19
Henryk Hayden | Rybak w niebieskim swetrze (recto) / Pejzaż z Le Pouldu (verso), 1911
Estymacja:
320,000 zł - 450,000 zł
Sprzedane
360,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Dawna. XIX wiek, Modernizm, Międzywojnie
Artysta
Henryk Hayden (1883 - 1970)
Wymiary
90 x 65 cm
Opis
olej/płótno, 90 x 65 cm; sygnowany i datowany l.d.: 'H. HAYDEN | 1911'
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
Pierwsze wakacje spędzone przez wówczas 25-letniego Haydena w Bretanii miały miejsce latem 1908. Ledwie rok wcześniej adept warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych przybył nad Sekwanę, wkraczając w orbitę przemian sztuki modernizmu. Istotnym katalizatorem owych przeformułowań było już wcześniej, bo w Warszawie, spotkanie z Władysławem Ślewińskim. Malarz od 1905 przebywał w Polsce. Wtedy miała miejsce duża prezentacja jego dzieł w Salonie Krywulta. Ponadto Ślewiński odwiedzał warszawską szkołę, a jego twórczość i legenda przyjaciela Paula Gauguina niosły dobrą nowinę nowoczesności w sztuce.
Odwiedzając Bretanię po raz pierwszy, Hayden nie zastał tam Ślewińskiego. Znalazł za to artystyczne schronienie wśród kolonii malarzy dowodzonej przez Maurice’a Asselina w Kergroës w delcie rzeki Bélon. Wczesne prace Haydena noszą oczywisty ślad syntetyzmu szkoły Pont- Aven: decyduje o tym dobór sugestywnej, antynaturalistycznej palety barwnej, silne uproszczenie widzianych przedmiotów, użycie mocnego konturu i rezygnacja z iluzji trójwymiarowości powierzchni płótna. W kolejnych latach w jego bretońskich pracach z całą mocą da o sobie znać podziw dla dzieła Paul Cézanne: Hayden będzie geometryzować surowy, nadatlantycki pejzaż, precyzyjniej badając tym samym stosunki kolorystyczno-przestrzenne. Jego malarstwo będzie samowolnie dążyć ku epizodowi kubistycznemu, który z impetem wybuchnie bliżej I wojny światowej.
W 1910 Ślewiński wraca do Francji i w Doëlan kupuje "Zameczek". Do śmierci w 1916 stanie się kuźnią talentu Haydena, ale też Stanisława Ignacego Witkiewicza czy Tadeusza Makowskiego. Lato 1911 Hayden spędzi w Le Pouldu, niewielkiej wiosce rybackiej oddalonej o parę kilometrów. Wtedy powstaje "Rybak w niebieskim swetrze", całopostaciowy portret bretońskiego chłopaka na tle rybackiego nabrzeża. Hayden odarł postać z detali: silnie uprościł tradycyjne drewniane saboty, szerokie spodnie, niebieski sweter i szerokie nakrycie głowy, dając tylko sumaryczną wizję twarzy portretowanego. Przestrzeń tła składa się z połaci nabrzeża zdjętej do połowy wysokości płótna, a powyżej harmonijnie współgrają ze sobą pasy błękitu zatoki, różu plaży, zieleni wzgórz i szarości nieba akcentowane żaglami i kadłubami łodzi. Stricte formalna warstwa dzieła jest dopełniana przez anegdotyczną historię. Rybak trzymający za sobą laskę miałby tutaj wykonywać bretoński taniec marynarzy, Le Matelot (historia znana z relacji marszanda Theo Waddingtona).
W kompozycjach Haydena z tego czasu rezonują słowa Tadeusza Makowskiego o Bretanii: "Kraj bardzo podatny do studiowania konstrukcji. Nie ma chwiejnych linii i kształtów. Jest jakaś surowość formy i zdecydowany architektoniczny charakter (…)" (Tadeusz Makowski, Pamiętnik, oprac. Władysława Jaworska, Kraków 2003, s. 87). Owe klarowne, konstrukcyjne podejście do obrazu jest jasno widoczne i "Rybaku w niebieskie swetrze" i w innych dziełach tego okresu. Hayden posługując się poetyką i warsztatem malarstwa syntetycznego, a więc i symbolistycznego, zmierza ku wynalezieniu nowej harmonii obrazu. "Rybak w niebieskie swetrze" to wybitne dzieło sztuki, ale i znakomity dokument artystycznych przemian zmierzających do awangardowych, wyrastających z kubizmu formuł reprezentacji natury.
Studiował w Warszawie w SSP i na Politechnice oraz w paryskiej Academie "La Palette". Wystawiał w Paryżu na Salonach: Niezależnych, Tuileries i Majowym. Dużo czasu spędzał na południu Francji. Miał indywidualne wystawy w renomowanych galeriach Paryża i Londynu. W latach 1922-53 malował realistyczne pejzaże i portrety. Pod koniec życia nawiązał do swych kubistycznych doświadczeń z młodości, tworząc obrazy z pogranicza sztuki figuralnej i abstrakcyjnej.
Description:
oil on canvas, 90 x 65 cm
Additional Charge Details:
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
Pierwsze wakacje spędzone przez wówczas 25-letniego Haydena w Bretanii miały miejsce latem 1908. Ledwie rok wcześniej adept warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych przybył nad Sekwanę, wkraczając w orbitę przemian sztuki modernizmu. Istotnym katalizatorem owych przeformułowań było już wcześniej, bo w Warszawie, spotkanie z Władysławem Ślewińskim. Malarz od 1905 przebywał w Polsce. Wtedy miała miejsce duża prezentacja jego dzieł w Salonie Krywulta. Ponadto Ślewiński odwiedzał warszawską szkołę, a jego twórczość i legenda przyjaciela Paula Gauguina niosły dobrą nowinę nowoczesności w sztuce.
