10
Jarosław Modzelewski | "Uciekaj! Wisła", 2004
Estymacja:
80,000 zł - 110,000 zł
Sprzedane
70,000 zł
Aukcja na żywo
Nowa Figuracja - Nowa Ekspresja
Artysta
Jarosław Modzelewski (1955)
Wymiary
120 x 160 cm
Kategoria
Opis
tempera żółtkowa/płótno, 120 x 160 cm; sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Jarosław | Modzelewski 2004 | "Uciekaj! Wisła" | 120 x 160 | temp. ż.'
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
"W roku 2001 Modzelewski kupił posiadłość pod Czerwińskiem, nad Wisłą - i stanął wobec ‘prawdziwego’ pejzażu. Pejzażu o wyraźnej tradycji, krajobrazu par excellence polskiego, domeny malarzy i poetów. Melancholijne równiny Mazowsza, rzeka-matka, wierzby płaczące, pracowici rybacy, wschody i zachody… duchy Chopina, Iwaszkiewicza, Broniewskiego…" - MARTA TARABUŁA
Spośród artystów zrzeszonych w Gruppie, Jarosław Modzelewski od samego początku aktywności tej formacji wyróżniał się osobnym językiem malarskim. Cechowała go klarowność kompozycji i pewnego rodzaju niedopowiedzenie na poziomie treści zachęcające do symbolicznych interpretacji.
Modzelewski studiował malarstwo na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych u Stefana Gierowskiego. W 1983 powstała Gruppa, do której należał z kolegami poznanymi na uczelni. Stała się ona jedną z bardziej rozpoznawalnych formacji artystycznych lat 80. Odważne i często kontrowersyjne malarstwo artystów z Gruppy uważa się za analogiczne do zagadnień i środków artystycznych podejmowanych przez twórców z kręgu niemieckiego neoekspresjonizmu. W kontekście takich porównań sztuka Modzelewskiego wydaje się znacznie "cichsza". Posługiwał się on bardziej stonowanymi środkami wyrazu. Początki jego aktywności w Gruppie to między innymi szczególna seria obrazów malowanych wspólnie z Markiem Sobczykiem, tworzonych podczas stypendium w Düsseldorfie. Podwójne autorstwo niektórych obrazów czy wspólna praca podczas zbiorowych "sesji" malarskich to jedna z charakterystycznych cech Gruppy wskazująca na jej specyfikę. Niemniej jednak nie była to formacja o określonym programie. Opierała się przede wszystkim na więziach koleżeńskich.
Już wówczas, w latach 80., Modzelewski przejawiał zainteresowanie tradycją malarską. Inspirował się w owym czasie sztuką Kazimierza Malewicza, jednak nie pracami z okresu suprematystycznego w twórczości rosyjskiego artysty, ale jego figuratywnymi przedstawieniami, na przykład tymi ukazującymi chłopstwo. W podobnym typie Modzelewski stworzył obraz "Kazimierz Malewicz papieżem malarstwa". Do tradycji sztuki nowoczesnej i awangardowej odniósł się również, tworząc swoją pracę pod tytułem "Strzemiński opłakujący Malewicza", gdzie przedstawił największego polskiego konstruktywistę opłakującego śmierć swojego artystycznego, rosyjskiego mentora. Prezentowany tutaj obraz Modzelewskiego z 1999 pod tytułem "Pilnowanie wystawy Nachta w Poznaniu" to również nawiązanie do tradycji sztuki nowoczesnej, tym razem upamiętniający ważną postać polskiego koloryzmu: Artura Nachta-Samborskiego. Jest to obraz o tyle specyficzny, że zwracający uwagę na wybitnego kolorystę w konwencji sceny rodzajowej. Pozwoliło to Modzelewskiemu na namalowanie figury ludzkiej, tak ważnej dla jego malarstwa, niebędącej jednak postacią, na którą ten obraz - za sprawą tytułu - zwraca uwagę przede wszystkim. Wyobrażony został nie sam Nacht, jego reprezentuje tutaj samo malarstwo (motyw obrazu w obrazie), ale przestawiona została kobieta pilnująca wystawy. Tym samym Modzelewski zwraca uwagę na prozaiczną stronę świata sztuki i muzeów. Na pierwszy plan wyeksponowano tutaj nie zalety sztuki wspomnianego malarza, ale raczej banalne, niezauważane aspekty trwania i celebrowania pamięci po znanym artyście.
