165
Jerzy Duda-Gracz | "Portret podwójny", 1981
Estymacja:
40,000 zł - 60,000 zł
Sprzedane
38,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy awangardy po 1945
Artysta
Jerzy Duda-Gracz (1941 - 2004)
Wymiary
69 x 60 cm
Kategoria
Opis
olej/płyta pilśniowa, 69 x 60 cm; sygnowany, datowany i opisany l.g.: 'DUDA-GRACZ 513/198'; na odwrociu papierowa nalepka autorska z opisem pracy: 'PORTRET PODWÓJNY | OLEJ, PŁ. PILŚN. | 69 x 60 } DUDA GRACZ | 1981/NR KATALOGU AUT. R. 513 | 1. WERNIKS, KWIECIEŃ 1982 | FOTOGRAFIA 18 x 24 cm | ZAKLEIĆ PAPIER. KLEJ.'
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%; - Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
Zaprezentowana praca różni się od znacznej części twórczości Jerzego Dudy-Gracza, określanego przez krytyków mianem "społecznego analityka rzeczywistości". Artysta często malował mocno zdeformowane postacie, które jeśli przedstawiał we wnętrzach, to utrzymanych w małomiasteczkowej atmosferze, upstrzonych tapetami o jaskrawych kolorach. Swe obrazy zapełniał sylwetkami groźnymi i złowieszczymi, o ciałach sprawiających wrażenie napęczniałych i zbutwiałych. Przedstawiał świat niezgodnie z konwencjami przyjętymi w sztuce, a krytycy określali jego twórczość mianem "lamentu nad nędzą konwencji". Patrzył na rzeczywistość w posępny sposób i odzwierciedlał ją chłodno i przenikliwie, chętnie sięgając po groteskę i satyrę. Pomimo demaskatorskiego charakteru dzieł Dudy-Gracza obecny jest w nich zawsze osobliwy humor autora. W tym sensie przedstawiona praca zdaje się wyróżniać na tle dorobku Jerzego Dudy-Gracza. Przedstawia dwie kobiety, młodszą i starszą, przytulone do siebie w serdecznym uścisku. Artysta przedstawił modelki takimi, jakimi je w danym momencie widział - z lekkim rumieńcem, zamyślonym wyrazem twarzy, patrzące rozmytym wzrokiem w dal. W typowy dla siebie sposób ukazał bohaterki bez upiększeń. Brak tu anegdotyczności czy satyrycznego podejścia do przedstawionej sceny. Twórca zastosował charakterystyczne dla siebie wyolbrzymienia cech fizycznych postaci, ale w porównaniu z jego typowymi obrazami są one łagodne i subtelne. Gesty kobiet, ich wyczuwalna wieź oraz spokój widoczny na ich twarzach przywodzą na myśl poczucie powrotu do domu po długim dniu. Dzieło utrzymane jest w ciepłych barwach, typowych dla malarza, który sprawnie operuje kolorem oraz jego walorami i za ich pomocą buduje nastrój. Duda-Gracz zastosował kontrastowe połączenie ciepłej pomarańczy sukienki młodszej kobiety oraz czerni sędziowskiej togi kobiety starszej, co podkreśla różnicę pomiędzy dwoma postaciami. Jak zaznaczają krytycy sztuki, Duda-Gracz ukazuje postaci w szczery sposób. Aleksandra Stępakowa przytacza fragment recenzji jednej z wystaw autora z końca lat 70.: "świat Jerzego Dudy-Gracza jest prawdziwy. Postacie z jego obrazów to tylko odrobinę zdeformowani prawdziwi ludzie. Pozbawieni upiększeń, gładkich szminek, wymyślnych ubrań, wyglądają tak, jak nie chcemy siebie oglądać, uważając wciąż własne ciało i własny umysł za godne naśladowania wartości, za wieczną doskonałość. Odsłanianie tych cech ludzkich charakterów, którymi się nie chlubimy, tych części ciała, które wstydliwie ukrywamy jako mniej reprezentacyjne, nie jest, jak sądzę, zajęciem łatwym i wdzięcznym. Aby tak widzieć świat i człowieka, pozbywszy się raz na zawsze pozy wielkiego artysty, który ma do spełnienia ważną misję i którego nikt nie rozumie, trzeba być tak, jak Duda-Gracz, normalnym człowiekiem. Dlatego właśnie Duda-Gracz jest taki dziwny" (Jerzy Duda-Gracz, [red.] Aleksandra Stępakowa, Warszawa, 1985, s. 78). Zaprezentowana praca pojawiła się na indywidualnej wystawie Dudy-Gracza w Centralnym Biurze Wystaw Artystycznych, dzisiejszej Zachęcie, w 1984. Ponadto malarzowi poświęcono ponad 180 wystaw indywidualnych w Polsce i zagranicą, m.in. w Londynie, Paryżu, Berlinie, Moskwie, Rzymie, Chicago czy New Delhi. Autor uczestniczył w przeszło 300 wystawach ogólnopolskich i międzynarodowych. Często występował jako reprezentant Polski m.in. na x LI Biennale Sztuki w Wenecji w 1984, na x X i x XI Światowych Targach Sztuki w Kolonii w 1986 i 1987. oraz na EXPO ’92 w Sewilli. Prace twórcy znajdują się w zbiorach najważniejszych polskich instytucji zajmujących się sztuką, m.in. Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Galerii Sztuki Współczesnej w Warszawie czy Muzeum Karykatury w Warszawie. Ponadto dzieła Dudy-Gracza znalazły się w zbiorach Galerii Uffizi we Florencji, Muzeum Watykańskiego czy Muzeum im. Puszkina w Moskwie.