Odwiedzając Bretanię po raz pierwszy, Hayden nie zastał tam Ślewińskiego. Znalazł za to artystyczne schronienie wśród kolonii malarzy dowodzonej przez Maurice’a Asselina w Kergroës w delcie rzeki Bélon. Wczesne prace Haydena noszą oczywisty ślad syntetyzmu szkoły Pont- Aven: decyduje o tym dobór sugestywnej, antynaturalistycznej palety barwnej, silne uproszczenie widzianych przedmiotów, użycie mocnego konturu i rezygnacja z iluzji trójwymiarowości powierzchni płótna. W kolejnych latach w jego bretońskich pracach z całą mocą da o sobie znać podziw dla dzieła Paul Cézanne: Hayden będzie geometryzować surowy, nadatlantycki pejzaż, precyzyjniej badając tym samym stosunki kolorystyczno-przestrzenne. Jego malarstwo będzie samowolnie dążyć ku epizodowi kubistycznemu, który z impetem wybuchnie bliżej I wojny światowej.
W 1910 Ślewiński wraca do Francji i w Doëlan kupuje "Zameczek". Do śmierci w 1916 stanie się kuźnią talentu Haydena, ale też Stanisława Ignacego Witkiewicza czy Tadeusza Makowskiego. Lato 1911 Hayden spędzi w Le Pouldu, niewielkiej wiosce rybackiej oddalonej o parę kilometrów. Wtedy powstaje "Rybak w niebieskim swetrze", całopostaciowy portret bretońskiego chłopaka na tle rybackiego nabrzeża. Hayden odarł postać z detali: silnie uprościł tradycyjne drewniane saboty, szerokie spodnie, niebieski sweter i szerokie nakrycie głowy, dając tylko sumaryczną wizję twarzy portretowanego. Przestrzeń tła składa się z połaci nabrzeża zdjętej do połowy wysokości płótna, a powyżej harmonijnie współgrają ze sobą pasy błękitu zatoki, różu plaży, zieleni wzgórz i szarości nieba akcentowane żaglami i kadłubami łodzi. Stricte formalna warstwa dzieła jest dopełniana przez anegdotyczną historię. Rybak trzymający za sobą laskę miałby tutaj wykonywać bretoński taniec marynarzy, Le Matelot (historia znana z relacji marszanda Theo Waddingtona).
W kompozycjach Haydena z tego czasu rezonują słowa Tadeusza Makowskiego o Bretanii: "Kraj bardzo podatny do studiowania konstrukcji. Nie ma chwiejnych linii i kształtów. Jest jakaś surowość formy i zdecydowany architektoniczny charakter (…)" (Tadeusz Makowski, Pamiętnik, oprac. Władysława Jaworska, Kraków 2003, s. 87). Owe klarowne, konstrukcyjne podejście do obrazu jest jasno widoczne i "Rybaku w niebieskie swetrze" i w innych dziełach tego okresu. Hayden posługując się poetyką i warsztatem malarstwa syntetycznego, a więc i symbolistycznego, zmierza ku wynalezieniu nowej harmonii obrazu. "Rybak w niebieskie swetrze" to wybitne dzieło sztuki, ale i znakomity dokument artystycznych przemian zmierzających do awangardowych, wyrastających z kubizmu formuł reprezentacji natury.
Studiował w Warszawie w SSP i na Politechnice oraz w paryskiej Academie "La Palette". Wystawiał w Paryżu na Salonach: Niezależnych, Tuileries i Majowym. Dużo czasu spędzał na południu Francji. Miał indywidualne wystawy w renomowanych galeriach Paryża i Londynu. W latach 1922-53 malował realistyczne pejzaże i portrety. Pod koniec życia nawiązał do swych kubistycznych doświadczeń z młodości, tworząc obrazy z pogranicza sztuki figuralnej i abstrakcyjnej.
Description:
oil on canvas, 90 x 65 cm
Additional Charge Details:
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
olej/płótno
Proweniencja
- kolekcja Leopolda Zborowskiego; - kolekcja prywatna, Francja; - dom aukcyjny Loudmer, październik1995; - kolekcja Waddington Gallery, Londyn; - zakup od Theo Waddingtona, Londyn, listopad 2009; - kolekcja prywatna, Polska
Literatura
- Henri Hayden. Mistrzowie École de Paris, katalog wystawy, tekst Artur Winiarski, Villa la Fleur, Konstancin-Jeziorna, Warszawa 2013, nr kat. 8, s. 12, 99 (il.); - Christophe Zagrodzki, Henri Hayden 1883-1970, katalog wystawy, Bibliotheque Polonais de Paris, Paris 2013, poz. 5, s. 64 (il.); - Henri Hayden 1883-1970, katalog wystawy, Musée Thomas-Henry, Cherbourg 1997, poz. 6; - Leopold Zborowski, Wystawa w Galerii Modern (Galerie; des Artistes Modernes), "Polonia" 1915, nr 12, s. 6; - Exposition de peintures de Henry Hayden, katalog wystawy, Galerie E.Druet, Paris 1912, poz. 9
Wystawiany
- Henri Hayden. Mistrzowie École de Paris, Villa la Fleur, Konstancin-Jeziorna, 20 września - 31 grudnia 2013; - Henri Hayden 1883-1970, Musée Thomas-Henry, Cherbourg, 6 czerwca - 12 października 1997; - Galerie des Artistes Modernes (Chaîne et Simonson),; Paryż, 1915; - Exposition de peintures de Henry Hayden, Galerie E.Druet, Paryż, 8 - 20 stycznia 1912