Istotną częścią twórczości Modzelewskiego są pejzaże. Twórca powraca w nich do pewnych, dość oryginalnych motywów, jak na przykład widoki nieukończonego domu (w trakcie budowy czy też "porzuconego"). Po 2000, gdy artysta kupił posiadłość nad Wisłą, motywem jego prac niejednokrotnie stała się wskazana rzeka. Na płótnach zaczęły wówczas pojawiać się widoki ludzi nad wodą, rybaków czy powracające raz za razem łodzie - często puste i zdające się czekać na pasażerów. Prezentowany w niniejszym katalogu obraz Modzelewskiego "Uciekaj! Wisła" z 2004 jest jedną z tych kompozycji pejzażowych, która nie tylko ukazuje fragment krajobrazu, ale również pozostaje przedstawieniem narracyjnym o tajemniczej treści. Nokturn, którym jest ten obraz, zdaje się wskazywać na jakieś zagrożenie, wywołuje niepokój poprzez wyobrażenie biegnącej, najprawdopodobniej uciekającej postaci. Tym razem łódź na Wiśle nie pozostaje pusta, ale płynie nią tajemnicza postać. Modzelewski prezentuje się tutaj jak twórca zagadkowej atmosfery i niedopowiedzenia.
Malarz jest również autorem prostych, zdawałoby się "codziennych" scen rodzajowych, jak reprodukowany tu i prezentowany obraz "Już nie mam siły chodzić". Płótno przedstawia pojawiające się czasami w jego twórczości wizerunki zwierząt, a także ich właścicieli - wzajemne relacje ludzi i ich podopiecznych.
Malarstwo Modzelewskiego to również martwe natury: widoki niby banalnych przedmiotów, które artysta podnosił do rangi sztuki. Nie są one nawet eksperymentem formalnym - ponieważ trudno stwierdzić, by artysta stosował jakieś niestandardowe zabiegi w ich przedstawieniach - ale raczej zbiorem obiektów, które z jakiejś przyczyny twórca wyselekcjonował i uczynił z nich głównych bohaterów przedstawień na płótnach. Tym samym zyskały one status niejasnych w znaczeniu symboli. Przykładami takich prac są prezentowane w niniejszym katalogu płótna "13 zł" oraz "Martwa natura z kolankiem". Modzelewski wypracował własny styl, dzięki któremu stał się jednym z czołowych i najbardziej rozpoznawalnych twórców malarstwa figuratywnego w Polsce ostatnich dekad. Styl ten sięga swoimi korzeniami "nowej ekspresji" lat 70. i 80. Rozwijany następnie przez lata stał się emblematem tego twórcy, razem ze swoimi cechami takimi jak intensywna kolorystyka i jasna, czytelna, ale też symboliczna kompozycja.