W 1969 r. otrzymał dyplom na Wydziale Grafiki w Katowicach. W 1984 r. jego prace wystawiane były na weneckim Biennale Sztuki. W swej twórczości często posługiwał się pastiszem, groteską, karykaturą postaci ludzkich. Tworzył sceny rodzajowe, oparte na tradycji malarskiego surrealizmu i ekspresjonizmu. Jego obrazy znajdują się w kolekcjach czołowych Muzeów Narodowych (Kraków, Warszawa, Gdańsk, Poznań) a także w Muzeum Sztuki w Łodzi.
Description:
"Double portrait", 1981
oil on fiberboard, 69 x 60 cm; signed, dated and described upper left.: 'DUDA-GRACZ 513/198'; artist's sticker with a description of the work on the reverse: 'PORTRET PODWOJNY | OLEJ, PL. PILSN. | 69 X 60 } DUDA GRACZ | 1981/NR KATALOGU AUT. 513 | 1. WERNIKS, KWIECIEN 1982 | FOTOGRAFIA 18 X 24 cm | ZAKLEIC PAPIE KLEJ.'
Additional Charge Details:
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%; - Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
Zaprezentowana praca różni się od znacznej części twórczości Jerzego Dudy-Gracza, określanego przez krytyków mianem "społecznego analityka rzeczywistości". Artysta często malował mocno zdeformowane postacie, które jeśli przedstawiał we wnętrzach, to utrzymanych w małomiasteczkowej atmosferze, upstrzonych tapetami o jaskrawych kolorach. Swe obrazy zapełniał sylwetkami groźnymi i złowieszczymi, o ciałach sprawiających wrażenie napęczniałych i zbutwiałych. Przedstawiał świat niezgodnie z konwencjami przyjętymi w sztuce, a krytycy określali jego twórczość mianem "lamentu nad nędzą konwencji". Patrzył na rzeczywistość w posępny sposób i odzwierciedlał ją chłodno i przenikliwie, chętnie sięgając po groteskę i satyrę. Pomimo demaskatorskiego charakteru dzieł Dudy-Gracza obecny jest w nich zawsze osobliwy humor autora. W tym sensie przedstawiona praca zdaje się wyróżniać na tle dorobku Jerzego Dudy-Gracza. Przedstawia dwie kobiety, młodszą i starszą, przytulone do siebie w serdecznym uścisku. Artysta przedstawił modelki takimi, jakimi je w danym momencie widział - z lekkim rumieńcem, zamyślonym wyrazem twarzy, patrzące rozmytym wzrokiem w dal. W typowy dla siebie sposób ukazał bohaterki bez upiększeń. Brak tu anegdotyczności czy satyrycznego podejścia do przedstawionej sceny. Twórca zastosował charakterystyczne dla siebie wyolbrzymienia cech fizycznych postaci, ale w porównaniu z jego typowymi obrazami są one łagodne i subtelne. Gesty kobiet, ich wyczuwalna wieź oraz spokój widoczny na ich twarzach przywodzą na myśl poczucie powrotu do domu po długim dniu. Dzieło utrzymane jest w ciepłych barwach, typowych dla malarza, który sprawnie operuje kolorem oraz jego walorami i za ich pomocą buduje nastrój. Duda-Gracz zastosował kontrastowe połączenie ciepłej pomarańczy sukienki młodszej kobiety oraz czerni sędziowskiej togi kobiety starszej, co podkreśla różnicę pomiędzy dwoma postaciami. Jak zaznaczają krytycy sztuki, Duda-Gracz ukazuje postaci w szczery sposób. Aleksandra Stępakowa przytacza fragment recenzji jednej z wystaw autora z końca lat 70.: "świat Jerzego Dudy-Gracza jest prawdziwy. Postacie z jego obrazów to tylko odrobinę zdeformowani prawdziwi ludzie. Pozbawieni upiększeń, gładkich