Aukcja „Naiwni i współcześni. Źródła – relacje – konteksty” jest wyjątkowym projektem, w ramach którego w przenośni i dosłownie spotykają się prace artystów i artystek działających w obszarze szeroko pojmowanej sztuki naiwnej oraz sztuki najnowszej. Takie zestawienie to nowatorskie podejście wskazujące w obu grupach na unikalny walor, jakim jest świeżość widzenia i niezależność od cudzych autorytetów. Zarówno w grupie nieprofesjonalnych artystów, jak i tych, którzy odebrali wykształcenie artystyczne zauważyliśmy powtarzalność pewnych motywów, inspirację ludycznością oraz prostotę w realizacji wizji. Na przykładzie wybranych nazwisk śledzimy to zjawisko i prezentujemy zbiór najciekawszych realizacji, mając świadomość, że nie jest on skończony i może być nadal rozwijany w zależności od kierunku budowania kolekcji. Aukcja jest okazją do szukania połączeń, jeszcze jednego spojrzenia na twórczość artystów nazywanych naiwnymi oraz przywołania ciekawych postaci ze sztuki najnowszej, w których twórczości odnajdujemy wspólne wątki. Szczególnie interesujące wydają nam się bezpośrednie odniesienia współczesnych twórczyń i twórców do niezwykłych w swej prostocie wizji Nikifora Krynickiego czy Teofila Ociepki. Śledząc prace artystów takich jak Edward Dwurnik, Władysław Hasior, Aleksandra Czerniawska, Maria Anto czy Włodzimierz Pawlak nie sposób nie zauważyć wspólnoty wizji, naiwnego realizmu, prostoty w przedstawianiu. Inną wspólną płaszczyzną jest sięganie po podobne środki wyrazu. Oprócz najbardziej oczywistych, do których należą: zdeformowana perspektywa lub jej brak, dowolnie stosowany światłocień, świadome burzenie reguł obrazowania, zauważalne są także autorskie techniki i strategie szczególnie widoczne w zestawieniach prac malowanych na szkle i gwaszach Jana Porczyńskiego czy też malarstwie Eugeniusza Bąka i Konrada Żukowskiego. Ciekawe konteksty powstały przy porównaniu rzeźb współczesnych artystów, takich jak Wojtek Pustoła czy Wojciech Ireneusz Sobczyk z pracami Szczepana Muchy i Stanisława Zagajewskiego. Zastanawiające, czy łączy ich jedynie ta sama technika, czy być może także wspólnota doświadczeń pracy w drewnie czy ceramice. Bez wątpienia zbieżne w obu grupach artystów i artystek pozostają także podejmowane tematy takie jak: ludowe wierzenia i ich ikonografia, sceny rodzajowe z codziennego życia oraz bogactwo świata przyrody i królestwa zwierząt. W niektórych pracach np. Jolanty Pęksy czy Katarzyny Gawłowej, są one podejmowane wprost, w innych zaś, tak jak u Pawła Bownika czy Jakuba Ziółkowskiego, w bardziej nieoczywisty, zawoalowany sposób. Aukcja „Naiwni i współcześni. Źródła – relacje – konteksty” jest pierwszym w DESA Unicum projektem łączącym kierunek jakim jest art brut ze światem sztuki najnowszej, w ramach którego zestawiamy prace Nikifora Krynickiego, Teofila Ociepki, Eugeniusza Bąka, Stanisława Zagajewskiego, Edwarda Dwurnika, Jakuba Ziółkowskiego, Szczepana Muchy, Władysława Hasiora, Marii Anto, Aleksandry Waliszewskiej, Karola Radziszewskiego i wielu innych ciekawych twórczyń i twórców.