Studiował na warszawskiej ASP - w 1980 roku obronił dyplom z malarstwa w pracowni prof. Stefana Gierowskiego. Był współzałożycielem Gruppy, z którą wystawiał w latach 1983-92. W tym też okresie w obrazach artysty znajdują odbicie wydarzenia, którymi żyła Polska. Jest uważany za jedną z głównych postaci "Ekspresji lat 80.". W latach 1986-89 tworzył obrazy figuralne, których forma (kolor, modelunek, perspektywa) odpowiadała zasadom realizmu, jednak charakterystyka postaci, a zwłaszcza sytuacji, w jakich były one przedstawiane, odznaczała się drażniącą niezwykłością. Artysta uzyskiwał ten efekt np. przez dublowanie figur (Fotograf. Fotograf, 1986), ujmowanie postaci w sytuacji niepewności, niewygody czy zagrożenia upadkiem (Trudności w poruszaniu się, 1987), zabiegi z przestrzenią (Romanica Toscana, 1987). Niekiedy surrealna atmosfera wynikała wprost z tematu czy przedstawionej sytuacji egzystencjalnej. We własnym odczuciu artysta uważa lata 90., za okres twórczości o wiele ważniejszy niż wcześniejsze dokonania. W latach 90. prowadził, wspólnie z Markiem Sobczykiem prywatną Szkołę Sztuki w Warszawie. W 1997 roku nastąpiła zmiana używanej przez Jarosława Modzelewskiego techniki malarskiej z olejnej na temperową. Zamiarem artysty było ożywienie płócien przez technikę tempery, która pozwala na swobodniejsze kształtowanie faktury płótna. W twórczości artysty pojawiły wkrótce nowe wątki. Na przełomie 2001 i 2002 roku w Galerii Kordegarda w Warszawie odbyła się wystawa pt. "Obraz jako wyraz obserwacji wnętrza kościelnego". Obrazy prezentowane na tej wystawie to efekt odkrycia przez Modzelewskiego nowego obszaru zainteresowań - wnętrz kościołów. Szczególne znaczenie ma zaobserwowana przez artystę prozaiczność tych wnętrz, która kontrastuje z ich duchowym i sakralnym przeznaczeniem. Specyficzna atmosfera obrazów Modzelewskiego i filmowy sposób kadrowania tematu sprawia, że krytycy chętnie porównują go do Edwarda Hoppera.
Description:
"Run away! Vistula", 2004
egg tempera on canvas, 120 x 160 cm; signed, dated and described on the reverse: 'Jaroslaw | Modzelewski 2004 | "Uciekaj! wisla" | 120 x 160 | temp. z.'
Additional Charge Details:
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
"W roku 2001 Modzelewski kupił posiadłość pod Czerwińskiem, nad Wisłą - i stanął wobec ‘prawdziwego’ pejzażu. Pejzażu o wyraźnej tradycji, krajobrazu par excellence polskiego, domeny malarzy i poetów. Melancholijne równiny Mazowsza, rzeka-matka, wierzby płaczące, pracowici rybacy, wschody i zachody… duchy Chopina, Iwaszkiewicza, Broniewskiego…" - MARTA TARABUŁA
Spośród artystów zrzeszonych w Gruppie, Jarosław Modzelewski od samego początku aktywności tej formacji wyróżniał się osobnym językiem malarskim. Cechowała go klarowność kompozycji i pewnego rodzaju niedopowiedzenie na poziomie treści zachęcające do symbolicznych interpretacji.
Modzelewski studiował malarstwo na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych u Stefana Gierowskiego. W 1983 powstała Gruppa, do której należał z kolegami poznanymi na uczelni. Stała się ona jedną z bardziej rozpoznawalnych formacji artystycznych lat 80. Odważne i często kontrowersyjne malarstwo artystów z Gruppy uważa się za analogiczne do zagadnień i środków artystycznych podejmowanych przez twórców z kręgu niemieckiego neoekspresjonizmu. W kontekście takich porównań sztuka Modzelewskiego wydaje się znacznie "cichsza". Posługiwał się on bardziej stonowanymi środkami wyrazu. Początki jego aktywności w Gruppie to między innymi szczególna seria obrazów malowanych wspólnie z Markiem Sobczykiem, tworzonych podczas stypendium w Düsseldorfie. Podwójne autorstwo niektórych obrazów czy wspólna praca podczas zbiorowych "sesji" malarskich to jedna z charakterystycznych cech Gruppy wskazująca na jej specyfikę. Niemniej jednak nie była to formacja o określonym programie. Opierała się przede wszystkim na więziach koleżeńskich.
