowaną przez kompozycję karzącą im przenikać się w ruchliwych, zmiennych układach.

Description:
"Masquerade", 1942
gouache/paper, 22 x 28 cm (dimensions in passe-partout window); signed and dated lower right: 'Maria Jarema 42', ,

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.

gwasz/papier

sygnowany i datowany p.d.: 'Maria Jarema 42'