szminek, wymyślnych ubrań, wyglądają tak, jak nie chcemy siebie oglądać, uważając wciąż własne ciało i własny umysł za godne naśladowania wartości, za wieczną doskonałość. Odsłanianie tych cech ludzkich charakterów, którymi się nie chlubimy, tych części ciała, które wstydliwie ukrywamy jako mniej reprezentacyjne, nie jest, jak sądzę, zajęciem łatwym i wdzięcznym. Aby tak widzieć świat i człowieka, pozbywszy się raz na zawsze pozy wielkiego artysty, który ma do spełnienia ważną misję i którego nikt nie rozumie, trzeba być tak, jak Duda-Gracz, normalnym człowiekiem. Dlatego właśnie Duda-Gracz jest taki dziwny" (Jerzy Duda-Gracz, [red.] Aleksandra Stępakowa, Warszawa, 1985, s. 78). Zaprezentowana praca pojawiła się na indywidualnej wystawie Dudy-Gracza w Centralnym Biurze Wystaw Artystycznych, dzisiejszej Zachęcie, w 1984. Ponadto malarzowi poświęcono ponad 180 wystaw indywidualnych w Polsce i zagranicą, m.in. w Londynie, Paryżu, Berlinie, Moskwie, Rzymie, Chicago czy New Delhi. Autor uczestniczył w przeszło 300 wystawach ogólnopolskich i międzynarodowych. Często występował jako reprezentant Polski m.in. na x LI Biennale Sztuki w Wenecji w 1984, na x X i x XI Światowych Targach Sztuki w Kolonii w 1986 i 1987. oraz na EXPO ’92 w Sewilli. Prace twórcy znajdują się w zbiorach najważniejszych polskich instytucji zajmujących się sztuką, m.in. Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Galerii Sztuki Współczesnej w Warszawie czy Muzeum Karykatury w Warszawie. Ponadto dzieła Dudy-Gracza znalazły się w zbiorach Galerii Uffizi we Florencji, Muzeum Watykańskiego czy Muzeum im. Puszkina w Moskwie.
W 1969 r. otrzymał dyplom na Wydziale Grafiki w Katowicach. W 1984 r. jego prace wystawiane były na weneckim Biennale Sztuki. W swej twórczości często posługiwał się pastiszem, groteską, karykaturą postaci ludzkich. Tworzył sceny rodzajowe, oparte na tradycji malarskiego surrealizmu i ekspresjonizmu. Jego obrazy znajdują się w kolekcjach czołowych Muzeów Narodowych (Kraków, Warszawa, Gdańsk, Poznań) a także w Muzeum Sztuki w Łodzi.
Description:
"Double portrait", 1981
oil on fiberboard, 69 x 60 cm; signed, dated and described upper left.: 'DUDA-GRACZ 513/198'; artist's sticker with a description of the work on the reverse: 'PORTRET PODWOJNY | OLEJ, PL. PILSN. | 69 X 60 } DUDA GRACZ | 1981/NR KATALOGU AUT. 513 | 1. WERNIKS, KWIECIEN 1982 | FOTOGRAFIA 18 X 24 cm | ZAKLEIC PAPIE KLEJ.'
Additional Charge Details:
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
olej/płyta pilśniowa
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany l.g.: 'DUDA-GRACZ 513/198'; na odwrociu papierowa nalepka autorska z opisem pracy: 'PORTRET PODWÓJNY | OLEJ, PŁ. PILŚN. | 69 X 60 } DUDA GRACZ | 1981/NR KATALOGU AUT. R. 513 | 1. WERNIKS, KWIECIEŃ 1982 | FOTOGRAFIA 18 X 24 cm | ZAKLEIĆ PAPIER. KLEJ.'
Proweniencja
- kolekcja prywata, Polska (dar od artysty)
Literatura
- Wystawa obrazów Dudy Gracza z lat 1968-1984, katalog wystawy w Centralnym Biurze Wystaw Artystycznych Zachęta, red. Helena Szustkowska, Warszawa 1984, s. nlb. (il.)
Wystawiany
- Wystawa obrazów Dudy Gracza z lat 1968-1984, Zachęta, Warszawa, luty 1984