Już wówczas, w latach 80., Modzelewski przejawiał zainteresowanie tradycją malarską. Inspirował się w owym czasie sztuką Kazimierza Malewicza, jednak nie pracami z okresu suprematystycznego w twórczości rosyjskiego artysty, ale jego figuratywnymi przedstawieniami, na przykład tymi ukazującymi chłopstwo. W podobnym typie Modzelewski stworzył obraz "Kazimierz Malewicz papieżem malarstwa". Do tradycji sztuki nowoczesnej i awangardowej odniósł się również, tworząc swoją pracę pod tytułem "Strzemiński opłakujący Malewicza", gdzie przedstawił największego polskiego konstruktywistę opłakującego śmierć swojego artystycznego, rosyjskiego mentora. Prezentowany tutaj obraz Modzelewskiego z 1999 pod tytułem "Pilnowanie wystawy Nachta w Poznaniu" to również nawiązanie do tradycji sztuki nowoczesnej, tym razem upamiętniający ważną postać polskiego koloryzmu: Artura Nachta-Samborskiego. Jest to obraz o tyle specyficzny, że zwracający uwagę na wybitnego kolorystę w konwencji sceny rodzajowej. Pozwoliło to Modzelewskiemu na namalowanie figury ludzkiej, tak ważnej dla jego malarstwa, niebędącej jednak postacią, na którą ten obraz - za sprawą tytułu - zwraca uwagę przede wszystkim. Wyobrażony został nie sam Nacht, jego reprezentuje tutaj samo malarstwo (motyw obrazu w obrazie), ale przestawiona została kobieta pilnująca wystawy. Tym samym Modzelewski zwraca uwagę na prozaiczną stronę świata sztuki i muzeów. Na pierwszy plan wyeksponowano tutaj nie zalety sztuki wspomnianego malarza, ale raczej banalne, niezauważane aspekty trwania i celebrowania pamięci po znanym artyście.
Istotną częścią twórczości Modzelewskiego są pejzaże. Twórca powraca w nich do pewnych, dość oryginalnych motywów, jak na przykład widoki nieukończonego domu (w trakcie budowy czy też "porzuconego"). Po 2000, gdy artysta kupił posiadłość nad Wisłą, motywem jego prac niejednokrotnie stała się wskazana rzeka. Na płótnach zaczęły wówczas pojawiać się widoki ludzi nad wodą, rybaków czy powracające raz za razem łodzie - często puste i zdające się czekać na pasażerów. Prezentowany w niniejszym katalogu obraz Modzelewskiego "Uciekaj! Wisła" z 2004 jest jedną z tych kompozycji pejzażowych, która nie tylko ukazuje fragment krajobrazu, ale również pozostaje przedstawieniem narracyjnym o tajemniczej treści. Nokturn, którym jest ten obraz, zdaje się wskazywać na jakieś zagrożenie, wywołuje niepokój poprzez wyobrażenie biegnącej, najprawdopodobniej uciekającej postaci. Tym razem łódź na Wiśle nie pozostaje pusta, ale płynie nią tajemnicza postać. Modzelewski prezentuje się tutaj jak twórca zagadkowej atmosfery i niedopowiedzenia.
Malarz jest również autorem prostych, zdawałoby się "codziennych" scen rodzajowych, jak reprodukowany tu i prezentowany obraz "Już nie mam siły chodzić". Płótno przedstawia pojawiające się czasami w jego twórczości wizerunki zwierząt, a także ich właścicieli - wzajemne relacje ludzi i ich podopiecznych.
Malarstwo Modzelewskiego to również martwe natury: widoki niby banalnych przedmiotów, które artysta podnosił do rangi sztuki. Nie są one nawet eksperymentem formalnym - ponieważ trudno stwierdzić, by artysta stosował jakieś niestandardowe zabiegi w ich przedstawieniach - ale raczej zbiorem obiektów, które z jakiejś przyczyny twórca wyselekcjonował i uczynił z nich głównych bohaterów przedstawień na płótnach. Tym samym zyskały one status niejasnych w znaczeniu symboli. Przykładami takich prac są prezentowane w niniejszym katalogu płótna "13 zł" oraz "Martwa natura z kolankiem". Modzelewski wypracował własny styl, dzięki któremu stał się jednym z czołowych i najbardziej rozpoznawalnych twórców malarstwa figuratywnego w Polsce ostatnich dekad. Styl ten sięga swoimi korzeniami "nowej ekspresji" lat 70. i 80. Rozwijany następnie przez lata stał się emblematem tego twórcy, razem ze swoimi cechami takimi jak intensywna kolorystyka i jasna, czytelna, ale też symboliczna kompozycja.
Studiował na warszawskiej ASP - w 1980 roku obronił dyplom z malarstwa w pracowni prof. Stefana Gierowskiego. Był współzałożycielem Gruppy, z którą wystawiał w latach 1983-92. W tym też okresie w obrazach artysty znajdują odbicie wydarzenia, którymi żyła Polska. Jest uważany za jedną z głównych postaci "Ekspresji lat 80.". W latach 1986-89 tworzył obrazy figuralne, których forma (kolor, modelunek, perspektywa) odpowiadała zasadom realizmu, jednak charakterystyka postaci, a zwłaszcza sytuacji, w jakich były one przedstawiane, odznaczała się drażniącą niezwykłością. Artysta uzyskiwał ten efekt np. przez dublowanie figur (Fotograf. Fotograf, 1986), ujmowanie postaci w sytuacji niepewności, niewygody czy zagrożenia upadkiem (Trudności w poruszaniu się, 1987), zabiegi z przestrzenią (Romanica Toscana, 1987). Niekiedy surrealna atmosfera wynikała wprost z tematu czy przedstawionej sytuacji egzystencjalnej. We własnym odczuciu artysta uważa lata 90., za okres twórczości o wiele ważniejszy niż wcześniejsze dokonania. W latach 90. prowadził, wspólnie z Markiem Sobczykiem prywatną Szkołę Sztuki w Warszawie. W 1997 roku nastąpiła zmiana używanej przez Jarosława Modzelewskiego techniki malarskiej z olejnej na temperową. Zamiarem artysty było ożywienie płócien przez technikę tempery, która pozwala na swobodniejsze kształtowanie faktury płótna. W twórczości artysty pojawiły wkrótce nowe wątki. Na przełomie 2001 i 2002 roku w Galerii Kordegarda w Warszawie odbyła się wystawa pt. "Obraz jako wyraz obserwacji wnętrza kościelnego". Obrazy prezentowane na tej wystawie to efekt odkrycia przez Modzelewskiego nowego obszaru zainteresowań - wnętrz kościołów. Szczególne znaczenie ma zaobserwowana przez artystę prozaiczność tych wnętrz, która kontrastuje z ich duchowym i sakralnym przeznaczeniem. Specyficzna atmosfera obrazów Modzelewskiego i filmowy sposób kadrowania tematu sprawia, że krytycy chętnie porównują go do Edwarda Hoppera.
Description:
"Run away! Vistula", 2004
egg tempera on canvas, 120 x 160 cm; signed, dated and described on the reverse: 'Jaroslaw | Modzelewski 2004 | "Uciekaj! wisla" | 120 x 160 | temp. z.'
Additional Charge Details:
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
tempera żółtkowa/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Jarosław | Modzelewski 2004 | "Uciekaj! Wisła" | 120 x 160 | temp. ż.'
Proweniencja
- Galeria Zderzak, Kraków; - kolekcja prywatna, Kraków
Literatura
- Jarosław Modzelewski. Obrazy 1977-2006, red. Jan Michalski et al., Galeria Zderzak, Kraków 2006, s. 128 (il.); s. 219, poz. 410.
